Tarihi anlaşmayı Trump duyurdu! Azerbaycan ve Ermenistan el sıkıştı

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, barış anlaşması imzalamak üzere Beyaz Saray'a geldi. İki lider de ABD Başkanı Donald Trump tarafından Beyaz Saray'ın kapısında karşılandı. TRUMP "BARIŞ SAĞLANDIĞINI" İLAN ETTİ Üçlü görüşmenin ardından kameraların karşısına geçerek ortak basın toplantısı düzenleyen liderlerden Trump, Bakü ile Erivan arasında barış sağlandığını ve üçlü bir mutabakata imza atıldığını ilan etti. TİCARİ VE DİPLOMATİK İLİŞKİLER BAŞLAYACAK, ZENGEZUR KORİDORU FAALİYETE GEÇECEK Daha önce başarılamayanı başardıklarını ve uzun yıllardır süren çatışma sürecini sona erdirdiklerini belirten Trump, iki ülke arasında ticari ve diplomatik ilişkilerin başlayacağını, ayrıca Zengezur Koridoru'nun da faaliyete geçeceğini duyurdu. "TAM 35 YIL BOYUNCA SAVAŞTILAR, ŞİMDİ DOST OLDULAR" Trump, ortak basın toplantısında şunları söyledi: "Tam 35 yıl boyunca savaştılar, şimdi dost oldular ve uzun süre boyunca dost olacaklar. Onları burada ağırlamak benim için onur. Uzun zamandır bunun olmasını bekliyoruz. Yıllardır acı çekiyorlar. Bu savaşın sonucunu görüyoruz. Biden denedi ama başaramadı. Şimdi bu anlaşma ile barışı getirmekte başarılı olduk. Oval Ofis'te imzaları attık. Ermenistan ve Azerbaycan bütün savaşı sonsuza kadar bitirmeye karar verdi. Ticarete dönüyorlar, bu iki adamla gurur duyuyorum. Artık daha sık görüşecekler. "6 AYDA SAVAŞLARI BİTİRDİM" Buna uluslararası barış ve refah için Trump rotası dendi. 6 ayda savaşları bitirdim. Ermenistan aynı zamanda ABD ile iş birliği yapacak. Üç ülkenin de ekonomik faydasına olacak bu anlaşmalar. Ermenistan ve Azerbaycan, çatışmaları durdurmayı, ticari ve diplomatik ilişkileri başlatmayı ve birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı duymayı taahhüt ediyor. Savunma alanında Azerbaycan'a uygulanan yaptırımları kaldırıyoruz. Bu, Azerbaycan için çok önemli. Bu anlaşma ile Hindistan ve Pakistan'daki savaş gibi iki lideri bir araya getirdik. Öncesinde büyük savaşta olan iki lideri bir araya getirdik. Savaşları hiç sevmiyorum, insanların ölmesini istemiyorum. Hedefim dünyada barışın olması. İran'ın nükleer kapasitesini ortadan kaldırdık. Yeniden deneyebilirler ancak yeni bir tesis kurmak zorunda kalacaklar." ALİYEV: TRUMP, AZERBAYCAN'A 33 YILDIR UYGULANAN AMBARGOLARI KALDIRDI Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ise basın toplantısındaki konuşmasında şu ifadelere yer verdi: "Bu, Azerbaycan için tarihi bir gelişme. Bize büyük fırsat sunuyor ve büyük sorumluluk getiriyor. Son derece aktif iş birliğimiz olacak. Azerbaycan için çok büyük fırsatlar var. Geleceğe büyük bir iyimserlikle bakıyoruz. Başkan'a çok teşekkür ederim. Bugün, Azerbaycan'a 1992'den bu yana uygulanan kısıtlamaları kaldırdı. 33 yıl sonra bu kısıtlamalar kalktı. Bugün, hiç unutmayacağımız bir gün. Azerbaycan halkı bugünü asla unutmayacak.Trump, aylardır çatışmalara çözüm bulmak için çalışıyor. Bu yolda çok kayıp verdik ama Sayın Trump, ekibi ve dostumuz Witkoff sayesinde bu başarıya ulaştık. Onlar olmasaydı, sonsuza kadar devam edecek müzakerelerin içinde kalacaktık. Dünyayı bir araya getirecek bir yoldan bahsediyoruz. Azerbaycan ve Ermenistan olarak aynı anda bağımsızlığını ilan eden ülkeleriz, ancak o dönemde bile savaş halindeydik. Sadece savaşla, işgalle ve kan dökülmesiyle meşguldük. Bugün tarihi bir gün çünkü biz barışı inşa ediyoruz. Ermenistan ve Azerbaycan cesur bir şekilde uzlaşacak. Artık tarihte yeni bir sayfa açacağız." PAŞİNYAN: YENİ BİR TARİHİN TEMELİ Ermenistan Başbakanı Paşinyan da Azerbaycan ile imzalanan ortak bildiriyle önemli bir dönüm noktasına ulaşıldığını ve iki ülke arasında yeni bir tarihin temelinin atıldığını söyledi. RESMEN İMZALANDI Konuşmaların ardından