Tübitak Yetkilisi: Gizli Görüşmeleri Yer Altında Yapın

Haberleşme ve Özel Hayatının Gizliliği Araştırma Komisyonu'nda bilgi veren TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Uğur Saraç, "Çok özel, belki gizli askeri konularda toplantıları mümkünse yeraltında yapın" dedi Haberleşme ve Özel Hayatının Gizliliği Araştırma Komisyonu'nda bilgi veren TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Uğur Saraç, "Çok özel, belki gizli askeri konularda toplantıları mümkünse yeraltında yapın" dedi.

Böcek Komisyonu olarak da bilinen Haberleşme ve Özel Hayatının Gizliliğini Araştırma Komisyonu, AK Parti Tokat Milletvekili Zeyid Aslan başkanlığından toplanarak, TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Uğur Saraç'ı dinledi. Saraç, artık böcek kullanımı ve tespitinin ayağa düştüğünü ifade ederek, optik dinlemeyi anlattı. Komisyonun BDP'li üyesi Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan'ın mesafeye ilişkin sorusuna da cevap veren Saraç, "Bir mesafe vermek çok yanlış olabilir. Speküle edilebilir rakamlar bunlar" diyerek şöyle devam etti:

-HIŞIRTILAR-

"En basit haliyle evinizde bir telefon vardır. Bu hat kontrolsüz bir şekilde apartmanda dolaşıyor. Herhangi birisi telefon hattınıza bir aparat takarak, hattına paralel sizi dinleyebilir. Belki ilk dinleme yöntemleri bu. Önceden hışırtı oluyordu denmesinin sebebi de bu. En az teknolojik sistemler bunlar. Ama artık böyle bir dinlemenin çok yapıldığı kanaatinde değiliz. Çünkü bu şekilde telefonunuzda cızırtılar duyarsınız, çünkü sistem hattı bozar. 10 sene önce telefonunuzun dinlendiğini anlayabilirdiniz belki cızırtıdan, seslerden. Şu anda bunu tespit etmenin çok zor olduğunu düşünüyoruz.

Şu anda bu sistemler eğer milli olarak üretilmemişse kesinlikle garanti verilemeyeceğini düşünüyoruz. TÜBİTAK olarak bize 'Şu sistem güvenli midir, güvensiz midir?' diye sorulduğunda, 'Ulusal imkanlarla yurt içinde, kontrollü şartlarda üretilmiş sistemlerin güvenli olduğunu düşünüyoruz' diyoruz. Bilgisayar ve telefonlarınızın üzerindeki mikrofon ve kamera sizin onayınız olmadan herhangi bir şekilde sisteme girilerek, uzaktan kontrol edilebilir. Bunu artık gerçekten kabul etmemiz gerekiyor. Bu sistemleri ülke olarak ulusal imkanlarla üretmemişsek kesinlikle güvenliği konusunda bazı testlerin yapılması gerekir. İnternete bağlı hiçbir sisteme güvenemezsiniz. Ne zaman güvenirsiniz? Komple sistemi siz geliştirirseniz, özellikle de işletim sistemini. Bir bilgisayar yapıp, bunun işletim sistemini siz yaparsanız buna güvenebilirsiniz."

-TELEFON SANTRALLERİ-

Telefon santrallerinin ve baz istasyonlarının mutlaka milli olması gerektiğini ifade eden Saraç, "Milli olarak üretilmemiş sistemlerin güvenliği konusunda, 'sorgulamaya bile gerek yoktur' diye düşünüyoruz" diyerek şunları söyledi:

"Mesela binada bizim üretmediğimiz sayısal santral var diyelim. İçinde ne olduğunu bilmiyoruz. Masanızda da sayısal bir telefon var. Bu telefon dünyanın herhangi bir yerinden telefon veya internet hattı üzerinden santrale girilir ve sizin masanızdaki telefon böcek haline dönüşür. Donanım olarak telefonda hiçbir böcek bulamazsınız. Bunun tespiti de mümkün değildir. Sizin buradaki konuşmalarınız internet üzerinden yurtdışında bir internet kafede dinlenebilir. Bu yapılmış, ütopik bir şey değil. Hepimiz cebimizde aslında bahsettiğimiz cihazlardan taşıyoruz. Cep telefonu taşıyorsak bazı şeyleri gerçekten kabul etmemiz, ön kabulümüzün oluşmuş olması gerekiyor."

-DİNLEMEYİ ÖNLEME-

Saraç, jammerların dinlemeye karşı klasik tedbir olduğunu belirtirken, genelde dinlemeden kaçınmanın çok da kolay olmadığını ifade etti. Saraç, şöyle devam etti:

"Jammer'i söyleyebilirim ama neye göre jammer kullanacaksınız. Burada optik böcek var, akustik böcek var. GSM'ye kadar, akustikten uydu frekanslarına giden korkunç bir frekans bandı var. Bu kadar bandı jammer ile kapsamanız gerçekten zor. Örneğin bir firma 'Bir toplantı odamız var. Bunu güvenli hale getirmek istiyoruz' dedi. Biz inceleme yaptık ve odanın güvenli hale getirilmesinin çok zor olduğunu ve maliyet gerektirdiğini tespit ettik. 'Bu kadar maliyetle sağlayacağınız güvenliğin daha fazlasını bodrumda güzel toplantı odası ayarlayarak çok daha net bir şekilde yapabilirsiniz' dedik.

Şu nettir çok özel gizli, askeri konularda belki toplantılar yapılacaksa bunların mümkün olduğu kadar camsız yerlerde olması lazım. Mümkünse yeraltında yapılması hem optik dinlemeyi hem akustiği engeller. Bu en sağlam güvenilir yöntemdir. Toplantı yerlerinin biraz da yeraltında yapılmasında fayda var diye düşünüyoruz. Böceklere karşı binanın yapımı aşamasında önlemler alınması en iyi önlemdir. Bina yapılırken bile duvar içine böcek yerleştirilebilir. Bunu önlemek için bazı ülkeler özellikle yurtdışında büyükelçilik ve konsolosluklarını kurarken kumunu dahi ülkesinden getirir." - Ankara