Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Tan Açıklaması
"Uluslararası toplum Suriye konusunda neyi bekliyor bilmiyorum."
Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Namık Tan,
"Uluslararası toplum Suriye konusunda neyi bekliyor bilmiyorum. Yeni bir Srebrenitsa'nın olmasını mı bekliyorlar- Ondan sonra mı adım atacaklar- Bu adil değil. Uluslararası toplumdan, BM'den daha fazla liderlik bekliyoruz" dedi.
Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi (SAM) ile ABD'deki düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi (CSIS) Türkiye Projesi'nin ortaklaşa hazırladığı, "Türk-Amerikan İlişkileri" başlıklı rapor, ABD'nin başkenti Washington'da düzenlenen programla kamuoyuna açıklandı.
SAM Başkanı Bülent Aras ile CSIS Türkiye Projesi Direktörü Bülent Alirıza'nın raporun ana hatlarını paylaştığı panelde, Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Namık Tan, ABD'nin eski ulusal güvenlik danışmanı ve Amerikan-Türk Konseyi'nin eski başkanı Brent Scowcroft ve CSIS uzmanlarından Stephen Flanagan da söz aldı.
Büyükelçi Tan, konuşmasında, Soğuk Savaş yıllarında daha çok özgürlüklerin savunulması bağlamında NATO'ya askeri-stratejik katkılarıyla bilinen Türkiye'nin şimdi giderek artan biçimde, sadece ekonomik dinamizmi ve laik demokrasisiyle değil, bölgesinde etkisini giderek artıran bir oyuncu olarak tanındığını söyledi.
Tan, bu dinamiklerin, Türkiye'nin kendine özgü tarihsel, kültürel ve coğrafi özellikleriyle bir arada ele alındığında, dünyanın bu bölgesinde kalıcı barış ve istikrar arayışına katkıda bulunma imkanı sağladığını kaydederek, Türk diplomasisinin, Balkanlar, Ortadoğu, Kafkaslar, Afrika ve Asya'ya uzanan geniş coğrafyada barış ve istikrarın sağlanmasında aktif güç haline geldiğini belirtti.
Bu geniş çerçeveden ele alındığında, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin hayati öneme sahip olduğunu dile getiren Tan, şöyle devam etti:
"Yıllar içerisinde Türk-Amerikan ittifakı, siyasi ve askeri bir ittifak olma sınırlarını aşarak, sadece siyasi değil, ekonomik, kültürel ve sosyal alanları da kapsayan bir ortaklığa dönüştü. Amerikalı muadillerimizle bir araya geldiğimizde, sadece bir taraf için önem taşıyan bir dış politika konusu bulmak çok zor. Bu durum, ittifakımızı, bölgesel ve uluslararası barış, güvenlik ve istikrar için kritik önemde faktör haline getirdi. Bilgi çağında, Türk-Amerikan ilişkilerine dair daha doğru bir tablo ortaya koymak iki taraf için de bir öncelik. Bu tablo, ortaklığın geçmişini, mevcut durumunu ve geleceği kapsamalı".
-"Yeni bir Srebrenitsa'nın olmasını mı bekliyorlar- "-
Tan, panelin soru-cevap bölümünde Suriye ile ilgili bir soru üzerine de Suriye krizinin Türkiye ile Suriye arasında değil, Suriye ile uluslararası toplum arasındaki bir sorun olduğunu vurguladı.
Suriye'nin Türkiye'nin komşusu olduğuna, sınırın hemen yanı başında Esed rejiminin kendi halkını bombaladığına ve ülkede her gün çok sayıda insanın katliama uğradığına işaret eden Tan, bu sorunla baş etmenin sorumluluğunun sadece Türkiye'ye yüklenmesinin adil olmadığının altını çizdi.
"Bu, Suriye ile uluslararası toplum arasındaki bir sorundur" diyen Tan, uluslararası toplumun daha aktif olması gerektiğini belirterek, "Uluslararası toplum neyi bekliyor bilmiyorum. Yeni bir Srebrenitsa'nın olmasını mı bekliyorlar- Ondan sonra mı adım atacaklar- Bu adil değil. Uluslararası toplumdan, BM'den daha fazla liderlik bekliyoruz" dedi.
Tan, Türkiye'nin, bazı çevrelerin düşüncesinin aksine, askerlerin gelmesi ve askeri eyleme geçilmesi gibi bir isteğinin olmadığını ifade etti.
-"Ciddi manada bir yardım eli uzatılmış değil"-
Bugün Türkiye'deki 120 bin sığınmacının en iyi şekilde misafir edildiğini belirten Tan, "Hiç kimse, uygun şekilde bir yardım eli uzatmakla ciddi biçimde ilgilenmedi, isim veremem ama uluslararası toplumun büyük bölümü (sığınmacılara yardım için) orada değil" dedi.
Türkiye'nin dünya genelindeki NATO misyonları için çok büyük fedakarlıklarda bulunduğuna işaret eden Tan, "Tam bir üyesi olarak NATO'nun bu konuya daha ciddi yaklaşmasını bekliyoruz. Yapmıyorlar demiyorum, yanlış anlaşılmasın, NATO'dan ve diğer NATO üyelerinden gelen açıklamalardan memnunuz. Türkiye'ye yardım gerektiğinde bir dakika bile tereddüt etmeyeceklerini açıkça belirtiyorlar ama bu yardım nasıl yapılandırılacak, bu da diğer bir tartışma konusu ve şu anda da bunu yapıyoruz" diye konuştu.
Tan, Suriye konusunda ABD ile de işbirliği ve koordinasyon içinde olduklarını kaydetti.
Büyükelçi Tan, "Sorun ne kadar sürüncemede kalmaya devam ederse, o kadar daha karmaşık hale gelecek. Farklı sebeplerle, bu rejime karşı birlikte durmada ne kadar tereddüt gösterirsek, sivillere karşı bu çirkin saldırıları önlemek gelecekte daha pahalıya mal olacak. Bu hususlar üzerinde mümkün olan erken zamanda kafa yorulmalı" dedi.
Muhabir: Mehmet Toroğlu
Yayıncı: Göksel Sözer - WASHINGTON