Türkiye'nin 5'inci Yüz Nakli Polonyalı Turistten

Muğla'daki tatili sırasında denizde yüzerken fanalaşıp ölen Polonyalı turist 42 yaşındaki Andrzej Kucza'nın ailesi tarafından bağışlanan organlarından kullanılabilir durumda olan yüzü, Antalya'da yapılan operasyonla 27 yaşındaki Recep Sert'e naklediliyor. Akdeniz Üniversitesi'nin 3'üncü, Türkiye'de 5'inci yüz naklini, Türkiye'nin ilk yüz naklini gerçekleştiren Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi yapıyor.

Muğla'nın Ula İlçesi'ne bağlı Akyaka Beldesi'ndeki bir otelde eşi Lili ve oğlu Joseph ile tatil yapan Polonyalı Andrzej Kucza, pazar günü girdiği denizde aniden fenalaştı. Ailesinin dizlerine kadar gelen suda şaka yaptığını sandığı Kucza'nın hareket etmediği görülünce durum, sağlık ekiplerine bildirildi. Muğla Özel Yücelen Hastanesi'ne götürülen Kucza'nın duran kalbi yeniden çalıştırıldı. Yoğun bakımda tutulan Kucza'nın beyinsel fonksiyonlarının durduğu pazartesi günü doktorlarca belirlenince dün ailesi organlarını bağışladı. Bunun üzerine başlatılan işlemler saat 17.00'de sonuçlandı. Bu saatten sonra Sağlık Bakanlığı'nın koordinesinde çalışmalar başladı.

Türkiye'nin ilk yüz naklini 20 Ocak 2012 tarihinde Uğur Acar'a, 4'üncü nakli ise 15 Mayıs 2012'de Turan Çolak'a yapan Akdeniz Üniversitesi Hastanesi, 5'inci yüz nakli operasyonu için harekete geçti. Türkiye'nin ilk yüz ve çift kol ameliyatını yapan, dünyada kadavradan ilk rahim nakliyle tıp tarihine geçen Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, gelişme üzerine hastaneye geldi.

Yüz nakli ekibi saat 20.30 sıralarında vericinin yüzünü almak için karayoluyla Muğla'ya hareket ederken, Bursa'nın İnegöl İlçesi'nde 2007 yılında kaza sonucu ateşli silah yaralanmasıyla yüzünün büyük bölümünü kaybeden alıcı Recep Sert ise bulunduğu İzmir'den Antalya'ya çağrıldı. İlk uçağa binen Recep Sert, saat 23.15'te Antalya Havalimanı'na indi. Sert, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nin aracına binerken gazetecilerin, "Neler düşünüyorsun, mutlu musun?" sorusuna, başını 'evet' anlamında sallayarak karşılık verdi.

Polonyalı turist Kucza'nın dokularının iki hastaya uyum gösterdiği, uzmanların iki hasta arasından yüzün Recep Sert'e nakledilmesini kararlaştırdığı bildirildi.

POLONYALI TURİSTİN YÜZÜ ALINDI

Donör Andrzej Kucza'nın yüzünü alacak ekip operasyon için Muğla Yücelen Hastanesi'ne saat 00.30 sıralarında geldi. Karayoluyla ulaşan ekip, herhangi bir açıklamada bulunmadan hastaneye girdi. Saat 01.00'de yüzü almak için operasyona başlandı. Donör Andrzej Kucza'nın yüzü, Prof. Dr. Ömer Özkan'ın başkanlığındaki 9 kişilik ekip tarafından alındı. Saat 01.00'de başlanan operasyon 05.30'da son buldu. 4.5 saat süren operasyonda yüzün yanı sıra, çene kemiği de alındı. Andrzej Kucza'nın alınan yüzünün yerine silikondan maske yapıldı.

ÖZEL UÇAKLA ANTALYA'YA GELDİ

Ekip, alınan organ ile Dalaman Havalimanı'na hareket etti. Nakledilecek yüzle birlikte Sağlık Bakanlığı'na ait ambulans uçağa binen ekip, Antalya Havalimanı'na geldi. Prof.Dr. Ömer Özkan ve ekibi kısa sürede hastaneye ulaştı. Nakledeceği yüzü bizzat kendisi taşıyan Prof. Dr. Ömer Özkan, "Ameliyat nasıl geçti?" sorusuna koştururken, "Gayet güzel geçti" karşılığını verebildi.

