Yeni Başlayanlar İçin Ethereum Rehberi: Ethereum Nedir?

Ethereum ; 2015 yılında başlatılan, açık kaynaklı, blok zinciri tabanlı bir platformdur. Ethereum, merkezi olmayan uygulamaların (DApp) ve akıllı kontratların geliştirilmesine olanak sağlar. Blokchain (blok zinciri) teknolojisi üzerine kurulan Ethereum, merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamalarının, dijital varlıkların ve diğer yenilikçi teknolojilerin oluşturulmasına olanak tanır. Bu platformun kendi para birimi olan Ether (ETH), işlemler için kullanılan bir kripto paradır.

Ethereum (ETH), yalnızca bir kripto para birimi olmak yerine aynı zamanda pek çok farklı uygulamanın temelini oluşturan bir platformdur. Ethereum'un akıllı kontrat özelliği sayesinde, güvenli ve kendi kendine işleyen anlaşmalar yapmak mümkündür. Bu anlaşmalar, belirlenen şartlar sağlandığında otomatik olarak devreye giren ve kodlarla yazılmış sözleşmelerdir. Böylece, araya aracılar girmeden, daha güvenilir işlemler gerçekleştirilebilir.

Ethereum ve Blok Zinciri Teknolojisi

Blok zinciri, dijital bir kayıt defteri gibi çalışır ve üzerinde gerçekleşen tüm işlemleri tarih sırasına göre kaydeder. Her bir blok, belirli sayıda işlem içerir ve bu bloklar bir araya gelerek bir zincir oluşturur. Blok zinciri teknolojisinin en önemli özelliklerinden biri, merkezi olmayan yapısıdır. Kısaca blok zinciri, işlemler ve veriler tek bir merkezi otorite yerine dünya genelindeki birçok farklı nokta tarafından kontrol edilir ve onaylanır olması anlamına gelir.

Blok zinciri teknolojisinin temel prensipleri şunlardır:

• Merkeziyetsizlik :Bilgiler tek bir merkezde toplanmak yerine, birçok farklı noktadadepolanır ve doğrulanır. Bu sayede verilerin değiştirilmesizorlaşır ve güvenilirliği artar.

• Şeffaflık :Blok zincirindeki tüm işlemler herkes tarafındangörüntülenebilir. Bu özellik, işlemlerin kontrolünü vedenetlenmesini kolaylaştırır.

• Güvenlik :Veriler kriptografik şifreleme yöntemleriyle korunur vedeğiştirilmesi oldukça zordur. Bu da blok zincirindeki bilgileringüvenliğini sağlar.

Ethereum Blok Zinciri

Ethereum, geliştirilmiş bir platformdur ve kullanıcıların aracı kurumlara ihtiyaç duymadan işlem yapmalarına olanak tanır. Ethereum'un blok zinciri, Bitcoin'den farklı olarak sadece dijital para transferlerinin ötesine geçerek akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar (dApp'ler) gibi daha geniş bir kullanım alanı sunar.

Ethereum blok zincirinin çalışma prensipleri ve özellikleri şunlardır:

Akıllı Sözleşmeler (Smart Contracts) :

• Ethereum,geliştiricilerin akıllı sözleşmeler yapabilmesine olanak tanır.Akıllı sözleşmeler, belirli koşullar yerine getirildiğindeotomatik olarak çalışan kod parçalarıdır. Bu sözleşmeler, Ethereum Sanal Makinesi (EVM) üzerinde çalışır ve merkeziolmayan uygulamaların (dApp'lerin) temelini oluşturur.

Ethereum Sanal Makinesi (EVM) :

• EthereumSanal Makinesi (EVM), akıllı sözleşmelerin ve merkezi olmayanuygulamaların (dApp'lerin) çalıştırıldığı ortamdır. EVM,Turing Complete (yani teorik olarak bir bilgisayarın yapabileceğiher türlü hesaplamayı yapabilen) bir sanal makine olup,geliştiricilere geniş bir programlama esnekliği sunar. Her bir ağ(node) düğümü, EVM'yi çalıştırarak akıllı sözleşmeleridoğrular ve işlemleri gerçekleştirir.

Proof of Stake (PoS) ve Proof of Work (PoW) :

• Ethereum,başlangıçta Proof of Work (PoW) yani 'İş İspatı' konsensüsmekanizmasını kullandı. Ancak, Ethereum 2.0 güncellemesi ilebirlikte Proof of Stake (PoS) yani 'Hisse İspatı' mekanizmasınageçiş yaptı. PoS, enerji verimliliğini artırırken aynızamanda güvenliği ve ölçeklenebilirliği de geliştirir.Doğrulayıcılar (Validators), belirli miktarda Ether'i (ETH)teminat olarak yatırarak blokları onaylar ve ödüller kazanır.

Gas Ücretleri (Gas Fees) :

• Ethereum'da her işlem ve akıllı sözleşme yürütme işlemi, gasadı verilen bir maliyete tabidir. Gas, Ethereum ağındakiişlemlerin maliyetini ölçer ve doğrulayıcılara ödemeyapılmasını sağlar. EIP-1559 güncellemesi ile gaz ücretlerininbir kısmı yakılarak toplam arz azaltılır ve işlem ücretleridaha öngörülebilir hale getirilir. Gas ücreti "gwei"ile ölçülür. 1 gwei 1 Ether'in milyarda birine denk gelir. İşlemücreti, işlemin karmaşıklığına bağlı olarak değişen gaskullanımı ve o anki ağ talebine göre değişen gas fiyatı olmaküzere iki faktöre bağlıdır. Örneğin, 21.000 gas kullanan birişlem için ve gas fiyatı 10 gwei ise, toplam ücret 210.000 gweiyani 0.00021 ETH olur.

Merkezi Olmayan Uygulamalar (dApp'ler) :

• Ethereum,geliştiricilere merkezi olmayan uygulamalar (dApp'ler) oluşturmaimkânı sunar. Bu uygulamalar, kullanıcılara merkezi otoritelereihtiyaç duymadan çeşitli hizmetler sunar. DeFi protokolleri, NFTpazar yerleri ve oyunlar, dApp'lerin en yaygın örneklerindendir.

Güvenlik ve Güncellemeler :

• Ethereumağı, güvenlik açıklarını en aza indirmek için düzenliolarak güncellenmesiyle bilinir. Güncellemeler, ağınperformansını ve güvenliğini artırmayı hedefler. Ethereumtopluluğu, Ethereum Improvement Proposals (EIP) aracılığıylaağın geliştirilmesine katkıda bulunur.

Ethereum, blok zinciri teknolojisinin sunduğu temel prensipleri daha da ileri taşıyarak, merkezi olmayan finans (DeFi), akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan uygulamalar için güçlü bir altyapı sunar. Bu esneklik ve yenilikçi yapı, Ethereum'u blok zinciri teknolojisinin en önde gelen platformlarından biri haline getirmiştir.