Yıldırım Kaya'dan Özer ve Ersoy'a: "Köy Enstitüsü Binalarının Korunması İçin Bugüne Kadar Hangi İşlemleri Yapmıştır?"

CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, köy enstitüsü binalarının tamamen çürümeye terk edildiğini, içerisindeki kitaplardan laboratuvarlara kadar her şeyin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekti. Kaya, Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'a "Köy Enstitüsü binalarının korunması için bugüne kadar hangi işlemleri yapmıştır?" diye sordu.

CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, 21 köy enstitüsünün durumunu TBMM gündemine taşıdı. Her bir köy enstitüsü için ayrı olmak üzere Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı'na soru önergeleri veren Kaya, şu açıklamayı yaptı:

"Eğitim öğretim için köy enstitüleri modelini hayata geçiren Mustafa Kemal Atatürk ve mücadele arkadaşları Türkiye'nin aydınlanma yolunda önemli bir adım atmıştı. Ne yazık ki üzülerek belirtmek isterim. 1954 yılında kapatılan köy enstitüleri, bugüne kadar hem fikriyat olarak hem de fiziki olarak yok olmakla karşı karşıya bırakılmış. AKP iktidarının 20 yılında köy enstitüleri binaları tamamen çürümeye terk edilmiş, içerisindeki kitaplardan laboratuvarlara, laboratuvarlarda kullanılan malzemelere kadar her şey yok edilmekle karşı karşıya. İşte biz, bu nedenle 'çözüm köy enstitüsü' başlığıyla bir çalışma yürütüyoruz. 21 köy enstitüsünün mevcut durumunun ne olduğunu ayrı ayrı soru önergesiyle hem Milli Eğitim Bakanlığı'na hem de Kültür ve Turizm Bakanlığı'na sorduk. 21 soru önergesi Kültür ve Turizm Bakanlığı'na, 21 soru önergesi de Milli Eğitim Bakanlığı'na verdik. Yani 42 soru önergesi verdik. Buradan hem Milli Eğitim Bakanı'na hem de Kültür ve Turizm Bakanı'na çağrıda bulunuyorum: Yazılı soru önergemize 15 gün içerisinde yanıt verin. Bu köy enstitülerinin durumunu Türkiye'nin gündemine yeniden getireceğiz. Çünkü Bizanslılardan, Selçuklu'dan, Osmanlı'dan kalan tüm tarihi eserleri koruyoruz, korumamız gerekir. Ama genç Cumhuriyet'in eğitim devriminin önderliğini yapmış olan köy enstitülerinin yok olmasına asla göz yummayacağız ve izin vermeyeceğiz. "

Kaya, bakanlara şu soruları yöneltti:

"-Köy enstitüsü binalarının son durumu nasıldır? Bakımsızlıktan ya da başka nedenlerle yıkılan bina var mıdır?

-Kaç dönüm arazisi vardır? Kuruluşundan sonra arazilerinde daralma olmuş mudur? Bu arazilerde tarım yapılmakta mıdır? Kimler tarafından yapılmaktadır? Geliri nasıl değerlendirilmektedir? Tarım yapılmıyorsa, neden yapılmamaktadır?

-Restorasyon işlemi yapılmış mıdır?

-Müzesi var mıdır?

-Okul binalarında eğitim öğretime devam edilmekte midir? Edilmekte ise kaç öğrenci, öğretmen ve çalışanı vardır?

-Köy Enstitüsü'nün kütüphanesi var mıdır? Varsa mevcut kitap sayısı kaçtır? 1954 yılında kapatıldığında kütüphanedeki kitap sayısı kaçtı?

-Öğrenci kütük defterleri var mıdır?

-Köy Enstitüsü'ne yıllara göre kayıt yaptıran öğrenci sayısı kaçtır? Yıllara göre mezun sayısı kaçtır? Yıllara göre kız-erkek öğrenci sayısı kaçtır?

-Köy Enstitüsü'ne hangi illerden öğrenci alınmıştır?

-Köy Enstitüsü binalarının korunması için bugüne kadar hangi işlemleri yapmıştır?

-Köy Enstitüsü için gündeme getirilen iddialar doğru ise Bakanlığınız tarafından nasıl bir uygulama yapılacaktır? "

Kaya'nın önergesinde, bakanlıklara durumunu sorduğu köy enstitüleri şöyle:

"-Eskişehir Mahmudiye Çifteler Köy Enstitüsü

-İzmir Buca Kızılçullu Köy Enstitüsü

-Kırklareli Lüleburgaz Kepirtepe Köy Enstitüsü

-Kastamonu Gölköy Köy Enstitüsü

-Malatya Akçadağ Köy Enstitüsü

-Samsun Ladik Akpınar Köy Enstitüsü

-Antalya Aksu Köy Enstitüsü

-Sakarya Arifiye Köy Enstitüsü

-Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü

-Kars Susuz Cilavuz Köy Enstitüsü

-Osmaniye Düziçi Köy Enstitüsü

-Isparta Gönen Köy Enstitüsü

-Kayseri Pınarbaşı Pazarören Köy Enstitüsü

-Balıkesir Savaştepe Köy Enstitüsü

-Ankara Elmadağ Hasanoğlan Köy Enstitüsü

-Konya İvriz Köy Enstitüsü

-Sivas Yıldızeli Pamukpınar Köy Enstitüsü

-Erzurum Ilıca Pulur Köy Enstitüsü

-Diyarbakır Ergani Dicle Köy Enstitüsü

-Aydın Germencik Ortaklar Köy Enstitüsü

-Van Muradiye Ernis Köy Enstitüsü"

Çünkü Bizanslılardan Selçukludan Osmanlıdan kalan tüm tarihi eserleri koruyoruz, korumamız gerekir. Ama genç cumhuriyetin eğitim devriminin önderliğini yapmış olan köy enstitülerinin yok olmasına asla göz yummayacağız ve izin vermeyeceğiz.