Koşar adımlarla saat 07.40'ta ameliyathaneye giren Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, saat 08.00'de nakle başladı. Yaklaşık 5-6 saat sürmesi beklenen ameliyata İstanbul'daki bazı üniversitelerden gelen plastik cerrahlar da katıldı.

İLK NAKİLLİ ACAR'DAN MORAL

Türkiye'nin 5'inci yüz nakli için Antalya'ya gelen Recep Sert'in, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde hazırlıkları yapılırken, operasyondan haberdar olan Türkiye'nin ilk yüz nakilli hastası Uğur Acar da aynı heyecanı yaşayanlar arasındaydı. Recep Sert'e tavsiyelerde bulunan ve kendisini sıkmamasını isteyen Uğur Acar, "Bu ameliyat inşallah hayırlı olur. Ömer hocanın başarılarının devamını dilerim. Kendi ameliyatımda operasyonun Türkiye'de ilk olacağından net bir bilgim yoktu. Heyecanlıydım ama heyecanım, normal bir ameliyata girmiş gibiydi. Sevinçliydim. Ona elimizden geldiği kadarıyla yardımcı olacağız. Biliklerimizi tavsiye edeceğiz" dedi.

HASTAYI AMELİYATA EŞİ HAZIRLADI

Türkiye'nin 5'inci yüz naklini gerçekleştiren ekipte yer alan Akdeniz Üniversitesi Plastik ve Rekonstrükif Cerrahi Anabilim Dalı Başkanı ve aynı zamanda Prof. Dr. Ömer Özkan'ın eşi Yrd. Doç. Dr. Özlenen Özkan, ameliyata girmeden önce, "Tam yüz nakli planlıyoruz, ancak ameliyatın gidişatına göre kısmi yüz nakli de olabilir" dedi.

Yüz naklinin zor bir süreç olduğunu ve her şeyin yolunda gitmesini umduğunu söyleyen Yrd. Doç. Dr. Özlenen Özkan, eşi Prof. Dr. Ömer Özkan gelmeden önce kendisinin yüzün nakledileceği Recep Sert'i ameliyata hazırladığını vurguladı. Bir gazetecinin, "Siz de hamilesiniz ve doğumunuz yaklaştı" hatırlatmasına ise Yrd. Doç. Dr. Özkan, kendisinin bu durumlara alışık olduğu karşılığını verdi.

TÜFEK KAZASINDA YÜZÜNÜ KAYBETTİ

Bursa'nın İnegöl ilçesinde lokantacılık yapan Recep Sert, 6 yıl önce elindeki tüfeğin ateş alması sonucu çenesinden yaralandı. Kaldırıldığı hastanede 28 gün yoğun bakımda kalan Sert, çenesinin üçte ikisini, 12 dişini, burnunu ve sol gözünü kaybetti.

Sıvı ve mama türü gıdalarla beslenen, konuşmakta güçlük çeken Recep Sert, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nin yaptığı yüz nakillerinin ardından kente gelerek yüz nakli başvurusunda bulundu. Bir yıl önce Organ Nakli Koordinasyon Merkezi'nde Prof. Dr. Ömer Özkan ile görüşen Sert, nakil listesinde yerini aldı.

DİĞER ORGANLAR ALINAMADI

Muğla Yücelen Hastanesi Başhekim Yardımcısı Operatör Doktor Nasır Ordubatlı, Polonyalı turist Kucza'nın diğer organlarının alınamadığını söyledi.

Nasır Ordubatlı, "Hastanın beyin ölümünün gerçekleşmesi üzerine aile din, dil, ırk farkı gözetmeden organları bağışladı. Kalp, böbrek, karaciğer ve korneaları uygun olmadığı için alınamadı. Sadece yüz nakli gerçekleşecek. Nakil işlemi sonrası hasta Adli Tıp'a gönderilerek kesin ölüm nedeni de belirlenecek" dedi.

Kucza'nın, ölüm nedenine kalp ve damar hastalığına bağlı epileptik atak tanısı konulduğu belirtildi. Kucza'nın ailesinin, Polonya'daki sigorta firmasıyla görüşerek organların bağışlanmasını talep ettiği, yapılan inceleme sonucu kalbinde CPR (kalp pili) olduğu için kalbinin alınamadığı, karaciğer, böbrekler ve korneaların da nakle uygun olmaması nedeniyle bu organların da alınamadığı kaydedildi.

