Veresiye Defteri Bakkalı Dert Küpü Yaptı

ALİ GÜRELİ - Türkiye'de sosyal hayatın vazgeçilmezi olan, marketler ve AVM'lerin karşısında varlığını güçlükle sürdürmeye çalışan bakkalların veresiye defteri, eskiden olduğu gibi kabarık. Ortalama sermayesi 5 bin lira olmasına rağmen kimi zaman veresiye alacağı 10 bin lirayı bulan bakkal esnafının günün şartlarına uygun gelişmeler ve tahsilat yapamama gibi nedenlerle sıkıntı yaşadığı ifade ediliyor.

Günümüzde sosyal yaşamın vazgeçilmezi olan ve hatta kültür haline gelen mahalle bakkalları, sokak aralarında varlığını sürdürmeye çalışıyor. Temsil ettiği kültürün ve üstlendiği esnaf sorumluluğu gereği müşterilerinin iğneden ipliğe, ekmekten zeytine, gofretten deterjana taleplerini karşılamaya çalışan bakkalların sayısı, her geçen gün azalıyor.

Nakit sıkıntısı içine giren ailelerin pazar parası, çocuğun okul harçlığı gibi mahalle sakinlerine veresiyenin dışında zor günlerinde adeta banka hizmeti de veren bakkallar, market ve sayıları her geçen gün artan AVM'lere karşı direniyor. Kiminin dert ortağı, kiminin can yoldaşı olan mahalle bakkalları peşin satış yapamayınca varlığını sürdürebilmek için alacağını tahsil edememe riskine rağmen veresiye defteri tutma alışkanlığını sürdürüyor.

Yolunu kaybedenlerin adres sorduğu, kız alıp kız verecek ailelerinin araştırma yaptığı,  postacıların evde bulamadığı kişilerin mektup ve değerli evraklarını teslim ettiği bakkal dükkanı işletmecilerinden bazıları, müşterilerinin azalması, veresiye defterinin kabarması ve alacağını tahsil edememe gibi nedenlerle güçlük yaşadıklarını ifade ediyor.

Bakkallar ve Bayiler Esnaf Odası Başkanı Nevzat Alphan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bakkal esnafının Türk toplumu için kültür, dayanışma ve yardımlaşmayı ifade ettiğini söyledi.

Bakkal esnafının yaşadığı sıkıntıları dile getirmeye çalıştıklarını anlatan Alphan, "Olumsuz gelişmeler nedeniyle Adana'da daha önce 6 bin olan bakkal sayısı giderek azaldı ve bunun 2 bini kapanarak sayı 4 bine indi. Örneğin AVM'ler ciddi baskı oluşturuyor. AVM'ler sadece bakkal esnafını değil, diğer küçük esnaf gruplarını da olumsuz yönde etkiledi. Ülkemiz son 5 yıl içinde dünyada en çok AVM açılan ülkelerden biri haline geldi. Türkiye'de açılan AVM'lerin yüzölçümü neredeyse Lüksemburg'un yüzölçümüne eşit hale geldi" dedi.

Bakkalın veresiye alacağının sermayesini katladığına işaret eden Alphan, "Bir büyük markete veya AVM'ye gittiğinizde çöp bile alsanız parasının ödemek zorunda kalırsınız. Ancak bakkal öyle değil. Bakkal esnafı dar gelirli insanların faizsiz bankasıdır. Yıllarca ona hizmet eder ve yine de ona 'Sen niye veresiyeni geciktiriyorsun' diye bir itirazı olmamıştır. Bir bakkalın ortalama 5 milyar sermayesi varsa alacağı da neredeyse 10 milyarı buluyor" diye konuştu.

-Mahalle bakkalları

Adana'nın Reşatbey Mahallesinde bakkal işleten Vakkas Ay da sıkıntılarının her geçen gün arttığını, büyük market ve AVM'lerin kendilerini olumsuz etkilediğini dile getirdi.

Veresiyeyi tahsil edememenin, AVM ve market sayısının artmasının kendilerini sıkıntıya düşürdüğünü anlatan Ay "Bakkal dükkanı işletmecisi olarak bazı müşterilerimize veresiye satış yapıyoruz. Benim 10 bin liraya yakın alacağım var. Bakkalımın bütçesi ise 15 bin lira bile değil. Marketten alamayınca bize gelen müşteri veresiye talebini yerine getirmeyince küsüyor. Veresiye alanların bazılarından paramızı alamadığım var" dedi.

Yavuzlar Mahallesinde faaliyet gösteren 25 yıllık bakkal Ahmet Soylu da meslek hayatı boyunca hep veresiye defteri tuttuğunu söyledi.

Veresiyenin en büyük sıkıntıları olduğunu anlatan Soylu, "Veresiye defterlerimiz doldu. AVM'lerden dolayı müşteri kaybımız oldu. Müşterilerin çoğu artık büyük marketlere gidiyor" dedi. - Adana