Ziraat Mühendisleri Odası: "Tmo'nun Tüik Rakamlarına Göre Değil, Gerçek Maliyetlere Göre Buğday Fiyatı Açıklaması Gerekir"

DİLAN KUTLU

Adana bölgesinde hasadın başlamasına karşın buğday fiyatı hala açıklanmadı. Adana'da kuraklık Şunlıurfa'da da elektrik kesintisinden kaynaklı sulama yetersizliği nedeniyle rekoltede düşüş beklendiğini, fiyatların açıklanmaması nedeniyle çiftçinin buğdayını silaja verdiğini bildiren Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO), bu durumun buğday ürünlerinde fiyatların artmasına neden olacağını açıkladı. ZMO Başkanı Baki Suiçmez, buğdayda ilk fiyatın şubelerinin hesaplarına göre en az 8-8,37 lira düzeyinde olması gerektiğini belirterek, "TMO'nun derhal gecikmeden TÜİK rakamlarına göre değil, gerçek maliyetlere göre taban fiyat açıklaması gerekir" dedi.

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) 48. Dönem Birinci Danışma Kurulu Ankara'da toplandı. 28 şube başkanının katılımıyla tarımda yaşanan sorunların ele alındığı toplantıda, gıda kriziyle ilgili sonuç bildirgesi açıklanacak. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Suiçmez, ANKA haber Ajansı'na yaptığı açıklamada şunları söyledi:

"Buğdayın serbest piyasada 7 bin lira düzeyinde oluşan fiyatına karşın Toprak Mahsulleri Ofisi'nin fiyat açıklamaması, kuraklık döneminden sonra azalan rekolteden sonra yağışların yeterli olduğu denilmesine rağmen bir müjde olarak 20 milyon tonların üzerine yeniden çıkamayacağımızın, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki kuraklık, Urfa'da Adana'da birçok ilimizde yaşanan don ve dolu zararları nedeniyle 19 milyon tonun üzerine çıkmayacağını düşündüğümüz bir rekolte var.

"TEMEL TALEBİMİZ TMO'NUN HAFTALIK FİYAT GÜNCELLEMESİ YAPILMASI"

TÜİK'in en son dün açıkladığı tarımsal girdi fiyat endeksi yüzde 105, gübre fiyat endeksi yüzde 228 ise gübre türüne göre maliyetler yüzde 300-600 arasında değişiyorsa TMO'nun derhal gecikmeden TÜİK rakamlarına göre değil, gerçek maliyetlere göre taban fiyat açıklaması, alım garantisi vermesi, dünyadaki fiyatları da dikkate alarak 15'er günlük haftalık fiyat güncellemesi yapması ve çiftçiye fark ödemesi yapması temel talebimiz. Maliyetler üzerinden çiftçilerin baskılandığı bir ortamda, farklı maliyet hesaplarının gündeme getirildiği bir ortamda Adana şubemizin maliyet hesaplarına göre; bizim 400 kilogramlık verime göre bu yıl maliyet 6,11 TL. Yüzde 30 çiftçi karı ile de olması gereken fiyat 7,90 TL. yani ilk fiyatın 8 lira düzeylerinde açıklanması gerekir.

Yine Şanlıurfa şubemizim belirlediği maliyet hesabına göre; kuru koşullarda 240 kilogram buğday için 6,50 TL maliyet 7,87 TL fiyat açıklanması, sulu koşullarda 450 kilogram verime göre 6,98 maliyet 8,37 TL'de fiyat açıklanması gerekir. Biz burada şube başkanlarımızla birlikte Türkiye'nin gerçek gündemini hem mühendis boyutunda hem de bir çoğumuzda çiftçilik yaparak gerçek gündemi kamuoyuna açıklıyoruz."

