Zurnanın Efsanesi" Genç Yeteneklere Önderlik Ediyor

ABDULLAH YILDIZ - "Bozkırın tezenesi" lakaplı Neşet Ertaş'a yıllarca zurnasıyla eşlik eden ve Kırşehir yöresine ait çaldığı 23 eser TRT arşivine giren "Ayvaz Usta", abdallardan oluşan Kırşehir Müzik ve Ustalar Topluluğu üyesi sanatçılara tecrübesiyle yol gösteriyor.

Neşet Ertaş'ın tavsiyesi üzerine kurulan Ustalar Topluluğu bünyesinde yurt içinde ve dışında çok sayıda konsere katılan 81 yaşındaki Ayvaz Başaran (Ayvaz Usta), şimdilerde Bağbaşı Mahallesi'ndeki mütevazi evinde emeklilik günlerini geçiriyor.

Fırsat buldukça Kırşehir Müzik ve Ustalar Topluluğu üyelerine bilgi birikimini aktaran Başaran'ı ziyaret eden Kırşehir Kültür ve Turizm Müdürlüğü yetkilileri de zurna ustasının tecrübelerini kayıt altına almak için görüşmeler yapıyor. Başaran, başta davul, zurna ve saz çalmada hünerli abdallar olmak üzere gençlere destek verilerek bu kültürün yaşatılmasını istiyor.

13 yaşında başladığı zurna çalmayı 65 yıl sürdürdüğünü anlatan Başaran, ismi artık bir efsaneye dönüşen Neşet Ertaş ile çocukluk ve gençlik yıllarından arkadaş olduklarını, olgunluk dönemlerinde de birlikte konserler verdiklerini söyledi.

Neşet Ertaş ile Kırşehir'in Çiçekdağı ilçesine bağlı Kırtıllar köyünde başlayan, Kaman ilçesi, kent merkezi ve Ankara'da devam eden dostluklarını ve kurdukları topluluğu anlatan Başaran, şöyle konuştu:

"Kırşehir'de kurduğumuz Abdallar topluluğunu halk istiyordu. Onun İzmir ve diğer illerdeki konserlerinde birlikte çaldık. Büyük düğünlere de gidiyordu. Neşet'in isteğiyle Abdallar topluluğu Kırşehir Ustalar Topluluğu olarak kuruldu. Vefat etmeden önce en son Kırşehir'e bir konsere gelmişti Neşet Ertaş. O zaman görüştük. Eskiden 15-16 yaşlarına kadar gençler köçek oynardı. 17'ye vardığında köçekliği bırakır, sesi iyiyse saz, iyi değilse davul zurna çalardı. Sesim iyi değildi. Bozlaklar iyi sesle söylenir. O devirde bozlakları söyleyemediğimizde saz çaldırmazdı babalarımız. Sesim güzel olmadığı için babam bir dilli kaval almış, 'Sesin yok sen saz değil, bunu çalacaksın' dedi. Dilli kavaldan azcık makamları çaldığında kamışlı zurna verirlerdi. Ondan sonra da zurna çaldım."

Ayvaz Usta, Kırşehir yöresine ait zurnayla çaldığı 23 eserin TRT arşivlerine girdiğini söyledi.

Kırşehir yöresine ait bayrak kaldırma, gelin ağlatma, kına, cirit, güreş, karşılama, tura, halay havaları, ağırlama, ikileme, yanlama, üç ayak gibi eserleri zurnasıyla seslendirdiğini dile getiren Başaran, "Çaldığım 23 eser TRT'de arşive değer bulundu. Yayınlanmaya da karar verildi. Bataryalı radyolar vardı eskiden. O radyolarda çok dinlendi. Kırşehir Belediyesi hoparlörlerden çalardı. Televizyonlar çıkınca pek çok kez televizyon programlarına katıldım. Türkiye genelinde TRT'de en fazla zurna çalan kişiydim. Benden sonra Bayburtlu Ali Salman vardı. O, 8-10 hava çalmış." diye konuştu.

Japonya, Almanya, Hollanda ve Belçika'ya konserlere gitti

Kendisinin de kurulmasında katkı sağladığı Kırşehir Ustalar Topluluğu ile yurt içinde ve başta Japonya, Almanya, Hollanda, Belçika gibi ülkeler olmak üzere yurt dışında da konserlere gittiğini ifade eden Başaran, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Topluluktan emekli oldum. 4-5 yıldır emekliyim. Ben sanatkarım ama işçi olarak emekli etmişler. Ondan dolayı da gönül koydum, sanatçı olarak yazsalardı ya. Japonya, Almanya, Hollanda, Belçika gibi ülkelerde konsere gittim. Japonya'dan istediler. Kültür Bakanlığı vasıtasıyla topluluk olarak gittik. Türkiye genelinde 33 kişi seçtiler. Kırşehir'den ben ve seçtiğim 2 davulcu ile gittik. Toplulukta 13-14 yıl kaldım. 53 vilayete istek üzerine gittim. Siirt'te bile konsere katıldım."