Emeklilik sistemi değişiyor mu? Yeni emeklilik sistemi nasıl olacak?
Emeklilik şartlarında önemli değişiklikler yapılması planlanıyor. Sosyal güvenlik sistemindeki reformun yeni yasama döneminde ele alınacağı belirtiliyor. Peki, Emeklilik sistemi değişiyor mu? Yeni emeklilik sistemi nasıl olacak?
Milyonlarca çalışan emekli olmak için gün sayarken yeni yapılacak düzenleme ile sistem baştan aşağıya yenileneceği iddia edildi. Emeklilik sistemi değişiyor mu? Yeni emeklilik sistemi nasıl olacak?
EMEKLİLİK SİSTEMİ DEĞİŞİYOR MU?
Türkiye İstatistik Kurumu'nun önceki günlerde 2023-20100 nüfus projeksiyonunu açıklamıştı. Buna göre; 2075'te her üç kişiden biri yaşlı olacak. 2023'te çalışma çağındaki nüfus oranı yüzde 68.3 ve bu oranın da 2050'de yüzde 61.9, 2075'te yüzde 55.9, 2100'de yüzde 54.6 olması bekleniyor.
Hürriyet yazarı Noyan Doğan, bunun ne anlama geldiğini ise şöyle açıkladı: * Gelecekte daha az çalışan daha çok emekli olacak. Bugün için sosyal güvenlikte aktif/pasif oranı 1.65. Daha açık anlatımla, bugün 1.65 çalışan 1 emekliyi finanse ediyor. ÜİK'in bu projeksiyonuna göre de gelecekte emekliyi finanse edecek çalışan olmayacak. Bu durumda da sosyal güvenlik sistemi sürdürülemez hale gelecek, emekli aylığı ödenmesi bile riske girecek.
YENİ SİSTEM NASIL OLACAK?
Sistemin sürdürülebilirliğini sağlamak için de nüfusun yaş ortalaması, istihdam, çalışma çağındaki nüfus gibi kriterlere göre emekli aylığına esas teşkil edecek parametrelerin otomatik güncellenmesi öneriliyor.
Bugün için ABO, prim gün sayısına, 1999 öncesi, 2000 sonrası, 2008 sonrası sigortalı girişine göre yüzde 28 ila yüzde 76 arasında değişiyor. 2008 sonrası sigortalı olanlarda ABO oranı yüzde 40'lara kadar düşüyor.
Otomatik ayarlama, aylık bağlama oranında değişikliğin dışında emeklilik reformunun bir bacağı daha var; o da, bir süredir konuşulan tamamlayıcı emeklilik sistemi.
Çalışanlar işverenleri tarafından tamamlayıcı emeklilik sistemine dahil edilecek; hem işveren hem çalışan hem de devlet katkı yapacak. Böylece sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı bir sistem kurgulanacak.