Unesco Listesindeki Kale "Kalekondu"Lardan Kurtarılmayı Bekliyor

GÖKHAN GÜCÜKLÜOĞLU - UNESCO'nun Dünya Miras Geçici Listesinde yer alan tarihi Sinop Kalesi, yıllar önce üzerine inşa edilen ve yıkım için kamulaştırılması gereken "kalekondu"lardan kurtarılmayı bekliyor.

Sinop'ta, tarihi kalenin üzerine inşa edilen ve tapuları bulunduğu için yıkılamayan deniz manzaralı beş "kalekondu"nun kamulaştırma bedeli her geçen yıl artıyor.

Milattan önce 7'nci yüzyılda şehri korumak amacıyla göçmenler tarafından inşa edildiği düşünülen, 370 metre uzunluğunda, 30 metre yüksekliğindeki tarihi kalenin surları, geçmişin izlerinin yanı sıra halk arasında "kalekondu" olarak bilinen evlerin yükünü de taşıyor.

Tarihi kalenin surları üzerine inşa edilen ve her birinin tapusu bulunan beş ev, kamulaştırma bedelleri ödenemediği için yıkılamıyor.

Sinop Belediye Başkanı Baki Ergül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sinop'taki "kalekondu" sorununun uzun yıllara dayandığını söyledi.

Kendisinin görev süresinden önceki dönemde bazı çalışmaların yürütüldüğüne ancak bunlardan bir sonuç alınamadığına işaret eden Ergül, evlerin kamulaştırma bedellerinin ise her geçen yıl arttığını belirtti.

Tarihi surların üzerindeki evlere ilişkin 2009 yılında göreve gelmesinin ardından bir çalışma yaptığını anlatan Ergül, "Söz konusu çalışma halihazırda kasamızda duruyor." dedi.

O dönem yaptıkları çalışmada surlar üzerine inşa edilen evlerin kamulaştırma bedellerinin 3 milyon 800 bin lira civarında olduğunu aktaran Ergül, "Evler arasında 40-50 yıl önce yapılanları da var. Yapılmasa iyiymiş ama demek ki o zaman tarih bilinci öyleymiş. Daha önce belediye olarak bir kamulaştırma çalışması yaptık. O zamanki değerleri 3 milyon 800 bin lira civarında idi. Şimdi geldiğimiz noktada aynı evlerin kamulaştırma bedelleri için 6 milyon liraya ihtiyaç duyuluyor." diye konuştu.

Ergül, ne pahasına olursa olsun tarihi surların üzerinin açılması gerektiğini ancak belediye olarak kamulaştırma bedellerini ödeyecek güçte olmadıklarını ifade ederek, şöyle konuştu:

"Ama biliyorsunuz birçok şey ekonomiye dayanıyor. Vatandaşa oradan 'git' derken parasını da vermek gerekiyor. Açıkça söylemek gerekirse bizim şu an o surların etrafını açacak bir gücümüz yok. Kültür ve Turizm Bakanlığına bu yöndeki taleplerimiz devam ediyor, etmeye de devam edecek. İnşallah devletimizin gücü buna cevap verir."

Kültür ve Turizm Bakanlığı girişimlerde bulundu

İl Kültür ve Turizm Müdürü İrfan Göz ise Sinop Kalesi'nin UNESCO'nun Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer aldığını anımsattı.

Göz, kale surları etrafında yer alan yapılaşmanın belirli bir düzene sokulması noktasında Kültür ve Turizm Bakanlığının geçmiş yıllarda bazı girişimlerde bulunduğunu ancak kamulaştırma bedelleri nedeniyle bir sonuç alınamadığını anlattı.

Göz, 2014 yılında hazırlanan "Ortak Kültürel Miras" Projesi kapsamında Sinop Tarihi Cezaevi ve Müzesi'nin restorasyonunun yapılmasının gündeme geldiğini hatırlatarak, bu çalışmanın Avrupa Birliği ile ortak yürütüldüğünü söyledi.

Projenin, 9,2 milyon avroluk olduğunu ve 3,2 milyonluk kısmının proje ve alan yönetiminin hazırlanması noktasında kullanıldığını belirten Göz, şunları kaydetti:

"Bizim şu an ilk önceliğimiz Sinop Tarihi Cezaevi ve Müzesi'nin restorasyon çalışmalarını tamamlamak. Oradaki restorasyon tamamlanınca kale surları etrafındaki yapılaşmaya yönelik çalışmalar da hedeflerimiz arasında. Tabii ki bu noktada Bakanlığımız da konuyu hassasiyetle takip ediyor ama dediğimiz gibi biz Ortak Kültürel Miras Projesi çerçevesinde girişimlerde bulunuyor ve adım adım gidiyoruz."