Yerel Yönetimlerde Etik" Paneli

Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu Başkanı Sedat Murat, "Dürüstlük eken kurumlar, verimlilik biçer. Ağaçlar, bahçelerine göre büyüdükleri gibi kurumlar da değerlerine göre büyürler. İster özel ister kamu olsun bütün kurumların uzun dönemde en etkili sermayeleri değerleridir." dedi.

Kamu Görevlileri Etik Kurulunca "Yolsuzluğun Önlenmesi ve Etiğin Teşviki İçin Teknik Destek Projesi" kapsamında, bir otelde düzenlenen "Yerel Yönetimlerde Etik" konulu panelin açılışında konuşan Murat, Kurulun toplumun temel değerlerinin çimentosu vazifesi gören etik ilkeler konusunda birey ve kurumların bilinçlendirilmesine katkı sağlamayı amaçladığını belirtti.

Yasaların kolaylıkla değişebileceğini ancak etik ilkelerin kolay kolay değişmediğini anımsatan Murat, sadece ceza yasalarına konulmuş ağır yaptırımlar ve diğer yasal düzenlemelerle yolsuzlukların önlenmesinin zor olduğunu söyledi. Murat, "Cezai yaptırımlar ve yasal düzenlemelerin yanı sıra etik davranma kültürünün teşvik edilmesi, etik davranışın bir erdem olarak çalışanlarca benimsenmesi ve vicdani bir yükümlülük olarak içselleştirilip uyulması, kötü yönetimin unsurları olan yolsuzluk ve yozlaşmanın engellenmesinde çok önemli bir yer tutmaktadır." diye konuştu.

"Yozlaşmanın temelinde kapalılık, gizlilik kültürü var"

Murat, etik değerlerin dejenerasyona uğraması durumunda toplumun yaşanamaz hale geleceğini vurgulayarak şöyle devam etti:

"Yozlaşmanın temelinde kapalılık, gizlilik kültürü vardır. Geminin dibinde meydana gelen küçük bir suyun, önlem alınmadığı takdirde büyük bir faciaya sebebiyet vermesi gibi caydırıcı önlemler alınmadığında her alanda meydana gelen usulsüzlükler, telafisi imkansız felaketlere yol açar. Kamunun toplum üzerindeki belirleyici ve yönlendirici rolü dikkate alındığında kamu görevlileri, sorumlu olduğu mesleği icra etmenin yanında toplumda yönlendirici bir role sahip oldukları bilinciyle, etik değerlerin toplum nazarında benimsenmesi noktasında gerekli özveriyi göstermelidirler. Bunun en iyi yöntemi ise etik değerler dikkat alınarak inşa edilecek bir kamu yönetimi anlayışı ile yönlendirmeyi amaçladığımız kitlelere iyi bir örnek teşkil etmektir. Bu açıdan yozlaşma ve yolsuzlukların önlenmesinde üst düzey görevlilerin büyük sorumluluğu bulunmaktadır. Yöneticilerin sergileyeceği etik liderlik örneği, mahiyetinde çalışanlar için de olumlu örnekleri çoğaltıcı bir işlev görecektir."

"Dürüstlük eken kurumlar verimlilik biçer"

Murat, Türkiye'de her geçen gün kurumsal etik ilkeleri belirleyen kurum sayısının arttığına işaret ederek şunları söyledi:

"Dürüstlük eken kurumlar, verimlilik biçer. Ağaçlar, bahçelerine göre büyüdükleri gibi kurumlar da değerlerine göre büyürler. İster özel ister kamu olsun bütün kurumların uzun dönemde en etkili sermayeleri değerleridir. Kurumlar insanlarla ayakta kalırlar, bu yüzden kurumlar insani olan hiçbir değere ilgisiz kalamazlar, kalmamalıdırlar. Kamu ya da özel sektörde, fabrikada, büroda veya özel iş yerlerinde etik davranışı aşan her durum, yolsuzluğa, yoksulluğa, kaynak ve zaman israfına, ekonomik kaynakların yok olmasına neden olmaktadır. Etik dışı davranışlar, kurum kültüründe de yozlaşmaya, haksızlığa, eşitsizliğe, iş huzursuzluğa ve verimsizliğe neden olmaktadır."