Ziraat Mühendisleri Odası şube başkanları da şu değerlendirmeleri yaptı:

KORKUT: "ADANA'DA HASAT BAŞLADI, BUĞDAYIN KİLOGRAMI 8 LİRADAN AŞAĞI OLMAMALI"

ZMO Adana Şube Başkanı Feyzullah Korkut: "Adana tarım üretimi açısından hep ilklerin yaşandığı bir ilimiz. Buğdayında ilk hasadına başlanan yer yine Adana. 20 Mayıs itibariyle Adana'da hasat başladı. Özellikle kırsal kesimde başlayan hasatta ilk verilere göre baktığımızda Adana şubemizin 'buğdayın kilogramı 8 liradan aşağı olmamalı' açıklamasının bile yeterli olmayacağını görüyoruz. Şöyle ki; ilk veriler rekoltede düşüşlerin olduğunu gösteriyor bize. Kuraklıktan ve nisan yağışlarının yeterli olmamasından kaynaklı ayrıca üreticinin üretim sezonunda ve gübre fiyatlarının yüzde 400'lerde arttığı bir ortamda yeterli gübre kullanamaması yeterli bitki besin elementlerini kullanamaması sonucu rekoltede de ciddi düşüş bekliyoruz. 8 liralık fiyatın bile yeterli olmayacağını düşünüyoruz."

UCAMAN: "DİYARBAKIR'DA DEDAŞ'IN SU VERMEMESİNDEN KAYNAKLI REKOLTEDE DÜŞÜŞ OLACAK"

ZMO Diyarbakır Şube Başkanı Abdussamed Ucaman: "Diyarbakır'da bu dönem 5 milyon dönüm arazinin sadece 4 milyon dönümünün ekildiğini, 4 milyon dekarın da genelde 1 milyon 200 dekarlık arazinin sulu şekilde ekildiğini biliyoruz. Geçen yıl gibi yağışın ciddi şekilde alamadığı yerler oluştu. Ancak sulu ekimle ilgili hem DEDAŞ'ın (Dicle Elektrik) bir taraftan da mevcut GAP içerisinde yer alan sistemin çiftçiye suyu vermemesinden kaynaklı Mardin, Urfa, Batman'ı da içine alan bölgelerde sulu tarım konusunda ciddi sıkıntılar çekilmekte. Sondaj kuyuları olan bölgelerde ise enerjiyle ilgili DEDAŞ'ın 'yılbaşında biz çiftçiye enerjiyi vermeyeceğiz' diye açıklama yapmasıyla birlikte bunu bölgede uygulamasına geçmişti. Bu konuda da ciddi sıkıntılar oluşacağını görüyoruz ve rekoltede de ciddi bir düşüşün olacağı gözlemlenmektedir."

KAPIKIRAN: "ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE BUĞDAY ÜRÜNLERİNDE FİYAT ARTIŞLARINI MAALESEF BEKLİYORUZ"

ZMO İstanbul Şube başkanı Murat Kapıkıran: "Amerika Tarım Bakanlığı dünya tarımsal üretim istatistiklerinde TÜİK'in 17,6 milyon ton açıklamasına karşılık 16 milyon ton açıklama yaptı. Zaten kamuoyunda TÜİK verilerine olan güvensizlik bir kez daha ortaya çıkmış oldu. İthalat bağımlılığı buğday da devam edecek olduğu görülüyor. İçeride uygulanan buğday taban fiyatlarının hala 2 bin 250 2 bin 450 TL de kalan fiyatların hasat dönemi öncesi açıklanmamasının nedeni bizler ve çiftçiler tarafından da bir türlü anlaşılamıyor. Bu önerdiğimiz fiyatlar ekmek fiyatlarının artışına neden olacak fiyatlar değildir. Çiftçilerin yeterliliği sağlayacak üretimi yapabileceği fiyatlardır. Küresel sisteme bağımlılık ve ithalat bağımlılığı ekmek fiyatlarını yükselten fiyatlardır. Biz yerli üretimimizi iç yeterliliğimizi sağlayacak şekilde planlayarak üretmeyi başarırsak ekmek fiyatları ucuzlayacaktır. Dolayısıyla önümüzdeki günlerde buğday ürünlerinde fiyat artışlarını maalesef bekliyoruz.

"GÜBRE KULLANILMAYAN BUĞDAYLAR HAYVAN YEMİ YAPILIYOR"

Türkiye'de buğday hasadını beklemeden buğdayı silajlık olarak biçme süreci başladı. Bunun iki nedeni var. Gübre kullanmadan yapılan ekimlerde başak bağlama oranı ve sap boyunun düşük olması, ikincisi silaj ihtiyacı nedeniyle çiftçi açıklanmayan fiyatlar dolayısıyla da daha fazla zarar etmeden biçtirip satıp paramın bir kısmını kurtarayım diye bakıyor. Bu Türkiye'nin buğday üretim rekoltesine çok olumsuz yansıyacaktır"