TİHEK'ten Dijital Dünyada Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne ilişkin açıklama Açıklaması

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) tarafından yapılan açıklamada, "TİHEK olarak çocukların kişisel verilerinin korunması ve güvenli internet ortamında gelişimlerinin desteklenmesini önemsiyor, Kurum Başkanımız Fahrettin Altun ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu üyeleri tarafından imzalanan Dijital Dünyada Çocuk Hakları Sözleşmesi ve sözleşmeye ilişkin uluslararası çağrıyı destekliyoruz." ifadesi yer aldı.

TİHEK'ten yapılan yazılı açıklamada, internet, yapay zeka ve bilişim teknolojilerinde yaşanan gelişimlerin günlük yaşamı kolaylaştırdığı ve zenginleştirdiği ancak sunulan imkanların çeşitli insan hakları ihlallerine yol açabilecek riskler içerdiği belirtildi.

Dijital mecralarda çocukların bilgiye erişim ve mahremiyet hakkının korunmasının uluslararası toplumun müşterek sorumluluklarından olduğu bildirilen açıklamada, çocukların geleceği için güvenli, adil ve kapsayıcı bir dijital dünya inşa etmenin ortak bir görev olduğu ifade edildi.

Başta İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi olmak üzere uluslararası sözleşmelerde güvence altına alınan hakların yalnızca fiziksel ortamlarda değil, dijitalde de geçerli olduğu anımsatılan açıklamada, özellikle ekran başında sıkça vakit geçiren çocuklar için dijital güvenliğin sağlanması ve çocukların dijital varlığının desteklenmesinin çağın en önemli öncelikleri arasında yer aldığı vurgulandı.

Açıklamada, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunca 1989'da kabul edilen ve Türkiye'nin de tarafı olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin çocuk haklarının korunmasını güvence altına aldığı, sözleşmenin temel ilkelerinden, çocuğun üstün yararı ilkesi çerçevesinde çocukların kişilik ve yeteneklerini güvenli bir internet ortamında geliştirebilmelerine fırsat tanınmasının önem arz ettiği bildirildi.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının desteğiyle Enstitü Sosyal tarafından 13 maddeden oluşan Dijital Dünyada Çocuk Hakları Sözleşmesi hazırlandığı anımsatılan açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Sözleşmede, çocukların bilgi ve iletişim teknolojilerine güvenli erişimi, çocukların kişisel verileri ve mahremiyetinin korunmasından sorumlu kişi ve kuruluşlar, dijital alanda çocuk ihmali, dijital hizmetlerin çocuk gelişimi ile ilişkisi, unutulma hakkı, çocukların yer aldığı içeriklerde çocuğun fiziksel, zihinsel ve duygusal bütünlüğüne zarar verecek unsurlar, yaşa uygun ve ayrımcılıktan uzak içerik, dijital şiddet ve istismar, dijital istismara karşı başvuru mekanizması, yaşa uygun, erişilebilir ve nitelikli dijital okuryazarlık eğitimi, uluslararası korunma hakkı ve güvende olma hakkına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir."

Açıklamada, sözleşmeyi imzalayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 24 Eylül'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda sözleşmeden bahsettiği, yapay zeka teknolojilerinin yeni bir tahakküm aracı olarak değil, insanlığın lehine kullanılması gerektiğini vurguladığı, yakın zamanda uluslararası alanda imzaya açılacak sözleşmenin küresel ölçekte güçlü bir farkındalık oluşturacağına işaret ettiği aktarıldı.

TİHEK'in çocuk haklarının korunması ve geliştirilmesi, çocukların ayrımcı muamelelere maruz kalmasının önlenmesi kapsamında birçok çalışma yürüttüğü belirtilen açıklamada, "Dijital dünyada çocuk hakları ve siber zorbalıkla mücadele konularında seminerler ve farkındalık artırıcı faaliyetler gerçekleştiren kurumumuz, bu faaliyetlerle kamu kurum ve kuruluşları ile uluslararası kuruluş temsilcileri ve akademisyenleri bir araya getirmektedir. Bununla birlikte çocuk hakları konusunda farkındalığın artırılması amacıyla TİHEK Çocuk web sitesi ile hem çocuklar hem de yetişkinler için çeşitli içerikler üretilmektedir." ifadeleri kullanıldı.

Çocukların dijital dünyanın risklerinden korunarak internet ortamına güvenli erişimlerinin sağlanmasının, çocuk haklarının korunması ve geliştirilmesi açısından çağın en önemli konularından biri olduğunun altı çizilen açıklamada, şu ifadeler yer aldı:

"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda yakın zamanda uluslararası imzaya açılacağını duyurduğu 'Dijital Dünyada Çocuk Hakları Sözleşmesi', çocukların dijital mecralarda korunması adına küresel ölçekte tarihi bir adımdır. Söz konusu sözleşme, çocukların eğitim ve gelişimlerini destekleyen dijital fırsatları korurken, çevrim içi istismar, veri ihlalleri, siber zorbalık ve dijital eşitsizlik gibi tehditlere karşı da güçlü bir koruma kalkanı sunmaktadır. TİHEK olarak, çocukların kişisel verilerinin korunması ve güvenli internet ortamında gelişimlerinin desteklenmesini önemsiyor, Kurum Başkanımız Fahrettin Altun ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu Üyeleri tarafından imzalanan Dijital Dünyada Çocuk Hakları Sözleşmesi'ni ve Sözleşmeye ilişkin uluslararası çağrıyı destekliyoruz."