David Lynch neden öldü?

Sinema tarihinin en önemli yönetmenlerinden biri olan David Lynch hayatını kaybetti. Fil Adam, Mavi Kadife, İkiz Tepeler, Kayıp Otoban, Mulholland Dr. gibi başyapıtların yaratıcısı David Lynch, geçtiğimiz aylarda kendisine "amfizem" teşhisi konulduğunu ve artık evinden çıkamadığını açıklamıştı. David Lynch neden öldü?

DAVİD LYNCH NEDEN ÖLDÜ?

Sinema tarihinin en önemli yönetmenlerinden biri olan David Lynch, amfizem ile mücadele ediyordu. Ünlü yönetmen 78 yaşında vefat etti. Sigara içmesi yasaklanan ve bir süredir evden çıkmayan ünlü yönetmen hayranlarını hüzne boğdu.

Geçtğimiz ağustos ayında Sight and Sound dergisine konuşan Lynch, hayatı boyunca sigara içmesi nedeniyle amfizem hastalığına yakalandığını açıklamıştı.

Covid'e yakalanma korkusu taşıyan Lynch "Uzun süredir sigara içmekten amfizem oldum ve bu yüzden istesem de istemesem de evden çıkamıyorum. Soğuk algınlığım olsa bile hastalanmam benim için çok kötü olurdu" dedi ve "Oksijen bitmeden önce sadece kısa bir mesafe yürüyebiliyorum" diye eklemişti.

DAVİD LYNCH KİMDİR?

David Keith Lynch (20 Ocak 1946, Missoula - 16 Ocak 2025), Amerikalı yönetmen ve ressam.

20 Ocak 1946'da ABD'de doğan Lynch, aynı zamanda tanınmış bir ressamdır. Kendisi pek fazla kullanmasa da mobilya tasarımı da yapar. Pennsylvania Güzel Sanatlar Akademisi ve American Film Institute'de eğitim aldı. 1977 yapımı siyah-beyaz filmi Eraserhead ile tanındı. Dune ve Blue Velvet ile artan başarısı 1990'lı yılların sonunda yönettiği Kayıp Otoban (Lost Highway) ile doruğa ulaşmıştır. Bunu ardından Mulholland Çıkmazı (Mulholland Drive) ve deneysel kısa filmleri geldi.

Filmlerinde kısık sesli gürültüler, çürümüş nesneler, bozulmuş karakterler ve polarize edilmiş karanlık dünyalar kurgulaması ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Kariyeri boyunca aykırı fikirlerini kendine özgü, nesnellikten uzak ve sembolik anlatımıyla cesurca sinema perdesine yansıtan yönetmenin özellikle 2002 sonrasındaki son dönem filmleri, fazla kişisel olmakla eleştirilmiştir.

Film kurgusu ile Andrei Tarkovsky'nin şiirselliğinden ve Michael Haneke'nin gerçekliği arayışından ayrılan Lynch, Amerikan sinemasının en önemli yönetmenlerinden ve Film Noir akımının önde gelen temsilcilerinden biridir. Lynch'in filmlerinde hiçbir şey göründüğü gibi değildir. İşlediği temalar, anlatım tekniği ve sık kullanılan rüya/kâbus sekansları "bilinçdışının yönetmeni" olarak nitelendirilmesine neden olmuş ve eserleri daha çok psikanalitik açıdan incelenmiştir.

David Lynch sineması üzerine analitik bir inceleme sunan, Sloven kültür eleştirmeni Slavoj Zizek 'in, "Gülünç Yücenin Sanatı: David Lynch'in Kayıp Otoban'ı Üzerine" adlı İngilizce yapıtı, Om Yayınevi tarafından Savaş Kılıç'ın çevirisi ile 2001 yılında Türkçe olarak da yayınlanmıştır.

Osman DEMİR

Haberler.com - Gündem