Tunuslu Çiftçiler Kuraklık Sonrası Umutlu
Tunus'ta son yıllardaki kuraklık sonrası ekim döneminde gelen yağışlar, çiftçilerin beklentilerini artırdı. Tarım ve Balıkçılık Birliği, 2024 yazında tahıl üretiminde %150'lik bir artış bekliyor. Ancak çiftçilerin borçları ve gıda yetersizliği sorunları devam ediyor.
Son 3 yıldır Tunus'ta yaşanan kuraklığın ardından, ekim döneminde ülkede hava koşullarının iyiye gitmesi ve tarım sezonu başlangıcında önemli miktarda yağışın düşmesi çiftçileri umutlandırdı.
Son yıllarda kuraklıktan şikayet eden Tunuslu çiftçilerin, yetiştirdiği ürünlerde önemli miktarda azalma yaşanması tarım ürünlerinin fiyatlarına da yansıdı.
Önemli zeytinyağı üreticileri arasında yer alan Tunus'ta, zeytinyağı fiyatları geçen yıl yaşanan kuraklıktan dolayı neredeyse iki katına çıktı.
Rusya ile Ukrayna savaşından da etkilenen Tunus'ta, tahıl ihtiyacı zaman zaman karşılanamadı.
Temel gıdalara ulaşmakta da sıkıntı çeken Tunuslular; un, şeker, makarna gibi ihtiyaçlarına ulaşmakta zorluk çekti.
Ülkede geçen yıllarda yaşanan kuraklığı ve bu yılki yağışları AA muhabirine değerlendiren Tunus Tarım ve Balıkçılık Birliği (Çiftçiler Birliği) Yönetim Kurulu Üyesi Şükrü er-Rızki, "Tarım sezonu geçen yıl her ne kadar iyi yağışlarla başlasa da bahar aylarında yağışların kesilmesi ülkedeki hemen hemen tüm çiftçiyi olumsuz yönde etkiledi. Son iki yıllık kuraklıktan dolayı Tunuslu çiftçinin bankalara olan borcu 463,5 milyon dolara kadara çıktı." ifadelerini kulandı.
Tunus son aylarda iyi yağış aldı
Tunus'ta ekim ve aralık aylarında tahıl ekimine başlandığını belirten Rızki, "Son aylarda ülkenin birçok bölgesinde yağmur yağdı, bu da çiftçileri tarım sezonuna iyi bir başlangıç yapmaya teşvik ediyor. Şimdiden birçok çiftçi yeni ekim alanları için çalışmalarını başlattı. Çiftçi devletten tohum ve gübre sağlanması noktasında destek bekliyor. Umarız hükümet çiftçinin ihtiyaçlarını zamanında yerine getirir." dedi.
Geçen yıla göre üretimde büyük oranda gelişme beklendiğini dile getiren Rızki, "Çiftçilerimiz 2024 yaz ayında 7 milyon 600 bin kental tahıl hasat etti. Geçen yıl bu rakam 3 milyon kentaldi. Bu yıl hasat edilen tahıl kabul edilebilir seviyelere ulaştı. Şu an çiftçimizin elinde kendi yetiştirdiği tohumları var. Ayrıca 261 bin kental tahılımız mevcut. Mevcut tahıl ve tohum rezervine baktığımız zaman, bu miktarların bu yıl tahıl ekimi için yeterli bir miktar olduğunu söyleyebiliriz." diye konuştu.
Son yıllardaki kuraklık çiftçinin borçlanmasına neden oldu
Çiftçinin son yıllarda yaşanan kuraklıktan dolayı önemli ölçüde bankalara borçlandığını vurgulayan Rızki, "İki yıllık kuraklığın ardından çiftçinin bankalara borcu 463 milyon 500 bin dolar. Bu borçların faizi de olacak. Bu borç katlanarak artıyor. Devletten çiftçinin borçlarını yeniden yapılandırmasını bekliyoruz. Devletin tahıl üretimindeki hedefine ulaşması için çaba harcıyoruz. Ancak aldığımız ürün ekim için yaptığımız masrafları karşılamıyor. Bu yüzden çiftçi bankalara ve çiftçiyi finanse eden kurumlara bağımlı hale geldi." ifadelerini kullandı.
Tarım sektörünün Tunus ulusal ekonomisinin lokomotifiyken bugünlerde büyük sıkıntı yaşadığını savunan Rızki, şöyle devam etti:
"Çiftçi geçen yıllarda yaşanan zorlukları tek başına atlatmaya çalışıyor. 2022-2023 yıllarında yaşanan krize rağmen çiftçinin elinde önemli miktarda tahıl stoku vardı. Ama bu stok eridiği için maddi olarak kriz derinleşiyor. Özellikle ülkedeki önemli tahıl üretiminin yapıldığı Kef, Silyana, Beca ve Bizerte kentlerinde üst üste iki yıl boyunca tahıl üretiminde büyük oranda düşüş yaşandı."
Tunus tahıl ekim alanlarını genişletmeyi hedefliyor
Ülkede yaşanan un kıtlığının ardından eylül ayında düzenlenen sempozyumda konuşan Tarım ve Balıkçılık Bakanı İzzeddin Bin eş-Şeyh, "Tahıl, Tunus'un en önemli tarım ürünü. 2024-2025 yılı tarım sezonunda tahıl ekim alanları için ayrılan alanı 1 milyon 173 bin hektara çıkardık." dedi.
Ülkede yaklaşık 250 bin çiftçinin tahıl yetiştirdiğini belirten Bakan Şeyh, bu sektörün yıllık tarımsal üretimin yüzde 9'una tekabül ettiğini açıkladı.
Ülkedeki tahıl ihtiyacının yıllık 36 milyon ton olduğunu aktaran Şeyh, tahıl ihtiyacının yüzde 50'sinin ithal edildiğini, bu nedenle tahıl üretiminin ülkedeki gıda ticareti dengesi üzerinde büyük etkisi olduğunu kaydetti.
Resmi rakamlara göre, Tunus'ta tarım sektörü gayrisafi yurt içi hasılanın yaklaşık yüzde 10'una tekabül ediyor. Tarım ürünleri toplam ülke ihracatının yüzde 10'unu karşılarken, ülke ekonomisine katkısı ise yüzde 8 oranında.
570 binden fazla tarım işçisinin olduğu Tunus'ta, iş potansiyelinin yüzde 14'ünü tarım sektöründe çalışanlar oluşturuyor.