"Anadolu'nun El Hamrası"na fanuslu koruma önerisi

MÜCAHİT KOÇ - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) ''Dünya Kültür Mirası Listesi''nde yer alan Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası'nın duvarlarında oluşan kireçlenme ve dökülmenin önüne geçmek için eşsiz eserin fanus içerisine alınması önerildi.

Avrupalı bilim adamlarınca "Anadolu'nun El-Hamrası" olarak nitelendirilen Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası'nda bazı akademisyenlerle incelemelerde bulunan Prof. Dr. Doğan Kuban, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eserle 1960'lı yıllardan bu yana ilgilendiğini söyledi.

Eserin fiziki yapısında zaman ilerledikçe kötüye gidiş olduğunu belirten mimar Kuban, yaz aylarında güneş, kış aylarında kar ve don nedeniyle tarihi eserin duvarlarında 3 yıl önce kireçlenme ve döküntü oluşmaya başladığını, bu durumun kapılardaki desenlerin dökülmesi tehlikesini beraberinde getirdiğini kaydetti.

- "Müze haline getirilmesi lazım"

Tarihi eserin fiziki durumunun tehlike arz ettiğini ve bir an önce müzeye dönüştürülmesi gerektiğini ifade eden Kuban, "Binanın en güzel yerleri, kapılarındaki dekorasyonlardır. Onlar da dışarıya açıktır. Müzeye kaldırılması lazım, müzeye kaldırılamadığına göre müze haline getirilmesi lazım" diye konuştu.

Yapının üzerinin örtülmesi gerektiğini dile getiren Kuban, şunları söyledi:

"Kötü gidişe 'dur' demek için bu yapıyı örtmek lazım. Bakıyorsunuz ne kadar kötü hale gelmiş. Çare, örtü altına alınmasıdır. Cam fanus içerisine alınması için önceki yıllarda öneride bulunduk. Uluslararası yarışma yapılsın, dünyanın mimarlarını çağırın, 'bu eserin üzerine camdan bir şey koymak ve korumak istiyoruz, içerisine klima koyacağız, eseri de müze gibi koruyacağız' demelerini istedik. Bir sonuç çıkmadı, cevap alamadık. 3-5 sene daha beklenirse daha kötü olacak. Depremler nedeniyle zaten eserin üçte ikisi çökmüş. Minare bölümü 16. yüzyılda yapılmış. Burası meyilli ve dolgulu olması nedeniyle, deprem durumunda çökerse bir daha çıkmaz. Cam fanus konusunda dünyada örnekler var."

- Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası

Sivas'ın Divriği ilçesinde, Anadolu beyliklerinden Mengücekoğulları döneminde 1228 yılında yaptırılan Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, taş bezemeleri ve mimari yapısıyla başta sanat tarihçileri olmak üzere mimar ve mühendisleri büyülüyor.

Anadolu erken dönem mimarisinin en seçkin örneklerinden olan tarihi yapı, "Görmeden ölmeyin" sloganıyla tanıtılıyor.