TBMM Genel Kurulu
TBMM Genel Kurulu'nda, "Genel görüşme önergelerinin okutulmaması" tartışması yaşandı.
TBMM Genel Kurulu'nda, "Genel görüşme önergelerinin okutulmaması" tartışması yaşandı.
Genel Kurul'da, gündemdışı konuşmaların ardından, araştırma ve gensoru önergeleri okundu.
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, partisinin genel görüşme önergelerinin bulunduğunu, bunların da gensoru önergeleri gibi okunması gerektiğini söyledi. Vural, genel görüşme önergelerinin okunmayarak, gündeme alınmasının ve denetim haklarının engellendiğini savundu.
Vural, TBMM İçtüzüğünün 102. maddesinde, "Genel görüşme açılması, Hükümet, siyasi parti grupları veya en az 20 milletvekili tarafından Başkanlık'tan bir önergeyle istenebilir. Bu istem derhal gelen kağıtlar listesine alınır, Genel Kurul'a ve Hükümet'e duyurulur" denildiğini anımsattı.
TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, gündemdeki Meclis araştırması ve genel görüşme önergelerinin sayısının 740 olduğunu belirterek, "Meclis araştırması ve genel görüşme önergeleri aynı usulle işlem görmektedir ve sırasına göre de işleme alınmaktadır. Okutulmasa bile, genel görüşme ve Meclis araştırması önergeleri Meclis internet sitesinde vardır. Her birleşimde 3 Meclis araştırması ve genel görüşme önergesi okunmaktadır, bu da genel bir teamüldür" dedi.
-"İçtüzük katliamı yapılıyor"-
Yakut, MHP'nin itirazlarını sürdürmesi üzerine usul tartışması açtı.
Başkanlık Divanı'nın tutumu lehinde konuşan CHP Sinop Milletvekili Engin Altay, "Başkan 'teamül böyle' diyor ama İçtüzük var" dedi. İçtüzük'ün bugün kadar bir çok kez ihlal edildiğini ve İçtüzük katliamı yapıldığını iddia eden Altay, "İçtüzük'ü dikkate almadan 'teamül böyle' demek hukuk katliamı olur" diye konuştu.
Aleyhte söz alan MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, "Genel görüşme önergelerini okumadan nasıl gündeme aldıracağız" dedi.
Genel görüşme önergelerinin Genel Kurul'da okunması gerektiğini dile getiren Vural, "Gensoruyu okudunuz. Genel görüşmeyi de muhakkak Genel Kurul'un bilgilerine arz etmeniz lazım" dedi.
Vural'ın, "Bunu Hükümete bildirdiniz mi-" diye sorduğu Yakut, "Daha sonra gönderilecek" yanıtını verdi.
-"Meclis'in tatil edilmesi anlamına gelir"-
Lehte konuşan AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, "Bu hüküm 22. Dönem'de başlamadı. Daha önceki dönemlerde de MHP ve CHP'nin iktidar partisi olduğu dönemlerde de bu hüküm böyleydi, AK Parti iktidarıyla başlamadı" diye konuştu
Canikli, "Eğer dediğiniz gibi olursa Meclis çalışmaları fiilen bloke edilir, çalışamaz hale getirilir. Çünkü bir parti 50 tane genel görüşme önergesi verebilir ve uzun da olabilir. