Şık Üniformalar Hostesler İçin Ne Anlam Taşıyor?

Şık üniformalı hostesler yolcular açısından hoş bir görünüm sergiliyor olabilir; ancak binlerce metre yükseklikte uçarken her gün şık dolaşma zorunluluğu hostesler için ne ifade ediyor?

Hostesler açısından uçuş sırasında işlerinin gereklerini yerine getirmek ile hava şirketinin katı kıyafet kurallarına uymak bazen zor durumlara yol açabiliyor. Örneğin havada herhangi bir yolcuya ilkyardım gerektiğinde dar etek giymek zorunda olan hostesin hareketleri sınırlanabilir.

Bazıları cinsiyet yargılarını pekiştiren modası geçmiş bir uygulama olarak görse de üniforma zorunluluğu devam ediyor.

Hostesler, şık görünümün altında varisten uykusuzluğa kadar birçok sağlık sorununun yattığını, üniformanın ise bu sorunları daha da ağırlaştırdığını söylüyor.

Eski British Airways hostesi Mel Collins, 10 saatlik ortalama bir uzun mesafe uçuşta, topuklu ayakkabılarla uçağın içinde yaklaşık 12 km kadar yürümek zorunda kaldığını, bunun ayaklarında bünyon oluşmasına ve su toplamaya yol açtığını anlatıyor.

İşinde terfi edip 11 kişilik uçuş ekibinin başına geçince ancak daha rahat ayakkabı giyme talebinde bulunduğunu ve düz ayakkabıyla rahatladığını söylüyor.

Bu sıkıntılar sadece belli havayollarına özgü değil. Birçok farklı şirkette çalışan hostesler, iş yaşamlarında cinsiyetçiliğe maruz kaldıklarını, üniforma düzenlemesinin buna katkıda bulunduğunu, bazen yolcuların fiziksel saldırısına bile uğradıklarını belirtiyor.

Eskiden Virgin Atlantic şirketinde çalışan Jade adlı hostes ise "Oyuncak bebek görünümümüzle yolcular bizi, gerektiğinde hayatlarını kurtaracak insanlar olarak nasıl ciddiye alsın?" diye sorguluyor.

Virgin Atlantic BBC'ye gönderdiği e-postada, şirketin çalışanlarına karşı kaba davranışa tolerans göstermediğini ve araştırıldığını belirtiyor.

Mel Collins, bir keresinde bir yolcuya içki servisi yaparken "genç ve şık hostesler nerede?" diye kendisine sorduğunu, bu tür davranışların, sanılanın tersine, "saygın görünümlü iş adamlarında" daha yaygın olduğunu söylüyor.

Havacılık alanında danışmanlık yapan hukukçu Pam Chambers'a göre uçuşlarda cinsiyetçiliğin sonu pek yakın görünmüyor. Havayolu şirketleri daha çok performans ve uçak kalkış saatlerine uyma gibi sorunlarla ilgilendiğinden hostesler işverenlerine karşı bu tür konularda ısrarcı davranamıyor.

"Personel eksikliği, hakaretler, müşteri hizmetleri gerektiren diğer işlerde olduğu gibi işin bir parçası olarak görülüyor," diyor Chambers. "Hosteslerin görevi, durumu idare edip kızışmasını önlemek şeklinde algılanıyor."

İrlanda havayolu şirketi Aer Lingus'un eski hostesi Marisa Mackle da aynı kanıda. 2000'li yıllarda bir sefer sırasında bir yolcunun poposuna şaplak atması üzerine yolcunun yerinden atılmasını isteyen Mackle, o zamanlar bu şekilde ısrarlı davranışlara rastlanmadığını ve bu nedenle terfi edemediğini söylüyor.

"Kaptan pilot aşırı tepki veriyormuşum hissine kapılmama neden oldu. Ama bu konuda oldukça kararlıydım. Bana kimsenin dokunmasına sessiz kalamazdım. Masrafı veya uçuşta gecikmeye neden olacağı umurumda değildi. Havalimanı polisinin çağrılması konusunda ısrar ettim," diyor Mackle.

Chambers, herhangi bir ciddi kriminal davranış halinde uçağın yere inmesi ve tüm yolcuların uçaktan inmesi gerekebileceğini söylüyor. Bunun yol açacağı gecikme ve resmi şikayetin gerektirdiği işlemler insanların bu tür davranışları daha sık dile getirmesini engelliyor.

Ancak kıyafet yönetmeliği konusunda hostesler seslerini yükseltmeye başladı. Yapılan araştırmalar hosteslerin kıyafet yönetmeliği konusunda daha esnek bir yaklaşım istediğini ortaya koyuyor.

"Kadınların daha feminin giysiler giymesini gerektiren yönetmelikler kadın ve erkeklerin işyerindeki rolleri konusunda açık bir mesaj gönderiyor ve bunların çoğu işin gerekleriyle hiç alakalı değil," diyor Leeds Üniversitesi'nden Profesör Binna Kandola.

Kandola, feminin üniformaların bazı müşterilerde aşağılayıcı davranışları provoke edebileceğine inanıyor. "Yolcuların kadın hosteslerle ilgili bu tür beklentileri olduğunu iddia eden işveren mazeretlerini kabul etmemek gerekiyor; böyle bir şey söz konusu değil artık," diyor Kandola.

İşverene karşı açılan davalarda tırmanış istenmiyorsa kadın hosteslerin beli bir görünümü korumaları, yüksek topuk giymeleri ve tam makyaj yapmaları gibi uygulamaların gözden geçirilmesi gerektiği belirtiliyor.

Çalışma hayatı konusunda bir avukatlık şirketinde danışmanlık yapan Emma O'Leary'ye göre, "Yolculara karşı iyi bir görünüm gerekiyor, evet, ama sınırlayıcı ve cinsiyete özgü kıyafetlere başvurmadan da bu sağlanabilir," diyor.

Fakat bazı şeylerin ufak ufak değişmeye başladığını gösteren gelişmeler de var. Bazı hava yolları kadınların pantolon giymesine de izin veriyor.

Eski hostes Mackle, hosteslerden hep zayıf olmaları beklentisinin değişmesini de olumlu karşılıyor.