Türkiye IMF'nin Başına Geçebilecek Mi?

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn'ın istifasının ardından yeni başkanın kim olacağına ilişkin tartışmalar devam ederken, IMF'deki yeni başkanlık dönemi Türkiye ve Türkiye'nin de aralarında bulunduğu ülkeler için yeni kazanımlar getirecek.

IMF'nin yönetiminde 7 gelişmiş Avrupa ülkesinin koltuğunun bulunduğunu hatırlatan yetkililer, G20'de alınan karar gereği 7 koltuğun 5 koltuğa ineceğini vurguluyorlar. Türkiye'nin, boşalan 2 koltuğun birisini almak için çalıştığının altını çizen yetkililer, yeni dünya ekonomisi trendi içinde bunun giderek güçlenen bir ihtimal olduğunu kaydettiler.

Türkiye'nin IMF'deki kotası 14. Genel Kota Gözden Geçirmesi kararı kapsamında gerekli hukuki işlemlerin tamamlanması sonrasında halihazırdaki 1 milyar 193,3 milyon SDR'den 4 milyar 659 milyon SDR'ye çıkacak. Bu konuda, G-20 ülkeleri, iç hukuki süreçlerini 2012 yılı IMF/Dünya Bankası yıllık toplantılarına kadar tamamlamak üzere çalışmayı taahhüt etmişlerdi. IMF prosedürlerine göre bir üyenin kota düzeyi, o ülkenin IMF kredilerine erişim miktarının belirlenmesinde de esas alınıyor. Bu çerçevede, genel kural olarak bir ülke, IMF Genel Kaynaklar Hesabından 12 aylık bir dönem içinde en fazla kotanın yüzde 200'ü, toplamda ise en fazla kotanın yüzde 600'ü kadar kredi kullanabiliyor. Buna göre Türkiye'nin IMF Genel Kaynaklar Hesabından toplam kredi kullanım tutarı, yeni kotasının yürürlüğe girmesi sonrasında 27 milyar 952 milyon SDR olacak. Ancak ihtiyaç duyulması halinde, ülkelerin ''İstisnai Erişim'' altında bu limitlerin üzerinde kredi kullanma imkanları da bulunuyor. Bu çerçevede, IMF İcra Direktörleri Kurulu'nun onayı ile söz konusu tutarların üzerinde kredi kullanılabilmesi de mümkün olabiliyor. Uluslararası Para Fonundaki (IMF) yeni kota reformuyla Türkiye'nin IMF'den kullanabileceği toplam kredi tutarı 42 milyar dolara ulaşacak.

IMF'DEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN GETİRDİĞİ YENİLİKLER

IMF'de temsil ve katılımın iyileştirilmesine ilişkin olarak yapılması önerilen değişiklikler şöyle sıralanıyor: En kalabalık iki Afrikalı ülke grubunda temsilin güçlendirilmesi amacıyla belirli bir sayının üzerinde ülkenin temsil edildiği ülke gruplarındaki İcra Direktörü Vekilliği sayısının ikiye çıkarılması, düşük gelirli ülkelerin oy güçlerinin iyileştirilmesini teminen temel oyların artırılması ve toplam oy gücüne oranla azalmasının engellenmesi amaçlanıyor. IMF'nin yatırım yetkisinin genişletilmesine ilişkin olarak yapılması önerilen değişiklikler ise Yatırım ve Özel Kullanım Hesaplarındaki kaynakların kullanımının esnek hale getirilmesi amacıyla, Fon'un, Yatırım Hesabı'nda bulunan kaynaklardan yatırım yaparken uymak zorunda olduğu, para birimi yatırım için kullanılan üyenin veya uluslararası mali kurumların ihraç etmiş olduğu pazarlanabilir borç senetlerine yatırım yapılması, para birimi yatırım için kullanılacak olan üyenin onayının alınması ve Sadece Özel Çekme Hakkı veya yatırımda kullanılacak para birimi cinsinden ihraç edilmiş borç senetlerine yatırım yapılmasına yönelik kısıtlamaların kaldırılması, altın satışlarından elde edilen karın herhangi bir kısıtlamaya tabi olmadan, Yatırım Hesabı'na aktarılmasına imkan tanınması hedefleniyor.

TÜRKİYE'NİN FON'DAKİ TEMSİL GÜCÜ DE ARTACAK

Türkiye'nin kota artışı, IMF'deki temsil gücünü de artıracak. Bir sonraki aşamada ise Türkiye'nin, İcra Direktörleri Kurulunda, bazı ülkelerin bağlı olduğu Belçika tarafından değil, dönüşümlü ya da tek olarak müstakil olarak temsil edilmesi gündeme gelecek. Türkiye, Belçika'nın başkanlığını yaptığı on ülkeden birisi ve masada bizim adımıza Belçika oturuyor. Kurulda, dünya ekonomisindeki paylarına göre fazla temsil edilen gelişmiş ülkelerden az temsil edilen gelişmekte olan ülkelere yüzde 6 pay aktarıldı. Böylece, gelişmekte olan ülkelerin IMF'nin yönetim kurulunda daha fazla rol oynayabilmesi sağlandı. Bunun yanında kota reformunun tamamıyla yürürlüğe girmesinin ardından, en azından ilk seçimlere kadar, IMF İcra Kurulunda gelişmiş Avrupa ülkeleri, kendilerinde bulunan iki sandalyeyi bırakacak. Reform kapsamında, İcra Kurulundaki, şu anda en büyük 5 kotaya sahip ülkeden oluşan ''atanmış icra direktörleri'' kategorisinin de sona ereceği, ardından fonun İcra Direktörleri Kurulunun sadece seçilmiş icra direktörlerinden oluşacağı kaydedildi. IMF başkanlığı için adaylık süresi 10 Haziran'da sona erdi. IMF'nin 24 üyeli İcra Direktörleri Kurulu'nun, yeni başkanı bu ay sonuna kadar seçmesi bekleniyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) İcra Direktörleri Kurulu, eski IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn'ın istifasıyla boşalan IMF başkanlığı için adaylarını belirledi. IMF'nin 24 üyeli Kurulu, IMF başkanlığı için Fransa Maliye Bakanı Christine Lagarde ve Meksika Merkez Bankası Başkanı Agustin Carstens'ın adaylık başvurusunu kabul ettiğini açıklamıştı.