Ticaret Bakanlığı, marketlerdeki etiket-kasa fiyatı uyuşmazlığına göz açtırmıyor

Piyasa bozucu faaliyetleri yakından takip eden Ticaret Bakanlığı, yılın başından bu yana mevzuata aykırı olduğu tespit edilen 23 bin 648 adet ürüne ilişkin yaklaşık 23 milyon 32 bin lira idari para cezası uyguladı.

Fiyatlarda indirim veya artışların sıklıkla yaşandığı dönemlerde, satışa sunulan ürünlerin raf fiyatı (etiket fiyatı) ile kasa fiyatı farklı olabiliyor. Çok sayıda ürünün satışa sunulduğu büyük perakende mağazaları başta olmak üzere, bazı işletmeler, yaptıkları fiyat değişikliklerini (indirim ya da fiyat artışı) etiket veya kasa fiyatları ile uyumlu hale getirmiyor. Söz konusu durum tüketiciler tarafından alışveriş esnasında fark edilmeyince mağduriyetlere neden oluyor.

Bu durumun özellikle son dönemde sıklıkla yaşanması, tüketicilerin hangi haklara sahip olduğunu ve Bakanlığın aldığı tedbirleri tekrar gündeme getirdi.

-Bakanlık, aygın ve yoğun şekilde denetimler gerçekleştiriliyor

AA muhabirinin Ticaret Bakanlığı kaynaklarından aldığı bilgilere göre, bakanlık yetkilileri perakende ticarette vatandaşı mağdur eden yanıltıcı fiyat gelişimlerini yakından takip ediyor. Bakanlık, perakende ticarette tüketicilerin gerekli ve doğru şekilde bilgilendirilmeleri ile ekonomik çıkarlarının etkin ve en üst seviyede korunması amacıyla hazırlanan fiyat etiketine ilişkin yasal düzenlemelere azami ölçüde uygun hareket edilmesinin sağlanmasını hedefliyor.

Perakende ticaret sektöründe faaliyet gösteren firmaların özellikle 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Fiyat Etiketi Yönetmeliği hükümlerine özen göstermeleri ve dikkat etmeleri gerekiyor. Zira, Ticaret Bakanlığı, bu kapsamda bu yılın dokuz ayında 37 bin 307 adet firma nezdinde 1 milyon 29 bin 928 adet ürüne ait fiyat etiketi denetimi yapılarak mevzuata aykırı olduğu tespit edilen 23 bin 648 adet ürüne ilişkin olarak toplam 23 milyon 32 bin 507,25 lira idari para cezası uyguladı.

Tüketicilerin ekonomik menfaatlerinin korunması ve olası mağduriyetlerinin engellenmesi için fiyat etiketlerinin güncel ve gerçeği yansıtır biçimde düzenlenmesi önem arz ediyor. Fiyat artışları sebebiyle fiyat etiketlerinin satıcı firmalar tarafından mevzuata uygun şekilde güncellenip güncellenmediği, malın fiyat etiketi tutarı ile kasada görünen satış fiyatı tutarı arasında farklılık olup olmadığı hususları başta olmak üzere fiyat etiketine ilişkin ilgili tüm mevzuat düzenlemeleri kapsamında Bakanlık ve 81 ilin Valiliği (Ticaret İl Müdürlükleri) tarafından yaygın ve yoğun şekilde denetimler gerçekleştiriliyor.

-"Kasada ödeme aşamasında ilan edilen fiyattan farklı bir fiyatla karşı karşıya kalabiliyorsunuz"

Konuya ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulunan Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, marketlerdeki etiket ve kasa fiyatı uyuşmazlığı konusunda son dönemlerde artış görüldüğünü dile getirdi.

Konuya ilişkin örnek veren Küçük, "Örneğin, etiketinde indirimli fiyatı 260 TL olan bir giysiyi beğenip satın almaya karar veriyorsunuz, ödeme için kasaya gidiyorsunuz, kasada ürünün barkodu okutulduğunda fiyatı 590 TL çıkabiliyor. Bazen de fiyat artışı etikete (raf fiyatına) yansıtılıyor, kasa fiyatına yansıtılmıyor. Benzer şekilde hafta sonları veya belirli günlerde indirimli ürün satan perakende satış mağazaları, dağıttıkları el broşürlerinde ya da gazete ilanlarında duyurdukları fiyatlarını, etiket ya da kasa fiyatlarına yansıtmayabiliyorlar. Bu durumda, kasada ödeme aşamasında ilan edilen fiyattan farklı bir fiyatla karşı karşıya kalabiliyorsunuz. Mağaza yetkilileri, teknik sorunları ya da işlerinin yoğunluğunu gerekçe göstererek, kendi avantajlarını korumak istiyorlar." ifadelerini kullandı.

-"Yasalar tüketiciden yana"

Raf fiyatı ile kasa fiyatı arasında farklılık olabileceği öngörülerek, bu konuda tüketici lehine yasal düzenleme yapıldığını bildiren Küçük, "Tüketicilerin temel kanunu niteliğindeki yürürlükteki 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 54. maddesinde konuya ilişkin düzenleme yapılmıştır. Kanun'un 54/2. maddesinde 'Etiket, tarife ve fiyat listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanır, denilmektedir. Yasa metnindeki 'tüketici lehine olan fiyat uygulanır' ibaresi gereğince, etiket fiyatı ile kasa fiyatının farklı olması halinde, hangi fiyat düşükse, tüketiciye düşük olan fiyat uygulanacaktır. Aynı uygulama, tanıtım broşürleri ya da ilan edilen reklamlardaki fiyatlar ile kasa fiyatları arasındaki farklılıklarda da geçerlidir. Kısaca, iki fiyat arasında fark var ise tüketici lehine olan düşük fiyat, tüketiciye uygulanacaktır." diye konuştu.

-"Fişe yansıyan fiyatları mutlaka kontrol ve takip etmeliyiz"

Levent Küçük, söz konusu durumla karşılaşan tüketicilere şu tavsiyelerde bulundu:

"Öncelikle kasada ödeme sırasında, barkod okuyucudan geçen (fatura ya da fişe yansıyan) fiyatları mutlaka kontrol ve takip etmeliyiz. Gerekirse, fatura ya da fiş düzenlendikten sonra, elimize alıp fiyatları tekrar kontrol etmeliyiz. Etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında farklılığı tespit etmemiz halinde, hemen kasiyere itiraz ederek, fiyatın düzeltilmesini ve bizim lehimize olan daha düşük fiyatın uygulanmasını talep etmeliyiz. Gerekirse mağaza yetkilileri ile görüşüp, itirazımızı hemen yerinde yapmalıyız. Talebimizin kabul edilmemesi halinde, gün ve saat belirtilerek, raf fiyatının fotoğrafını çekip, varsa fiyatların ilan edildiği reklam broşürünü muhafaza ederek, fatura ya da fişimizle birlikte maddi zararlarımızın tazmini amacıyla, ikametgahımızın ya da alışveriş yaptığımız mağazanın bulunduğu yer Kaymakamlık Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat etmeliyiz."