TSH yüksekliği nedir? TSH değeri yüksek çıkarsa ne olur?
TSH (Tiroid Uyarıcı Hormon), hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur ve tiroid bezinin çalışmasını düzenler. TSH, tiroid bezine sinyal göndererek tiroid hormonlarının (T3 ve T4) salınımını artırır veya azaltır. Tiroid hormonları, metabolizma, vücut sıcaklığı, kalp atış hızı, enerji seviyeleri ve diğer birçok vücut fonksiyonunu düzenler. Peki sağlığı tehdit eden TSH yüksekliği nedir, yüksek çıkarsa ne olur ve TSH yüksekliğinde beslenme nasıl olmalı?
TSH seviyeleri, tiroid bezinin çalışma düzeyine bağlı olarak değişir. Eğer tiroid hormonları düşükse, hipofiz bezinden daha fazla TSH salgılanır; bu, tiroid bezinin daha fazla hormon üretmesini teşvik eder. Eğer tiroid hormonları yüksekse, hipofiz bezinden daha az TSH salgılanır çünkü tiroid bezinin hormon üretimine ihtiyacı yoktur. Düşüklüğü kadar yüksekliği de bir problem olduğundan dolayı TSH yüksekliği nedir, yüksek çıkarsa ne olur ve TSH yüksekliğinde beslenme nasıl olmalı şeklinde sıkça yanıtı aranır.
TSH YÜKSEKLİĞİ NEDİR?
TSH yüksekliği, tiroid bezinin yeterince hormon üretmediği durumları ifade eder. Yani, TSH seviyeleri normalin üzerinde olduğunda, bu genellikle tiroid bezinin düşük bir hızda çalıştığı (hipotiroidizm) veya tamamen çalışmadığı (hipotiroidizm) anlamına gelir. TSH seviyeleri, tiroid hormonlarının (T3 ve T4) kandaki seviyelerine uyum sağlamaya çalışır; bu nedenle, tiroid hormonları düşük olduğunda, TSH seviyeleri genellikle yükselir.
TSH yüksekliği, birkaç farklı durumun sonucu olabilir:
Primer Hipotiroidizm: Tiroid bezinin kendisi, yeterli miktarda tiroid hormonu üretmez veya salgılamaz. Bu durumda, tiroid hormonlarının düşük olması, hipofiz bezinden daha fazla TSH salgılanmasına neden olur.
İkincil Hipotiroidizm: Hipofiz bezi, tiroid bezine yeterince TSH salgılayamaz. Bu durumda, tiroid hormonlarının düşük olması, hipofiz bezinin daha fazla TSH salgılamasına neden olabilir.
Ters T3 Sendromu: Bu nadir bir durumda, tiroid hormonlarından biri olan T3 hormonunun ters formu (reverse T3) normalin üzerinde olabilir. Bu durumda, vücut, tiroid hormonlarının düşük olduğunu düşünerek hipofiz bezinden daha fazla TSH salgılayabilir.
TSH YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
TSH yüksekliği belirtileri arasında yorgunluk, kilo artışı, soğuk intoleransı, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, bunalım ve unutkanlık gibi hipotiroidizm belirtileri bulunabilir. TSH yüksekliği teşhis edildiğinde, altta yatan nedeni belirlemek ve uygun tedaviyi başlatmak için bir doktora danışmak önemlidir. Ayrıca şu semptomlara da rastlanır:
Yorgunluk
Ellerde uyuşma ve karıncalanma
Kabızlık
Açıklanamayan kilo alımı
Depresyon
Soğuk sıcaklıklara tahammül seviyesinin azalması
Cinsiyete olan ilginin azalması
Sık ve ağır adet dönemleri
TSH YÜKSEKLİĞİNDE BESLENME NASIL OLMALI?
TSH yüksekliği, genellikle tiroid bezinin düşük bir hızda çalıştığı (hipotiroidizm) veya tamamen çalışmadığı (hipotiroidizm) durumlarla ilişkilidir. Beslenme, TSH yüksekliğiyle ilişkili olan hipotiroidizmin yönetiminde önemli bir rol oynayabilir. İşte TSH yüksekliği durumunda beslenme ile ilgili bazı öneriler:
Yeterli İyot Alımı
İyot, tiroid hormonlarının sentezi için gereklidir. TSH yüksekliği durumunda, iyot eksikliği tiroid bezinin daha az hormon üretmesine yol açabilir. Bu nedenle, iyot açısından zengin gıdaları diyetinize eklemek önemlidir. Deniz ürünleri, iyotlu tuz, süt ve süt ürünleri gibi gıdalar iyot kaynaklarıdır.
Dengeli Beslenme
Dengeli bir beslenme programı, vücudun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini sağlar ve metabolizmayı destekler. Taze meyve ve sebzeler, tam tahıllar, protein kaynakları (örneğin, tavuk, balık, baklagiller) ve sağlıklı yağlar içeren bir beslenme düzeni benimsemek önemlidir.
Anti-enflamatuar Gıdalar
Tiroid iltihabını azaltmaya ve tiroid fonksiyonunu desteklemeye yardımcı olabilecek anti-enflamatuar gıdaları tüketmek önemlidir. Bunlar arasında yağlı balıklar (somon, sardalya), yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, brokoli), zeytinyağı, ceviz ve meyveler yer alır.
Soya Ürünlerinden Kaçınma
Bazı araştırmalar, soya ürünlerinin tiroid fonksiyonunu etkileyebileceğini göstermektedir. TSH yüksekliği olan kişiler, soya bazlı gıdaları aşırı tüketmekten kaçınmalıdır.
İlaçlarla Uyum
TSH yüksekliği durumunda, tiroid hormon replasman tedavisi genellikle reçete edilir. Bu ilaçları doktorunuzun talimatlarına uygun şekilde almak önemlidir.
Bu öneriler, TSH yüksekliği olan kişilerin genel sağlığını desteklemeye yardımcı olabilir, ancak her durumda bir doktora danışmak önemlidir. Doktorunuzun önerilerine ve tedavi planına uygun bir beslenme düzeni oluşturmak en iyisidir.