Utku Çakırözer: Bik'in Keyfi Yetkisi Sınırlandırılmalı

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Basın İlan Kurumu'nun (BİK) dört gazeteye verdiği ilan kesme cezalarıyla ilgili hak ihlali kararına ilişkin, "AYM, kanuni düzenleme için kararı Meclis'e gönderiyor. Meclis, açılır açılmaz yeni bir düzenleme yapılmalıdır. Basın İnfaz Kurumu'na dönüşen BİK'in bu keyfi yetkisi sınırlandırılmalıdır" dedi.

Mesleği gazetecilik olan Utku Çakırözer, bugün yaptığı yazılı açıklamada, AYM'nin BİK'in dört gazeteye verdiği ilan kesme cezalarını 'basın özgürlüğü ihlali' saymasını değerlendirdi. Her ay düzenli olarak kamuoyu ile paylaştığı basın özgürlüğü raporlarında BİK'in gazetelere verdiği ilan cezalarına dikkat çektiğini belirten Çakırözer, şunları kaydetti:

"BİK, 'BASIN İNFAZ KURUMU'NA DÖNÜŞTÜ"

"1961 yılında resmi ilanların adil bir şekilde gazetelere dağıtılması amacıyla kurulan BİK, son yıllarda gazetelere yönelik haksız, hukuksuz cezaları nedeniyle artık 'Basın İnfaz Kurumu'na dönüşmüştü. Özellikle gerçekleri yazan, iktidar ve iktidar yöneticilerine yönelik eleştirel haberlere tahammülü olmayan BİK, iktidarın gazeteler üzerindeki sopası konumuna dönüştü. Evrensel Gazetesi, Yeni Asya Gazetesi, iki yılı aşkın süredir BİK'ten ilan alamıyor. Evrensel'e, ilan alamamasına rağmen toplamda 108 gün ilan cezası uygulandı. Birgün, Cumhuriyet, Sözcü, Korkusuz gazeteleri, haberleri nedeniyle sürekli ilan kesme cezaları ile karşı karşıya kalıyor. İlan ambargosu uygulanıyor. Cumhuriyet Gazetesi'ne, 74 günü 2021'de olmak üzere iki yılda 129 gün ilan kesme cezası verildi.  Sadece cezalar değil ilan dağıtımında da adaletsizlikler peşi sıra… BİK, geçen yıl hükümeti destekleyen yayın yapan gazetelere yaklaşık yüzde 78'lik oranla 141 milyon 932 bin liranın üzerinde kamu kaynağı aktardı.

"HÜKÜMETİ ELEŞTİREN GAZETELER SADECE YÜZDE 22'SİNİ ALABİLDİ"

Hükümeti eleştiren gazeteler, resmi ilanla verilen kamu kaynağının sadece yaklaşık yüzde 22'sini alabildi. Cezalar, ilan ambargoları, kamu kaynaklarının adaletsizce dağıtılmasının halkın haber alma hakkını engellediğini, basın özgürlüğünü tehdit ettiğini söylüyoruz. Bu haksız cezalar ortadan kaldırılsın ya da mahkeme kararına bağlansın diyoruz. AYM de gerekçeli kararında bu hukuksuzluğa, kurumun cezalandırma aracına dönüştüğüne dikkat çekiyor.

"BİK'İN KEYFİ YETKİSİ SINIRLANDIRILMALI"

Mahkeme kararında, 'Kanun'un 49. maddesindeki resmi ilan ve reklam kesme cezalarına ilişkin koşulların çerçevesi çizilmeli, belirli bir açıklık ve kesinlikte olan ifadelerle kanun maddesi şekli ve maddi yönden yeniden düzenlenmelidir' diyor. AYM, kanuni düzenleme için kararı Meclis'e gönderiyor. Meclis, açılır açılmaz yeni bir düzenleme yapılmalıdır. Basın İnfaz Kurumu'na dönüşen BİK'in bu keyfi yetkisi sınırlandırılmalıdır."

"GAZETELERİN İLAN HAKLARI İADE EDİLMELİ"

Çakırözer, AYM'nin ihlal kararı doğrultusunda gazetelere verilen ilan kesme cezaları nedeniyle oluşan mağduriyetlerin giderilmesi çağrısında bulunarak, "AYM kararı doğrultusunda gazetelere bu haksız, hukuksuz yere kesilen ilan cezalarının yarattığı mağduriyet de ortadan kaldırılmalıdır. Gazetelere uygulanan haksız, hukuksuz cezalar oranında gazetelere ilan hakkı verilmelidir. Cumhuriyet, Birgün, Sözcü, Korkukusuz gazetelerine verilen toplamı yüzlerce günlük ilan kesme cezalarından doğan mağduriyetler giderilmeli, Evrensel Gazetesi ve Yeni Asya gazetelerinin ilan ambargoları da kaldırılmalıdır" dedi.