TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu'nda, Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevlerinin İncelenmesine ilişkin alt komisyon raporları görüşüldü.

AK Parti Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün başkanlığında toplanan komisyonda, Mardin E Tipi, Şanlıurfa E Tipi ve Silivri L Tipi kapalı cezaevlerine ilişkin raporlar ayrı ayrı ele alındı.

Alt Komisyon Başkanı AK Parti Çorum Milletvekili Murat Yıldırım, incelemeleri, siyasi düşüncelerden bağımsız olarak, tamamen insan hakları kapsamında yaptıklarını belirtti.

Yıldırım, Silivri Cezaevi'nde en çok tartışılan konunun, tutukluluk sürelerinin uzunluğu gibi yargıya dayalı unsurlar olduğunu, bu nedenle konuya müdahil olamadıklarını ifade etti.

Mardin Cezaevi'nde ilk olarak, çok fazla yoğunluk ve su sıkıntısının göze çarptığını anlatan Yıldırım, bu duruma raporlarında yer verdiklerini, sorunun en kısa sürede çözülmesi gerektiğini söyledi. Şanlıurfa Cezaevi'nde kısa bir süre önce acı bir olay yaşandığını anımsatan Yıldırım, bunları raporlarına işlediklerini, cezaevlerinde insanca yaşanabilecek ortam oluşturulması için çaba sarf ettiklerini dile getirdi.

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, cezaevlerinde belirlenen eksikleri gidermeyen sorumlular hakkında yaptırım uygulanması gerektiğini söyledi.

Silivri Cezaevi'ni örnek gösteren Tanal, "Cezaevi Silivri'de, duruşma İstanbul'da. Tutuklular duruşmaya giderken öğlen yemeği bile yiyemiyorlar. Bu da bir insan hakkı ihlalidir" dedi.

-"Ölenlerin insan hakkı ne olacak-"-

CHP Sivas Milletvekili ve TBMM İdare Amiri Malik Ejder Özdemir de 5 yıldır görev yaptığı komisyondan, yeni görevi nedeniyle ayrıldığını, ancak alt komisyon incelemelerinde bulunduğu için düşüncelerini paylaşmak istediğini ifade etti.

Özdemir, Silivri Cezaevi incelemeleri sırasında tutukluların ifadelerinin raporda yer almamasını eleştirdi. Aynı cezaevinde farklı şartları barındıran koğuşlar bulunduğuna işaret eden Özdemir, "Sayın Balbay'ın, Haberal'ın koğuşunu da gördük, Sedat Peker'in koğuşunu da. Peker'in koğuşu, diğerlerini göre birinci sınıf koğuştu" dedi.

Mardin Cezaevi'nde, 20 kişilik kadınlar koğuşunda 67 kişinin kaldığını anlatan Özdemir, bu koğuşta KCK kapsamında tutuklanan ve terör örgütü yöneticisi olmak gibi ağır bir iddiayla suçlanan 7 kız öğrencinin ve 75 yaşındaki bir kadının da bulunduğunu, burada insanların adeta ölüme yatırıldığını söyledi.

Bunun üzerine AK Parti Diyarbakır Milletvekili Oya Eronat, "Ölenlerin insan hakkı ne olacak- O zaman sorun çözülsün diye salalım bütün PKK'lıları gitsin.

'Öğrenci suç işlemez' diye bir şey yok. Öğrenci de suç işleyebilir. Kandil'de bomba yapımında kimya mühendisliği öğrencilerin ön ayak olduğunu da duyuyoruz" dedi.

BDP Mersin Milletvekili Ertuğrul Kürcü ise "Nereden biliyorsun onların PKK'lı olduklarını" diyerek Eronat'a tepki gösterdi.

-Suriye'deki tutuklu Türk gazeteciler-

CHP Hatay Milletvekili Refik Eryılmaz, Suriye'de tutuklu bulunan gazeteciler Cüneyt Ünal ve Beşar Fehmi'nin serbest bırakılması için komisyon olarak inisiyatif alma önerisinde bulundu. Eryılmaz, bunun Suriye Başkonsolosluğu ile irtibata geçerek yapılabileceğini ifade etti.

Ertuğrul Kürcü, tutukluluğun ön ceza haline geldiğini, bunun da cezaevlerinde kapasite fazlalığına yol açtığını ifade etti.

Komisyon Başkanı Üstün, son rakamlara göre Türkiye'de 79 bin 28 hükümlü, 13 bin 800 hükmen tutuklu, 32 bin 461 tutuklunun bulunduğunu bildirdi. Üstün, yapılan son yasal düzenlemelerle tutuklu sayısında azalma olduğunu kaydetti.

MHP İstanbul Milletvekili Atila Kaya, Silivri'de tecrit uygulandığını, tutukluların koridorda selamlaşmalarının bile yasak olduğunu, bu tecrit sistemin insanları çürümeye terk ettiğini söyledi.

AK Parti Adıyaman Milletvekili Mehmet Metiner, yargı ile ilgili düşüncelerin, "Anayasa'ya aykırı" diye ifade edilememesine karşı olduğunu belirterek, "Yani biz konuştuğumuzda yargı kararını mı değiştirecek" dedi.

Cezaevlerindeki su sıkıntısına değinen Metiner, böyle bir tasarrufun yanlış olduğunu ifade etti. Metiner, cezaevlerinin insan haklarına elverişli konuma getirilmesi, ancak 5 yıldızlı otel konforu da beklenmemesi gerektiğini söyledi.

CHP İstanbul Milletvekili Melda Onur, Tekirdağ Cezaevi'nden, cezaevindeki tecritle ilgili kendisine alternatif bir rapor geldiğini, bunu komisyonun dikkatine sunmak istediğini söyledi. Onur, söz konusu cezaevinde özelikle doğalgaz sıkıntısının devam etmesi halinde üzücü olayların yaşanabileceğini söyledi.

CHP Ankara Milletvekili Levent Gök, Şanlıurfa Cezaevi'nde yaşanan olayın siyasi bir sorumlusu olması gerektiğini belirterek, "Bu sorumlu Adalet Bakanı'dır. Başka bir ülkede böyle bir olay yaşansaydı, bu ülkenin adalet bakanı acaba ne yapardı-" dedi.

Tekrar söz alan Alt Komisyon Başkanı Murat Yıldırım, cezaevlerindeki yoğunluğa değinerek, "Bazı cezaevlerinde de tutuklu ve hükümlü sayısı kapasitenin altında. Yoğunluk bulunan cezaevlerinde tutuklular, yakınlarından uzaklaşmamak için başka cezaevlerine gitmeyi de istemiyorlar" dedi.

Konuşmaların ardından komisyon, alt komisyon raporlarını kabul etti.

Muhabir: Kubilay Çelik

Yayıncı: Sefa Salantur - TBMM