Aort diseksiyonu nedir, neden olur? Kalp krizi, aort diseksiyon, anevrizma ve kalp yetmezliği nasıl ayırt edilir?

TBMM Başkanvekili ve DEM Parti İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'in geçirdiği ciddi kalp rahatsızlığı, tıp dünyasında nadir görülen ancak hayati risk taşıyan bir durum olan "aort diseksiyonu"nu yeniden gündeme taşıdı. Kamuoyunun büyük ilgi gösterdiği bu gelişmenin ardından, "Aort diseksiyonu nedir, neden olur?" sorusu vatandaşlar tarafından sıklıkla araştırılmaya başlandı.

Aynı zamanda, kalp sağlığıyla ilgili olarak sıkça karıştırılan kalp krizi, aort diseksiyonu, aort anevrizması ve kalp yetmezliği gibi ciddi rahatsızlıkların birbiriyle farkları da merak konusu haline geldi. Özellikle belirtileri birbirine benzeyen bu hastalıkların, teşhis ve tedavi süreçlerinin nasıl farklılaştığı soruları da sağlık gündeminin merkezine oturdu.

Peki, aort diseksiyonu nasıl anlaşılır, neden oluşur, kimlerde görülür? Aort diseksiyonunun kalp kriziyle farkı nedir? Anevrizma ile diseksiyon arasında nasıl bir ilişki vardır? İşte, bu hayati hastalıklarla ilgili bilmeniz gereken temel farklar ve detaylar...

AORT DİSEKSİYONU NEDİR?

Aort diseksiyonu, kalpten çıkan ana atardamar olan aortun iç tabakasının yırtılması sonucu oluşan hayati tehlike arz eden bir damar hastalığıdır. Bu yırtılma, kanın aort duvarı katmanları arasında ilerlemesine yol açarak damar yapısının bozulmasına ve hatta yırtılmasına neden olabilir. Erken tanı konulmazsa ölümcül olabilir.

Aort diseksiyonu nedir

AORT DİSEKSİYONU NASIL OLUŞUR?

Aort duvarı üç katmandan oluşur. İç tabakanın (intima) yırtılmasıyla birlikte kan, orta katmana (media) sızar ve damar boyunca ilerleyen bir yırtık (diseksiyon) meydana gelir. Bu durum, organlara giden kan akışını engelleyebilir ve ani kalp durmasına yol açabilir.

Kalp krizi, aort diseksiyon, anevrizma ve kalp yetmezliği nasıl ayırt edilir

AORT DİSEKSİYONUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?

• Göğüste veya sırtta aniden başlayan şiddetli yırtıcı tarzda ağrı
• Nefes darlığı
• Bayılma
• Nabız farkı (iki kolda farklı nabız hissi)
• Soğuk terleme, halsizlik

AORT DİSEKSİYONU NEDEN OLUR?

• Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
• Damar sertliği (ateroskleroz)
• Genetik bağ dokusu hastalıkları (Marfan, Ehlers-Danlos sendromu)
• Travma veya ağır fiziksel stres
• Kalp cerrahisi sonrası komplikasyonlar

KALP KRİZİ, AORT DİSEKSİYONU, ANEVRİZMA VE KALP YETMEZLİĞİ NASIL AYIRT EDİLİR?

Kalp krizi, aort diseksiyonu, anevrizma ve kalp yetmezliği gibi ciddi kalp-damar rahatsızlıkları, benzer belirtiler gösterse de nedenleri, seyirleri ve tedavi süreçleri birbirinden farklıdır. Bu hastalıkları doğru şekilde ayırt edebilmek, erken tanı ve yaşam kurtarıcı müdahaleler açısından büyük önem taşır.

Aort diseksiyonu neden olur

KALP KRİZİ (MYOKARD ENFARKTÜSÜ)

Nedir? Kalp kasına giden damarlardan birinin tıkanması sonucu oluşur.

Belirtileri: Göğüs ortasında baskı veya sıkışma hissi, sol kola ve çeneye yayılan ağrı, terleme, mide bulantısı, nefes darlığı.

Nedenleri: Koroner arter hastalığı, kolesterol yüksekliği, hipertansiyon, sigara kullanımı.

Teşhis: EKG, kan testleri (troponin), anjiyografi.

AORT DİSEKSİYONU:

Nedir? Aortun iç tabakasının yırtılması ve kanın damar duvarı arasında ilerlemesiyle oluşan acil bir damar rahatsızlığıdır.

Belirtileri: Ani ve şiddetli, genellikle sırta doğru yayılan göğüs ağrısı; bayılma, düşük tansiyon, iki kolda farklı nabız.

Nedenleri: Yüksek tansiyon, genetik hastalıklar (Marfan sendromu), travmalar.

Teşhis: BT anjiyografi, MR anjiyografi, ekokardiyografi.

Aort diseksiyonu nedir belirtileri

ANEVRİZMA (DAMAR BALONLAŞMASI)

Nedir? Damar duvarında zayıf bir noktada oluşan genişleme veya balonlaşmadır.

Belirtileri: Genellikle belirti vermez; büyükse karında nabız atışı hissi, sırt veya karın ağrısı olabilir.

Nedenleri: Yüksek tansiyon, damar sertliği, kalıtsal faktörler.

Teşhis: Ultrason, BT veya MR görüntüleme.

KALP YETMEZLİĞİ:

Nedir? Kalbin vücuda yeterli kan pompalayamaması durumudur.

Belirtileri: Nefes darlığı, çabuk yorulma, ayak bileklerinde şişlik, gece sık idrara çıkma, halsizlik.

Nedenleri: Önceki kalp krizi, hipertansiyon, kalp kapağı hastalıkları.

Teşhis: EKG, ekokardiyografi, BNP testi, akciğer grafisi.