Aliyev ile Paşinyan, iki ülke arasında "barış için yol haritası" olarak tanımlanan ortak mutabakat zaptına imza attı. Trump da şahit olarak zapta imza koydu. BEYAZ SARAY'DAN ANLAŞMAYA DAİR AÇIKLAMA: BARIŞ İÇİN BİR YOL HARİTASI Beyaz Saray, bugün Azerbaycan ile Ermenistan arasında imzalanan anlaşmanın, "barış için bir yol haritası" olacağını belirtti. Telekonferans yoluyla basın mensuplarının konuya ilişkin sorularını yanıtlayan Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Anna Kelly, iki ülkenin ABD ile olan siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerinin de derinleşeceğini ve yeni ikili anlaşmaların işbirliklerini artıracağını belirtti.Kelly, "Anlaştıkları yol haritası, her iki ülkeye, Güney Kafkasya bölgesine ve ötesine fayda sağlayacak işbirliğine dayalı bir gelecek inşa edecek. Barışa giden bu yolu kesinleştirerek, Güney Kafkasya bölgesinin ticaret, transit ve enerji alanlarındaki büyük potansiyelini ortaya çıkaracağız." değerlendirmesini yaptı. II. KARABAĞ SAVAŞI Nikol Paşinyan yönetiminin, Karabağ'da süren işgal konusunda farklı bir politika izlememesiyle başlayan süreç, II. Karabağ Savaşı'nın başlamasına yol açtı. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından kurulan AGİT Minsk Grubu'ndaki çabalar ise diplomatik çözümü getirmedi. Azerbaycan 44 gün süren savaşın sonunda zafer elde ederek 30 yıl sonra Karabağ'ı geri aldı. Savaş sırasında Azerbaycan 2 bin 908 şehit verdi.2023 yılında ise Karabağ'da varlığını sürdüren yasa dışı Ermeni güçleri Azerbaycan'a karşı provokasyonlara devam etti. 24 saat süren çatışmalar sonucu yasa dışı Ermeni güçleri kendilerini lağvederek Karabağ'dan çekildi. Bu olay sonucu, Azerbaycan'ın Karabağ'daki egemenliği tam anlamıyla sağlandı. ERMENİSTAN İLE ABD ARASINDAKİ YAKINLAŞMA Karabağ'ın Azerbaycan tarafından geri alınması sürecinde Ermenistan'ın da üye olduğu Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) tarafsız bir tavır sergiledi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, KGAÖ kapsamındaki yükümlülüklerin Karabağ için geçerli olmadığını söylemişti.Ermenistan yönetimi ise, KGAÖ'yü Azerbaycan'a yönelik herhangi bir tavır almamakla ve sessiz kalmakla itham etmişti. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 2024 yılında, KGAÖ'den çıkacaklarını ifade etmiş ve ne zaman çıkacaklarına karar vereceklerini bildirmişti. Gelişmelerin ardından Rusya'dan uzaklaşmaya başlayan Ermenistan, ABD ile yakınlaşmaya başladı. Ermenistan ve ABD'nin 12-20 Ağustos tarihlerinde ortak askeri tatbikat düzenleyeceği bildirildi. SÜRECİN GELİŞİMİ Azerbaycan, anlaşmanın imzalanması için Ermenistan Anayasası'ndan Azerbaycan'ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne aykırı maddelerin çıkarılmasını ve artık işlevsiz hale gelen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubu'nun feshedilmesini şart koşuyordu. Bu şartlar sağlanana kadar Azerbaycan, geçici bir adım olarak anlaşma metninin paraflanmasını öneriyordu. Erivan yönetimi ise Anayasa referandumunun gerekli olduğunu, bunun için zaman gerektiğini ve barış anlaşması imzalanmasıyla AGİT Minsk Grubunun işlevsiz hale geleceğini savunuyordu. ZENGEZUR KORİDORU KONUSUNDAKİ TARTIŞMALAR Tarafların üstünde henüz tam mutabakata varamadığı başlıca konulardan biri de üç ülkenin imzaladığı mutabakatta da yer alan Zengezur Koridoru'nun faaliyete geçmesiydi. Azerbaycan'ın batı illerini Nahçıvan'a bağlayacak bu ulaşım hattının açılması konusunda Bakü, hattan geçecek Azerbaycan'a ait yolcuların ve yüklerin hiçbir kontrole tabi tutulmamasını talep ederken, Erivan ise hattın kendi iç mevzuatına uygun işletilmesi gerektiğini savunuyordu. Azerbaycan Zengezur Koridoru'na çıkacak kara ve demir yollarının inşaatını sürdürürken Ermenistan bu konuda henüz somut adım atmadı.