BAKAN MÜEZZİNOĞLU TAKİP ETTİ

Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu ise vericiden yüzün alındığı saatlerde yaptığı açıklamada, konuyu yakından takip ettiğini söyledi. Türkiye'nin organ nakli konusunda kat etmesi gereken yol olduğunu belirten Bakan Müezzinoğlu, "Ömer hoca ve ekibi şu anda yola çıktı, geliyorlar. Türkiye artık bu noktalara geldi. Ambulans uçak, ambulans helikopter, seyyar ekipler ile Ömer Bey de maşallah, Allah nazardan saklasın, iyi bir ekibi var. Organ naklinde, yüz naklinde doku naklinde daha çok mesafeler kat etmemiz lazım" diye konuştu.

Bir turistin organlarını bağışlamasının insani bir duygu olduğunu kaydeden Müezzinoğlu, "Milletimizden de biz bunu istiyoruz. Organ bağışında çok gerilerdeyiz. İnsanı yaşatmak çok önemli. Bizim medeniyet anlayışımız der ki 'İnsanı yaşat ki devlet yaşasın.' Bu anlamda da vatandaşlarımızdan doku bağışında, organ bağışında daha çok duyarlılık istiyoruz" dedi.

DÜNYANIN TANIDIĞI EKİP

Akdeniz Üniversitesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, Türkiye'nin ilk çift kol, ilk yüz ve dünyada kadavradan ilk rahim naklini de gerçekleştirdi.

Muğla'nın Milas İlçesi'nde motosikletiyle geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybeden 23 yaşındaki Fatih Demirel'in iki kolu, 25 Eylül 2010'da aynı ekip tarafından, Aydın'da 2008 yılında iki kolunu dirsek altından mısır silaj makinesine kaptıran 29 yaşındaki Cihan Topal'a nakledildi.

Prof. Dr. Özkan başkanlığındaki ekip, 9 Ağustos 2011'de de 21 yaşındaki Derya Sert'e 7 saat süren operasyon sonunda dünyanın ilk kadavradan rahim naklini yaptı. Daha önce birçok ülke doktorlarının canlı vericiden denediği, fakat başarılı olamadığı rahim naklini bu kez kadavradan alarak yapan ekip, tıp literatürüne geçti. Bu yöntemle hamile kalan ve bir süre sonra bebeğini düşüren Derya Sert'e önümüzdeki günlerde tekrar embriyo transferi yapılacak.

21 Ocak 2012 tarihinde Uşak'ta intihar sonucu hayatını kaybeden 39 yaşındaki Ahmet Kaya'nın yüzü, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde yine Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi tarafından gerçekleştirilen ameliyatın ardından 19 yaşındaki Uğur Acar'a nakledildi.

Manavgat İlçesi Gebece Köyü'nde yaşayan ve 40 günlükken beşiğinde uyuduğu sırada evlerinde çıkan yangında alev alan battaniyenin üzerine düşmesi sonucu yüzü yanan Acar'a yapılan bu operasyon, Türkiye'nin ilk, dünyanın 16'ncı yüz nakli olarak tarihe geçti.

Aynı ameliyatla Ahmet Kaya'nın kolları ve sağ bacağı ise 34 yaşındaki Atilla Kavdır'a nakledildi. Kılcal damarlar nedeniyle uyum sorunu yaşayan ve morarma görülen bacak ertesi gün ameliyatla alınırken Kavdır nakilden 103 gün sonra mantar enfeksiyonu nedeniyle öldü.

Bu arada Türkiye'nin ikinci yüz nakli ameliyatı Hacettepe Üniversitesinde Cengiz Gül'e, üçüncü yüz nakli ameliyatı Gazi Üniversitesinde Hatice Nergis'e yapıldı.

Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Hastanesi'nde 15 Mayıs 2012'de gerçekleşen ameliyatla, Uşak'ta intihar sonucu yaşamını yitiren lise öğrencisi 19 yaşındaki Tevfik Yılmaz'ın yüzü, 35 yaşındaki Turan Çolak'a nakledildi. İzmir'in Kiraz İlçesi'nde yaşarken, 3.5 yaşında ocağa düşmesi sonucu yüzünün yanmasıyla hayatı değişen Çolak, bu ameliyatla Türkiye'nin 4'üncü, AÜ'nün 2'nci yüz nakillisi oldu. - Muğla