Yeni Kaledonya'da bağımsızlık yanlısı aktivistlerin dava talebi reddedildi

Fransa'nın Hint-Pasifik'teki kolonisi Yeni Kaledonya'da, tutuklu bağımsızlık yanlısı aktivistlere ilişkin davanın Ada'da değil Fransa ana karasında görülmesine ilişkin talep reddedildi.

Yerel RRB radyosuna konuşan Noumea Başsavcısı Bruno Dalles, tutuklu bağımsızlık yanlısı aktivistlerin avukatlarının, Yeni Kaledonya yargısının "taraflı tutumundan" endişe ettikleri için davanın Fransa'da bir mahkemede görülmesine ilişkin talebini değerlendirdi.

Dalles, Yeni Kaledonya'da yargının tarafsız olmadığı yönündeki iddiaları reddetti.

Bağımsızlık yanlısı avukatların yargılamanın Fransa'da yapılmasını talep ettiği dilekçede sundukları argümanların konuyla ilgili olmadığını savunan Dalles, "Bana göre Yeni Kaledonya mahkemeleri yetkili kalmalı." dedi.

Dalles, davanın Yeni Kaledonya'da görülmeye devam etmesine ilişkin kararının soruşturmanın seyrini etkilemeyeceğini söyledi.

5'i Fransız ana karasında tutuklu bulunan bağımsızlık yanlısı 8 kişinin avukatları 2 Eylül'de Noumea Başsavcılığından yargılanma sürecinin Fransa ana karasında yürütülmesini talep etmişti.

Avukatlar, bağımsızlık yanlılarının Yeni Kaledonya'daki yargılanmalarının "tarafsız" olmayacağını ve Noumea'daki mahkemelerin böylesi bir davada soruşturma yürütecek yeterli araçlara sahip olmadığını belirtmişti.

Ayrıca avukatlar, bağımsızlık yanlılarının Ada'dan ayrılmasını istediği Noumea Savcısı Yves Dupas'ın kamuoyu açıklamalarında, sanıklara ilişkin "masumiyet karinesini hiçe sayan iddialarını" yargılamanın tarafsız yürütülemeyeceğine gerekçe göstermişti.

Fransız güvenlik güçleri tarafından, bağımsızlık yanlılarını organize eden Saha Eylem Koordinasyon Hücresi (CCAT) grubunun lideri Christian Tein'in de aralarında bulunduğu 13 kişi gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınan bağımsızlık yanlılarının bir kısmı Fransa'ya götürülmüş ve tutuklu yargılanmaları talep edilmişti.

Fransa, Yeni Kaledonya'da bağımsızlık yanlılarını bastırmaya çalışıyor

Fransa'nın, 17 bin kilometre uzağındaki kolonisi Yeni Kaledonya'da bağımsızlık yanlıları ile 1998'de imzaladığı anlaşmaya aykırı olarak yerli halkın seçimlerdeki etkisini azaltacak bir reformu hayata geçirme girişimi tepkiyle karşılanmıştı.

Yeni Kaledonya'nın yerli halkı Kanakların aylarca süren barışçıl protestolarına rağmen Fransız hükümeti anayasal reformu hayata geçirmekte ısrarcı olmuş ve tasarının mayıs ayında Ulusal Mecliste onaylanması üzerine tepkiler büyümüştü.

Fransız yönetimi, 13 Mayıs'ta harekete geçen bağımsızlık yanlılarını bastırmak için Ada'ya 3 binden fazla güvenlik gücü sevk etmişti.

Fransız güçlerinin Ada'daki bağımsızlık yanlılarına yönelik operasyonları sürerken, 13 Mayıs'tan bu yana 11 kişi hayatını kaybetmiş, yüzlerce kişi yaralanmıştı.

BM raportörleri, Ada'da son 3 ayda keyfi gözaltılar dahil 2 bin 235 Kanak'ın tutuklandığını, 500'den fazla da kaybolma vakası yaşandığını bildirdi.

Yerli halk anayasal reforma karşı

Yeni Kaledonya'nın yerli halkı Kanaklar, Fransız hükümetinin söz konusu anayasal reform girişimini 1998'de imzalanan Noumea Anlaşması'na aykırı buluyor.

Anayasal değişiklik tasarısı ile hükümet, en az 10 yıldır Ada'da yaşayan Fransızların yerel seçimlerde oy kullanmasının yolunu açıyor.

Yeni Kaledonya, 1998'de Noumea Anlaşması ile özerklik statüsü kazanmış ve anlaşmada yerli halkın kendi topraklarında azınlık statüsüne düşmesini önlemek için oy kullanma hakkı, 1998'den önce Ada'da ikamet eden kişiler ve onların çocuklarıyla sınırlandırılmıştı.

Tepkiler üzerine Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransız Ulusal Meclisinden geçen ancak henüz Senatoda oylanmayan anayasal reformu askıya almış ancak geri çekmemişti.

Ada'daki Fransız seçmenlerin sayısını artıracak anayasal reformun, yürürlüğe girebilmesi için Fransız Parlamentosu'nun iki kanadının bir arada toplandığı Kongre'de kabul edilmesi gerekiyor.