Teknolojik ilerlemenin yozlaşma ve çürümeyi de beraberinde getirdiğine dikkati çeken Murat, adaletsizlik, kayırmacılık, savurganlık, hesap vermeme, taraflı davranma, yetkilerin menfaat sağlama amacıyla kullanımı gibi yozlaşma türleriyle mücadelede etik denetimin önem kazandığını dile getirdi.

Kamu Görevlileri Etik Kurulunun, iş ve işlemlerden mağdur olanların şikayetleri yanında, kamuoyuna yansıyan iş ve işlemler hakkında resen işlem yapabilme yetkisine de haiz olduğunu ifade eden Murat, Kurula bugüne kadar il belediyeleri hakkında 53 başvuru yapıldığını, değerlendirme ve incelemeler neticesinde 7 etik ihlali kararı verildiğini bildirdi.

İlçe belediyeleri hakkında yapılan toplam başvuru sayısının ise 110 olduğunu belirten Murat, incelemeler neticesinde 26 etik ihlal tespit edildiğini aktardı.

"Belediye başkanlığı koltuğu dikenli fıçıdır"

İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Aziz Kocaoğlu da belediye başkanlarının projelerini hayata geçirirken çok boyutlu ve çok yönlü düşünmesi gerektiğini dile getirerek "Ama akşam düşünüp, sabah bir projeye karar verirseniz veya gelip birisi size bir proje söylediğinde, 'Biz bunu yapalım' diye karar verirseniz, o zaman çözülme başlayacaktır." diye konuştu.

Yöneticilerin herkese eşit davranması ve örnek insan olması gerektiğini ifade eden Kocaoğlu, şöyle konuştu:

"Ben hiçbir ihalenin temel atma ve açılış seremonisini müteahhide yaptırmadım, yaptırmam. Hiç kimseden, kurumdan bağış almadım, almam. Belediyeye bağış yapar sonra 'Belediyeye bağış yaptım.' der. Sonra 'Belediye başkanına para verdim.' der, sonra bir arkadaş sohbetinde 'Verdim Aziz'e parayı, hallettim.' der. Oraya kadar gider. Ayıkla pirincin taşını. 'Belediyeye bunu aldıysa acaba kendisine ne aldı?' derler. Belli ilkeler, belli kırmızı çizgiler koyarak kendinizi koruyabilirsiniz. Belediye başkanlığı koltuğu dikenli fıçıdır. Onları ancak belli ilkeleri, belli olmazları koyarak aşabilirsiniz."

Merkezi Finans ve İhale Birimi Başkan Vekili Emine Döğer, "Yolsuzluğun Önlenmesi ve Etiğin Teşviki İçin Teknik Destek Projesi" için yaklaşık 2,5 milyon avro kaynak tahsis edildiğini belirtti. Döğer, projenin ana amacının Türkiye'de AB müktesebatı ile uluslararası doğrultusunda yolsuzluğun önlenmesi ve etik algısının yükseltilmesine katkıda bulunmak olduğunu söyledi.

İçişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Aziz Yıldırım ise 2004'ten önce kamu görevlilerinin uymaları gereken etik ilke ve değerlere ilişkin özel bir düzenleme bulunmadığını anımsatarak Kamu Görevlileri Etik Kurulunun kurulmasının, Türkiye'de etiğe dayalı bir yönetim sistemi oluşturulmasında bir dönüm noktası olduğunu kaydetti.

Panele, il ve ilçe belediye başkanları, yerel yöneticiler, bazı kurum ve kuruluşların temsilcileri, akademisyenler ile diğer davetliler katıldı.