Yazar Buket Uzuner, Yazısındaki Sansürü 1 Liralık Dava Açıp Kazarak Önlemiş

Bursa Kitap Fuarı'nda düzenlenen panelde konuşan Yazar Buket Uzuner, bir dergiye yazdığı yazıda geçen 'İçkilerini yudumlayarak' cümlesinin "Meyve sularını yudumlayarak' diye değiştirildiğini söyledi. Bu sansür girişimine karşı '1 liralık' dava açtığını aktaran Buket Uzuner davayı kazandığını ve yazısını sansürsüz olarak tekrar yayınlatmayı başardığını söyledi.

Türkiye Yayıncılar Birliği'nin yürüttüğü Yayınlama Özgürlüğü Projesi kapsamında Bursa Kitap Fuarı'nda gerçekleşen panele gazeteci Ahmet Şık, yazar Buket Uzuner ve yazar Fatih Erdoğan katıldı. Yayıncı Turhan Günay'ın yönetimindeki panelde Türkiye'de yayıncılar, yazarlar ve medyanın karşılaştığı yayınlama özgürlüğü sorunları tartışıldı.

Bursa Kitap Fuarı Çekirge Salonu'ndaki panelde ilk konuşmayı yapan yazar Buket Uzuner Türkiye'de yazarlar üzerinde baskının Osmanlı İmparatorluğu'ndan bugüne kadar sürdüğünü belirtti. Yazar Namık Kemal'in yüz elli yıl önce, yazarların ancak iki yüz yıl sonra özgür olabileceğini söylediğini aktaran Buket Uzuner, "Demek ki bir 50 yılımız var" diye konuştu.

Yazarlık yaparken karşılaştığı sansür girişimlerinden örnek veren Buket Uzuner bir dergiye yazdığı yazıda geçen "İçkilerini yudumlayarak" cümlesinin "Meyve sularını yudumlayarak" diye değiştirildiğini söyledi. Bu sansür girişimine karşı '1 liralık' dava açtığını aktaran Buket Uzuner davayı kazandığını ve yazısını sansürsüz olarak tekrar yayınlatmayı başardığını söyledi. Uzuner son yıllarda yazarların ve yayıncıların karşılaştığı sansür girişimlerinin önceki yıllara göre arttığını belirtti.

AHMET ŞIK: MEDYA ÇALIŞANLARI ÖRGÜTLENMELİ

Gazeteci Ahmet Şık konuşmasında medyadaki sansüre ilişkin çeşitli örnekler verdi. Osmanlı imparatorluğunda ilk yayınlanan gazete olan Takvim-i Vekayi gazetesinin yayınlanmasına "Devletin ali çıkarlarına zarar vermediği sürece yayınlanabilir" diye bir madde ile izin verildiğini anlatan Ahmet Şık, "Aradan geçen 2 yüzyılda ekonomi değişmiş, teknoloji değişmiş ancak devletin ali çıkarları değişmedi. Sansür ve oto sansür hiç değişmedi" dedi. "Sansür birkaç yerden gelebilir. Bunlar güç odaklarıdır. Ekonomik çevrelerdir. Ama ben burada medya çalışanlarının sansür ve oto sansür konusunda kendilerine bakması gerektiğini düşünüyorum" diye konuşan Şık çözümün medya çalışanlarının örgütlü olmasından geçtiğini belirtti.

ÇOCUK EDEBİYATI SANSÜR KONUSUNDA DAHA KORUNAKLI

Yayıncı ve çocuk kitapları yazarı Fatih Erdoğan çocuk edebiyatının sansür konusunda en korunaklı alan olarak görüldüğünü ancak bu alanda da sorunlar görüldüğünü söyledi. Çocuk kitabı yazdığı için hakkında dava açılmış yazar olmadığını belirten Fatih Erdoğan ancak yabancı bazı yazarların kitapları için dava açıldığını belirtti. Erdoğan, "Aslında yetişkinler çocuk kitaplarını okumuyor. Birileri ihbar etmedikçe kitaplarımızı okumuyorlar. Çocuk edebiyatının böyle korunaklı bir yapısı var. Çocuklara yazan yazarlar biraz daha kendine güvensiz. Yazdıklarına güvensiz. Bu alanda verilen eserlerin çok nitelikli olmamasından kaynaklanan bir durum da var" dedi.

ÇOCUK EDEBİYATINDA OTO SANSÜR VAR

Çocuk edebiyatının korunaklı yapısına rağmen oto sansür görülebildiğini belirten Fatih Erdoğan bunun nedenlerini şöyle anlattı:

"Asıl sansür Milli Eğitim ve öğretmenlerden kaynaklanıyor. Bizde herkes çocuk yazarı olabilir. Bu alanda yazan yazarlar öğretmen kitlesine dikkat etmek zorunda. Çünkü yazdığınız bir kitabı öğretmenler ve Milli Eğitim çocuklara tavsiye ediyor. Bu nedenle yazarlar onların hassasiyetlerine dikkat etmeye çalışıyor. Dolayısıyla ticari kuruluşların mallarını satmaları gerekiyor. Burada bir oto sansür uygulanıyor. Bazı kelime ve cümleleri kullanmıyorsunuz." - Bursa