Hürmüz Boğazı nerede, kapanırsa ne olur?
Bölgedeki son İsrail–İran gerilimiyle yeniden gündeme gelen Hürmüz Boğazı'nın kapanma ihtimali, küresel enerji tedarikini, petrol ve LNG fiyatlarını, denizcilik faaliyetlerini ve jeopolitik dengeleri derinden etkileyebilecek bir tehdit olarak değerlendiriliyor. Hürmüz Boğazı nerede, kapanırsa ne olur merak ediliyor. Peki, Hürmüz Boğazı nereleri hangi denizleri birbirine bağlar? Detaylar...
Hürmüz Boğazı kapanırsa ne olur? 13 Haziran 2025'te İsrail'in İran'a yönelik saldırıları, uzmanlar ve enerji piyasaları arasında Hürmüz Boğazı'nda kapanma ihtimali konusunda ciddi endişelere neden oldu. Basra Körfezi'nden çıkış yapan tankerlere yönelik artan askeri gerilim, enerji fiyatlarını yukarı çekerken, deniz sigorta primleri ve nakliye maliyetlerinde de keskin yükseliş yaşanıyor.
HÜRMÜZ BOĞAZI NEREDE?
Hürmüz Boğazı, İran ve Umman arasında Basra Körfezi'ni Umman/Körfez Denizi'ne bağlayan stratejik bir suyoludur. En dar noktası yaklaşık 33?km genişliğinde olan boğazın, her iki yönde birbirine paralel iki 3?km'lik gemi koridoru bulunur .
Bu bariz coğrafi özellik, burayı dünya enerji akışının merkezine yerleştirir.
HÜRMÜZ BOĞAZI KAPANIRSA NE OLUR?
Enerji Fiyatlarında Şok Etki:
Boğazdan geçen günlük 17–21 milyon varil arasında petrol ve %20 oranında LNG, küresel ticarette kritik rol oynar.
Kapanma senaryosunda, JPMorgan 120–130?$/varil Brent tahmini yaparken, bazı analistler 150–200?$ seviyesine kadar yükseliş öngörüyor.
Doğalgaz/LNG fiyatları da başta Avrupa ve Asya'da olmak üzere ciddi bir sıçrama yaşayabilir.
Tedarik Zinciri Krizi ve Denizcilik Riski:
Tankerler alternatif rotalara yönelirken, nakliye mesafesi ve maliyeti büyük ölçüde artar.
Sigorta primleri (savaş ek primleri) hızla artıyor: bir VLCC gemi maliyeti yüz binlerce dolar daha yükseldi.
UKMTO ve BIMCO'nun yayınladığı uyarılar, gemilere ilave güvenlik önlemleri getirilmesine neden oluyor.
Jeopolitik ve Askerî Gerginlik:
İran, geçmişte boğazı kapatma tehdidinde bulundu ancak uygulamadı; bu tehdit şimdi tekrar gündemde.
ABD, İngiltere ve Körfez ülkeleri askerî varlıkla bölgeye güçlü bir müdahale planı yapabilir.
Olası misilleme, geniş kapsamlı bir savaş riskini doğurur; yeni cephelerin açılması işten bile değil.
Küresel Ekonomide Stagflasyon Tehdidi:
Artan enerji maliyetleri enflasyonu besleyerek üretim ve ulaşım sektörlerine yük bindirir.
Hem merkez bankalarını faiz büyümesinden kaçınamamakla karşı karşıya bırakır hem de gelişmekte olan ülkelere büyük yük getirir.
Uzmanlar stagflasyon riskine dikkat çekiyor.
HÜRMÜZ BOĞAZI HANGİ DENİZLERİ, NERELERİ BİRBİRİNE BAĞLAR?
Basra Körfezi (Pers Körfezi): Suudi Arabistan, Kuveyt, İran, Irak, BAE gibi büyük petrol üreten ülkelerin deniz tüccarlarının ham petrol ve LNG yüklerinin toplandığı bölgeler.
Umman Denizi & Hint Okyanusu: Ürünlerin küresel pazarlara yönlendirildiği ve önemli ithalatçı merkezlere (Çin, Hindistan, Japonya, Avrupa) ulaştığı güzergâh.
Bu bağlamda, Hürmüz – Basra Körfezi – Umman Denizi hattı, küresel enerji arzının en kritik su yolu ağının omurgasını oluşturur.
