Türkiye'deki antik kentte bilim insanlarını heyecanlandıran keşif

Burdur'un Ağlasun ilçesindeki Sagalassos Antik Kenti'nde yürütülen kazılarda bulunan ve yaklaşık 2 bin yıl öncesine tarihlenen ayak izi, bilim insanlarınca inceleniyor.UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi'nde yer alan antik kentte 1989 yılında başlatılan kazılar sürüyor. Roma döneminin görkemli mimari eserlerinin gün yüzüne çıkarıldığı antik kentin sosyal yaşamı da merak ediliyor. Roma'nın beş önemli seramik üretim merkezinden biri olma özelliğine sahip Sagalassos'a özgü pişmiş toprak kiremit üzerindeki çivili ayakkabının bıraktığı iz, kazı heyetindeki uzmanları harekete geçirdi. Kazı evi envanterine alınarak incelemesi süren ayak izi, bilim insanlarına heyecan verdi. "GÜNÜMÜZE IŞIK TUTAN NADİR BİR ESER" Ayak izi, Anadolu'daki Roma dönemi kentlerinde yaşayan insanların somut varlıklarını bugüne taşıyan nadir örneklerden biri olarak değerlendiriliyor. Bir dönem kazı başkanlığı da yapan, kazı heyetinde yer alan KU Leuven Üniversitesi Arkeoloji Bölümünden Belçikalı arkeolog Prof. Dr. Jeroen Poblome, Sagalassos'ta gün ışığına çıkan eserlerin Romalıların gündelik yaşamına ışık tuttuğunu söyledi.Prof. Dr. Marc Waelkens'ın başlattığı kazılarda 35 yıldır görev aldığını hatırlatan Poblome, bu tip çivi tabanlı ayakkabıların (caligae) kırsal bölgelere uygun ve dayanıklı olduğunu kaydetti. Somut bir belge niteliğinde olan buluntudaki ayak izi ölçülerinin erkeklere göre daha küçük olması nedeniyle kadına ait olduğunun düşünülmesinin keşfi özel kıldığını dile getiren Poblome, "Bu durum, antik dönemde kadınların da çivili tabanlı ayakkabılar giydiğini ve sosyal yaşamda aktif biçimde yer aldığını ortaya koyuyor." dedi. ANTİK AYAKKABI YENİDEN TASARLANACAK Yaklaşık 2 bin yıl öncesine tarihlenen kadın ayakkabısına ait izin uzmanlarca araştırıldığını aktaran Prof. Dr. Jeroen Poblome, şöyle konuştu:"Kadına ait olduğunu değerlendirdiğimiz örneği nadir bir ayak izi bu. Böylece dönemin ayakkabı örneği netlik kazandı. Uzun zamandır sahada iki çeşit çivi buluyoruz. Bunun ayakkabı tabanına ait olduğunu düşünüyorduk. Toprak kiremit üzerindeki incelemede bu ayak izinin çivili bir ayakkabıya ait olduğunu netleştirdik. Kiremit henüz kurumadan çivili ayakkabı ile basılmış. Kazı alanında bulduğumuz çivilerle bire bir aynı izi bıraktığını gördük. Roma'nın kırsal yaşantısında bu çivili ayakkabıların kullanıldığının kanıtı oldu. Kalıbı ince uzun ve 37 numara civarı küçük bir ayakkabı olduğunu düşünüyoruz. Mikroskopla da bu izleri inceledik. Uzun çivilerin ayakkabının yanlarında, kısa çivilerin ise tabanında olduğu açıkça görüldü. Antik dönemdeki deri ayakkabıyı yeniden tasarlayacağız."Sagalassos'tan çıkan ayak izinin günümüze ışık tutan önemli bir belge niteliğinde olduğuna dikkati çeken Poblome, kazı evindeki depolarda bu çivilerden oldukça çok miktarda bulunduğunu ve şimdi çivileri ayrıştıracaklarını ifade etti. Çivilerin kullanımıyla deri ayakkabı ya da terlikler tasarlayacaklarını aktaran Poblome, o dönemin yaşantısını canlandıracaklarını kaydetti. HER YIL BİNLERCE KİŞİ ZİYARET EDİYOR Sagalassos Antik Kenti'nde ortaya çıkarılan, aralarında 5 metre boyundaki İmparator Marcus Aurelius ve İmparator Hadrian heykellerinin de yer aldığı eserler Burdur Müzesi'nde her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor. Dans eden kızlar frizlerinin yanı sıra zafer tanrıçası Nike, Dyonisos, Nemesis, Asklepios ve Kronis heykelleri de antik kentten çıkarılan eserler arasında yer alıyor.Sagalassos Antik Kenti, sahip olduğu Roma dönemi mimari eserlerin başında gelen yüzlerce yıllık antik suyun aktığı Antoninler Çeşmesi ile diğer antik kentlerden ayrılıyor.Agora Gymnasiumu ve Güneydoğu Caddesi ile yakın zamanda ortaya çıkarılan Sokak Çeşmesi restorasyon çalışmaları ise devam ediyor. Antik kente son kazılarda da sfenks tanrı Tutu figürü ile biri ay tanrısı Men'e, diğeri Hermes'e ait olmak üzere iki gerçek boyutlu mermer heykel bulunduğu bildirilmişti.