Van Tarihi Dokusuyla Açık Hava Müzesi Olacak

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izniyle İstanbul Üniversitesi tarafından Y.Doç.Dr. Erkan Koynar başkanlığında yürütülen ve değişik üniversitelerden 60'ın üzerinde öğretim üyesi ve öğrencinin katıldığı kazı çalışmalarını inceleyen Van Milletvekili Mustafa Bilici, çalışmalar hakkında bilgi aldı.

Yapılan kazı çalışmalarının üç ana alandan oluştuğunu ifade eden kazı başkanı Koynar, Urartu Kral Mezarları, Van Kalesi Höyüğü ve Eski Van Şehri ile ilgili 2013 kazı sezonunda çalışmaların devam ettiğini belirtti. M.Ö. III. Binyıldan 20. Yüzyılın başına değin yaklaşık 5 bin yıllık bir yerleşme sürecinin izlenebildiği Van Kalesi Höyüğü alanında sürdürülen çalışmalarda Urartu'nun yıkılış evresi ve daha sonra bölgeye gelen yerleşimcilere dair yeni arkeolojik veriler elde edilmiştir. Urartu evlerinde mutfak/kiler birimleri ortaya çıkarılmış ve yaklaşık 1.5 m yüksekliğinde taş temelli kerpiç duvarların günümüze kadar korunduğu görülmüştür. En kapsamlı çalışmaların Eski Van Şehri olarak adlandırılan bölgede yapıldığını anlatan kazı başkanı, Kalenin güneyinde yer alan şehri, üç yönden çevreleyen surların bulunduğunu bu surların ilk yapıldığında kerpiçten olup XVI. yüzyılda önce dış cepheleri, sonra da iç cephelerinin moloz taş örgüyle kaplandığını belirtti.

Bugün büyük bir kısmı yıkılmış olan bu surlar üzerinde doğuda Tebriz Kapısı, güneyde Orta Kapı, batıda ise İskele Kapısının yer aldığını belirten Yrd.Doç.Dr. Koynar, Şehirin, tek veya iki katlı evlerden oluşan mahalleleri, camileri, kiliseleri ve diğer yapılarıyla 1915 yılındaki Rus işgaline kadar kullanıldığını belirtti. Söz konusu bölge M.S. 1200'lü yıllardan 20. Yüzyılın başlarına kadar iskân görmüştür. Bu açıdan yaklaşık 800 yıllık bir Selçuklu-Osmanlı kentinin sokak dokusu ve buna bağlı sivil mimari örnekleri, 42 açmada (yaklaşık 4200 m2 ) sürdürülen çalışmalarda incelenmiştir. Bu kapsamda omurgalı taş ana caddeler, bu caddeleri kesen yine taştan ortası oluklu sokaklar ile bunların üzerindeki taş temelli kerpiç bedenli ve daha çok 2 katlı evlere ait mimari kalıntılar ortaya çıkarılmıştır. Eski Van Şehri'nde alt yapı sistemlerine dönük çarpıcı bulgulara rastlanmıştır. Hem ortası kanallı yol sistemlerinde hem de omurgalı yol sistemlerinde yolun her iki kenarına, yüzeyin altına evlerden gelen künklerin bağlandığı drenaj kanallarının varlığı ortaya çıkarılmıştır.

Bir çok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bütün o medeniyetlerin izlerini binlerce yıl kendi bünyesinde büyük bir zenginlik olarak saklamayı başarmış Van'ın, tarih öncesi çağlardan bugüne Anadolu'nun en eski yerleşim merkezlerinden biri olduğunu belirten Van Milletvekili Mustafa Bilici, Eski Van Şehri, Kalesi ve Höyüğü alanlarında yapılan kazı çalışmaların şehrin 7 bin yıllık tarihine ışık tuttuğunu ifade etti. Yapılan bu değerli çalışmalarla birlikte Van'ın bir açık hava müzesine dönüşeceğini belirten Van Milletvekili Bilici, başarılı çalışmalarından dolayı Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Erkan Koynar ve ekibine teşekkür etti.

Van Bölge Gazetesi- Haber Merkezi