İçerik Coin'leri Nedir ve Nasıl Çalışır? İşte Bilmeniz Gereken Her Şey
Rastgele atılan tweet'lerin neden coin'e dönüştüğünü merak ediyor musunuz? Kimileri bunu kriptonun geleceği olarak görürken, bazıları sadece yeni bir "meme furyası" olarak yorumluyor. Peki bu içerik coin'lerinde nedir ve nasıl çalışır? İnsanlar neden tweet'lere ve videolara bağlı token'ları satın alıyor?
İçerik Coin'i Nedir?
İçerik coin'i, tek bir gönderiye özel oluşturulan bir kripto para birimidir. Bu gönderi bir tweet, video, blog yazısı veya viral bir görsel olabilir. Bir projeyi ya da markayı değil, yalnızca o içerik anını temsil eder. Yani: bir içerik, bir coin.
Eğer sosyal medyada arkasında herhangi bir proje olmayan ama bir söz ya da bağlantıyla trend olan coin'ler gördüyseniz, muhtemelen içerik coin'idir. Diğer kripto paralar gibi basılır, listelenir ve alınıp satılır. Ama asıl fark şurada: değeri, token'ın ne işe yaradığına değil, içeriğin ne kadar ilgi gördüğüne dayanır.
Bu sistemin yükselmesindeki en büyük etken, token basmanın artık oldukça kolay hale gelmesidir. Burada devreye Zora giriyor.
Zora Nedir?
Zora, içerikleri blokzincire taşıyarak token'a dönüştürmenizi sağlayan bir protokoldür. PomPom ve Farcaster gibi sosyal medya temelli Web3 projeleriyle birlikte anılsa da, Zora tamamen medya içeriklerini tokenize etmeye odaklanmıştır.
Zora, Coinbase'in Layer-2 ağı olan Base üzerine kurulu. Bu nedenle Zora'da basılan içerik coin'lerinin çoğu Base üzerinde yer alıyor. Çünkü Base daha hızlı, işlem ücretleri düşük ve arkasında büyük bir isim var.
İçerik Coin'leri Nasıl Çalışır?
Bir içerik seçiliyor, ardından bu içerik bir token'a dönüştürülerek içerik coin'i haline geliyor. Bu token daha sonra merkeziyetsiz borsalarda listeleniyor ve kullanıcılar içeriğin performansına göre satın alıyor, tutuyor ya da satarak kâr etmeye çalışıyor.
Not: Bu içerikler üzerinde herhangi bir telif hakkı ya da lisans hakkınız olmuyor. İçeriğin ne kadar yayıldığına dair bir hisseye sahip oluyorsunuz, o kadar.
Bazı içerik coin'leri kültürel etkisi sayesinde yükseliyor — bir espri, viral bir tweet gibi. Bazıları ise ani yükselip hızla düşüyor.
Peki Neden Hepsi Base Üzerinde?
Base ağı hem teknik hem stratejik nedenlerle bu furyanın merkezi haline geldi. Ethereum'a kıyasla çok daha ucuz ve hızlı olması, anlık üretilen içerik coin'leri için ideal bir ortam sunuyor.
Ama asıl mesele, Coinbase'te Base projesini yöneten Jesse Pollak'ın vizyonu. O, içerik coin'lerini yalnızca yeni bir token türü değil, kültürel bir fenomen olarak tanımladı. Hatta "Base herkes içindir" cümlesi de bir içerik coin'i olarak Zora'da basıldı.
Bilgi notu: Base ekosistemi içerik üreticileri için oldukça elverişli. Zora, Base üzerinde sorunsuz çalışıyor. Farcaster da Base ile entegre. Yani bir içerik üreticisi olarak başka bir zincire geçmenize ya da yüksek ücretler ödemenize gerek yok.
İçerik Coin'lerinin Riskleri ve Eleştiriler
En büyük eleştiri şu: Bunlar aslında meme coin'lerin yeniden pazarlanmış versiyonları. Dogecoin benzeri projelere olan ilginin azalmasıyla birlikte yeni alan olarak içerikler seçildi. Artık köpek figürü yerine bir tweet token'lanıyor.
Bir diğer sorun da izinsizlik. Viral olan içerikler, sahibinden izin alınmadan coin'e dönüştürülüyor. Ne telif hakkı alınıyor ne de lisans. Ama token'ı herkes alıp satabiliyor.
Ayrıca bu coin'lerin çoğu birkaç saat içinde "pump and dump" (şişir ve boşalt) sürecine giriyor. Bir anda işlem hacmi yükseliyor, insanlar alıyor ve aynı hızla elden çıkarıyor.
Bazı içerik coin'leri, insider işlemlerle de gündeme geldi. Örneğin "Base herkes içindir" token'ı daha halka açıklanmadan bazı cüzdanlar tarafından satın alındı ve bu kişiler altı haneli kazançlar elde etti. Bu durum, geleneksel finans sistemine benzerliği nedeniyle tepki çekti.
Neticede, bu token'ların herhangi bir işlevi yok. Stake edilemiyor, yönetime katılamıyorsunuz, herhangi bir özelliğin kilidini açmıyor. Sadece içeriğin viral olmasını ve coin'in değer kazanmasını umut ediyorsunuz. Bu da çoğu yatırımcı için eğlenceli olabilirken, bazıları için ciddi bir risk sinyali anlamına geliyor.
