Yoğun Çalışanlar İçin Beyin Fonksiyonlarını Destekleyici İçecekler

Yıl sonu dönemlerinde, her sektörde çalışma temposu yoğunluk kazanıyor. Hemen hemen tüm iş yerlerinde, yılı kapatma telaşı yaşanırken, bazı iş kolları, dönemsellik gereği en yoğun zamanları yaşıyorlar. Masa başı işlerde ve getirdikleri zihinsel yoğunlukta da artış olan bu dönemlerde, beyinsel fonksiyonları yararlı besinlerle desteklemek önem kazanıyor.

Fiziksel ve zihinsel verimliliğin yüksek olması için yeterli enerji alımının önemine dikkat çeken Prof. Dr. Neriman İnanç, "Çalışan bireyler beslenmelerine özellikle dikkat ederler.Birey yaşına, cinsiyetine, özelliklerine ve fiziksel etkinliğine göre, iş yerinde ve evinde enerji ve besin ögelerinin gereksinimlerini karşılayarak sağlığını korumayı ve iş gücünü artırmayı hedefler.Yeterli ve dengeli beslenerek yeterli enerji alımı sağlayan bireyler, zihinsel ve fiziksel aktivitelerde daha verimli olmaktadır. Besinlerden alınan enerji, beyin ve vücut faaliyetlerinin sürdürülmesi için gereklidir. Ancak aynı zamanda, vitamin ve minerallerin alımı da gereklidir."

Sebze ve meyveler gibi, meyve sularının da düzenli tüketildiğinde beyin fonksiyonları üzerinde olumlu etkiler yaptığına değinen Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Neriman İnanç, şunları söyledi: "Günlük enerji gereksinimimizin büyük bir bölümü, son derece aktif bir organ olan beynin ihtiyacı için kullanılır. Besinler, beyin fonksiyonlarını metabolik, duyusal ve hormonal düzeyde etkileyebilir. Öte yandan, beynimizin yaklaşık olarak ¾'ü sudan oluşmaktadır. Vücutta hafif bir su eksikliği durumunda bile, beynin enerji kullanımı azalmakta ve bazı fonksiyonları yeterince yerine getirememektedir. Vücutta yaklaşık yüzde 2'lik su kaybının bile dikkat, hafıza ve psikomotor beceri gerektiren eylemlerde performansı azalttığı gözlemlenmiştir. Ara dinlenmelerde meyve suyu gibi sıvı besinlerin alınması, verimliliği olumlu yönde etkilemektedir." İnanç, çalışan kişilerin öğün aralarında aldıkları sıvı besinlerin, fizyolojik gereksinim ve psikolojik doyum açısından önerildiğini de sözlerine ekledi.

Dengeli Beslenme Verimliliği Artırıyor, Beyin Yıpranmasını Azaltıyor

Prof. Dr. Neriman İnanç, sağlıklı bir diyetin demir, çinko, selenyum, magnezyum mineralleri, B, A, E ve C vitaminleri gibi mikro besinleri içermesi gerektiğini belirtti. Antioksidan vitamin ve minerallerin, beyinde yıpranmayı azalttığını söyleyen Neriman İnanç meyve sularının, taze sebze ve meyvelere benzer şekilde zengin A, C ve E vitamini kaynağı olduğunu dile getirdi ve: "Bu vitaminler serbest radikallerden kaynaklanan toksisiteyi önler ve antioksidan enzim aktivitesini artırırlar" dedi.

Bilinç Fonksiyonlarına Olumlu Etki

Günlük beslenme bileşenlerinin çok çeşitli mekanizmalarla bilinci etkileyebileceğinin, son yıllarda açıklık kazandığını da sözlerine ekleyen Prof. Dr. Neriman İnanç, "Meyvelerde ve meyve sularında bulunan flavonoid ve resvetarol gibi polifenoller sinir hücrelerini korurlar, beyindeki kan akışını, hafıza, öğrenme ve bilişsel performansı artırabilirler. Flavanoidlerin ayrıca, beyin hücrelerinin hasarını engellediği belirtilmektedir. 2018 tarihli bilimsel bir makalede, turunçgillerde bulunan flavonoidlerin, beynin hücre sağlığını korumaya diğer flavonoidlerden daha yüksek oranda yardımcı olabildiği, algı, hatırlama, düşünme gibi fonksiyonlar üzerinde olumlu etkilerin ortaya çıkmasına yardımcı olabildiği bildirilmiştir" şeklinde konuştu.

Neriman İnanç, devamla şunları söyledi: "Öte yandan, bu faydalı etkiler meyve ve meyve sularından sağlanan flavonoidlerin düzenli ve sürekli tüketilmesi ile sağlanabilmektedir. Yapılan bir çalışmada, belirli bir ölçüde portakal suyu tüketiminin, bireylerin psikomotor hızında, dikkat işlevinde ve uyanıklığında artış sağladığı görülmüştür. Çalışma sonuçları, portakal suyu tüketiminin beyinde ilgili bölümlerdeki kan akımının artışına neden olarak sağlıklı orta yaşlı erişkinlerde 6 saat boyunca nesnel ve öznel bilinci kuvvetlendirdiğini düşündürür niteliktedir. Başka bazı çalışmalar, C vitamininin beyinde ve omurilik sıvısında yoğun miktarda bulunduğu için beyin sağlığında rol oynadığını ve yaşlılarda beyin yaşlanması üzerine koruyucu etkilerinin olabileceğini göstermektedir. Son yıllarda meyvelerdeki doğal polifenollerin hafıza, öğrenme ve bilişsel yeteneklerin gelişmesi üzerindeki etkilerine artan bir bilimsel ilgi vardır. Yaban mersini ve üzüm suyunu, 12 hafta boyunca düzenli bir şekilde ve belirli bir oranda tüketen bireylerin öğrenme yeteneğinin ve hatırlama fonksiyonunun iyileştiği ve ayrıca depresif belirtilerin azaldığı gözlemlenmiştir."