Sigara Kullanımına Aile Hekimi Müdahalesi

Sigara bağımlılığının tedavisi için kısa klinik müdahalenin birinci basamakta verilmesi çalışmalarının gelecek yıl sonuna kadar tamamlanması öngörülürken, toplumda sigara tüketiminin azaltılması noktasında aile hekimlerine önemli bir rol düşüyor. Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazmi Bilir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sigara  bağımlılığının azaltılmasında aile hekimlerinin büyük bir güç oluşturduğunu, bu gücü harekete geçirmek gerektiğini söyledi.

Türkiye'de 24 bin aile hekimi olduğuna işaret eden Bilir, "Her aile hekimi yılda bir kişinin sigarayı bırakmasını sağlasa, bir yıl sonra 24 bin kişi sigarayı bırakmış olur. Bu da çok önemli bir rakam" dedi. Sigarayı bırakmanın üç ayaklı bir politika olduğuna işaret eden Bilir, bu politikaların sigara bırakma tedavisi, sigara dumanından pasif etkilenimin önlenmesi ve sigaraya başlamanın önüne geçilmesi olduğunu, bu üç ayağın da birbiriyle dengeli gitmesi gerektiğini bildirdi.

Sigaraya başlamanın önlenmesinde hedef kitlenin çocuklar ve gençler olduğuna işaret eden Bilir, Türkiye'de sigaraya başlama yaşının ortalama 17 olduğuna dikkati çekti.  Pasif etkilenimin önlenmesi konusunda Türkiye'de de çok başarılı bir düzenleme yapıldığını ve  kapalı alanda sigara kullanımının yasaklandığını hatırlatan Bilir, "Tabi bir takım ihlaller oluyor ama 5-10 yıl öncesiyle karşılaştırıldığında Türkiye bu konuda çok önemli bir başarı sağladı" dedi. Sigarayı bırakma hizmetlerinin özel ve kamu hizmeti şeklinde verildiğini anlatan Bilir, Sağlık Bakanlığı'nın sigara bırakma merkezlerinin sayısının 400'ü geçtiğini, hastanelerde bu merkezlerin kurulduğunu ifade etti. Bilir, şöyle devam etti: "Yıllardan beri Türkiye'de onca sigara bırakma merkezinin çabasıyla sigarayı bırakan kişi sayısı ancak 10 bin, 20 bindir. Sağlık Bakanlığı tarafından bunun birinci basamağa entegre edilmesi çok hayati bir konu. Ayrıca 2014 yılı programına alınması sevindirici. Türkiye'de 24 bin aile hekimi çok büyük güç, bu gücü harekete geçirmek gerekiyor. 24 bin aile hekiminin her birisi yılda bir kişiyi ikna etse her sene 24 bin kişi sigarayı bırakır, ayda bir kişiyi ikna etse 250 bin kişi sigarayı bırakır.

"Sigara içip içmediğini sorması ve kısa bilgi vermesi bile önemli"

Aile hekimlerine sigarayı bırakma konusunda eğitim verilmesi ve çok iyi hazırlanmış rehberler dağıtılması gerektiğini belirten Bilir, aile hekimlerinin her hastasına sigara içip içmediğini sorması ve sigaranın zararları hakkında birkaç bilgi vermesinin bile önemli bir müdahale olduğunu söyledi. Sigara bıraktırma tedavisinde ingilizce başharfleri nedeniyle 5A ilkesi bulunduğunu anlatan Bilir, şunları kaydetti:

Bu 5A ilkesinin birincisi sigara içip içmediğini sor, ikincisi günde ne kadar içiyor, sigaraya bırakmaya niyetli mi öğren, üçüncüsü tavsiyede bulun, dördüncüsü tedaviyi planla yardımcı ol, beşincisi de izleme programı oluştur. Birinci basamak doktoru bunların hepsini yapabilir. Sigarayı bırakanların yarısı bir yıl içinde sigaraya döner. Aile hekimi ilgili ilacı yazamıyorsa bile, sigarayı bırakmak isteyen kişiyi sigara bırakma merkezlerine sevk edebilir. Kişi gitti, gerekli tedavi yapıldı, sigarayı bıraktı diyelim onun takibi, sorumluluğu yine aile hekimindedir"

-Türkiye'de 14 milyon 800 bin kişi sigara içiyor

Türkiye'de 2012 yılı rakamlarıyla 14 milyon 800 bin kişinin sigara kullandığını anlatan bilir, 15 yaş ve üzerinde sigara içme sıklığının yüzde 27,1 olduğunu bunun dört kişiden birinin sigara içtiği anlamına geldiğini söyledi. Bilir, "Bu rakam 4 yıl önce yüzde 31'di.  4 yılda sağlanan bu başarıya pek çok ülke parmak ısırıyor. Dünya Sağlık Örgütü, uluslararası kuruluşlar Türkiye'yi örnek gösteriyor. Türkiye bu konuda model bir ülke" şeklinde konuştu.