Asırlara varan ömrüyle çekildikçe parlayan "kuka tespihi" -

VOLKAN BAYRAKTAR - Brezilya'da yetişen palmiye cevizinden elde edilen kuka, yaklaşık 10 bin kilometre yol kat ettikten sonra İznik ilçesinde usta ellerde tespih haline getirilerek, dünyaya pazarlanıyor. Ham maddesinin dayanıklılığı sayesinde yüzyıllarca sağlamlığını koruyabilen tespihin, mikrop kırıcı özelliği olduğuna inanılıyor.

Ele gelen kaygan yapısı, kullandıkça renk alıp koyulaşması nedeniyle günümüzde oldukça revaçta olan kuka tespihinin, Osmanlılar zamanında mikrop kırıcı özelliğinden ötürü hekimler tarafından üzerlerinde taşındığı ve kuka tesbihi taşımayan hekimin saraylara alınmadığı söyleniyor.

İznik'te kuka tespihi üreten bir atölyenin işletmecisi Abdullah Öner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kuka tespihinin, Osmanlı döneminde Anadolu'ya gelen ve halk tarafından beğenilen bir tür olduğunu söyledi.

Kuka tespihi üretimine 1980'li yıllarda başladığını belirten Öner, "O yıllarda kuka tespihinin malzemesi elimizde yoktu. Bu malzemeyi araştırdık ve ham maddesinin Brezilya'da olduğunu tespit ettik. Oradan da malzemeyi Türkiye'ye getirttik. Kuka malzemesini Türkiye'ye getirttikten sonra bu ürünün maliyetini düşürmek için makineleşmeye gittik" dedi.

- ''Ömrü 400 yıl, çektikçe güzelleşiyor''

Kuka malzemesinin tesbih haline gelene kadar birçok aşamadan geçtiğini anlatan Öner, şöyle devam etti:

''Bu tespihin yapımı, kuka malzemesinin kesiminden başlıyor. Kuka malzemesi şeritle dilimlere ayrılıyor. Daha sonra ufak kare parçalar haline getiriliyor ve tespih için uygun hale getirilen bu parçalar deliniyor. Daha sonra makinelerde elmas kesicilerle yuvarlanıyor ve uçları zımparada temizlendikten sonra toplu olarak parlatılıyor ve diziliyor. Bu ham maddenin aslı, palmiye cevizidir. Malzemesi çok sağlam. Parlak bir malzeme. Çektikçe parlaması ve deforme olmaması nedeniyle halkımız tarafından tutulan bir malzemedir. Yıkandığı zaman da deforme olmaz. Bu sağlamlıktan dolayı yaklaşık olarak 300-400 yıl öncesinden yapılan tespihler günümüze kadar gelebilmiştir. Bu tür tespihin dünyada en kalitelileri Türkiye'de üretiliyor. Mısır'da da bu tespih yapılıyor fakat yurt dışında Türk malı tercih ediliyor.''

Öner, İznik'te üretilen tespihlerin yurt içinde özellikle İstanbul'daki Kapalıçarşı'da, yurt dışında ise çoğunlukla başta Suudi Arabistan olmak üzere Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Ortadoğu ülkelerinde satıldığını sözlerine ekledi.