Zeytinyağında Umut Yeni Sezona

Türkiye'de zeytinyağı fiyatlarında bu yıl geçen seneye göre gerçekleşen yüzde 30 oranındaki artış tüketiciyi üzdü. Üreticiler ve şirketler ise bu durumdan memnun. İzmir'de düzenlenen Olivtch 5. Zeytin, Zeytinyağı ve Teknolojileri Fuarı'nda hem sektörün önde gelenleri, hem tüketiciler hem de gazetecilerin gündemi, zeytinyağı fiyatlarının neden yükseldiği ve ne zaman düşeceği oldu. Yeni sezon ve yeni ürün gelmeden fiyatlarda indirim beklenmiyor.

Zeytinyağınin litresi 2013-14 döneminde litresi 7.8 TL, 2014- 2015 dönemi Ocak ayında 9.2 TL'den işlem gören zeytinyağının litre fiyatı Nisan ayında 12.5 TL'ye ulaştı. Bu fiyat marketlerde 18 TL ile 23 TL arasında değişen fiyatlar olarak tüketicinin karşısına çıktı.

Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin, zeytinyağının arz-talep kuralına göre piyasada işlem gördüğünü, üretimle direk ilgili olduğunu söyledi. Dünya üretiminin yarısının karşılandığı İspanya'daki durumun fiyatlarda belirleyeci olduğunu belirten Çetin, " İspanya'da geçen sene 1 milyon 100 bin ton olan zeytinyağı üretiminin bu yıl 700-800 bin tona düşmesinin etksi oldu. Türkiye'de özellikle güney illerinde zeytinyağı noksalığı oldu. Üretim 190 bin ton beklenirken 170 bin ton gerçekleşti. Bu aslında yeterlidir. Ama arzın noksanğlı ve talep fazlalığı fiyatı etkilemiştir. Üretici fiyatların daha da artma ihtimalini düşünerek biraz daha bekleyince piyasada bir ara zeytinyağı kaybolur gibi oldu. Piyasalar bundan tahrik oldu.Yüzde 30 fiyat artışı etkili rakamdır" dedi.

Fiyatların daha da artacağını düşünmediğini belirten Çetin, belli bir doyum noktası olduğunu bu nokta zorlanırsa tüketicinin alternatif yağlara kaçmıa olasılığı bulunduğuna dikkat çekti. Çetin "Önümüzdeki sezona yönelik üreticinin kaygısı bu fiyatların korunup korunmayacağıdır. Üreticinin 12-13 TL'lik zeytinyağı, markette 22-23 TL'dir. Makas açık. Kar marjı kontrol edilmeli. Her şey üreticinin üzerine yüklenmemeli" dedi.

Akhisar Ticaret Borsası Başkanı Alper Alhat, zeytinyağının fiyat değişikliğinden hem olumlu hem olumsuz etkilenenler olmasının normal olduğunu söyledi. Üreticinin ve stok yapanların memnun olduğunu belirten Alhat, "Dengeye oturtmak lazım. Arzda bir düşüş sözkonusu değil. İhracat ise kan kaybediyor. Bu gelecekte sorun yaratır. Destekleme programları ile bu sorunun düzeleceğine inanıyoruz" dedi.

Tarım yazarı gazeteci Ali Ekber Yıldırım, fiyatların dünyada zeytinyağı üretimindeki azalmaya özellike İspanya ve İtalya'nın kuraklık nedeniyle yaşadığı düşük üretime bağlı olarak arttığını söyledi. Bu artışın Türkiye'ye de yansıdığını belirten Yıldırım, "Türkiye'deki iç tüketimin artması da fiyatları etkiledi. Eskiden kişi başına 1 litre tüketilirken son beş yılda zeytinyağı tüketimi kişi başı iki litreye çıktı. Üretimin azlığı da fiyatları arttırdı. Gelecek yıl ki üretime bağlı olarak fiyatlar değişecektir. Bugünkü koşullar devam ederse üretimin fazla olması, fiyatların da bir miktar düşmesi beklenebilir. Eylül ayına kadar belki bir miktar daha artabilir ama yeni ürünün gelmesiyle birlikte fiyatlarda indirim olacaktır" dedi.

Fuar'ı gezen bir tüketici olan Selahattin Yeşiltaş ise zeytinyağının çok pahalandığını, nedeninin anlayamadığını söyledi. Zeytinyağı fiyatının iki misli arttığını önesüren Yeşiltaş, "Biz litresini 7,5 TL'ye alırdık. Başka yağ da kullanmayız. Ama artik zeytinyağı her eve giremeycek bundan sonra. Benim gücüm yettiği için alıyorum ama gücü yetmeyenler alamayacak. Belki de sahteleri çıkacak. Zeytinyağı diye satacaklar" dedi. - İzmir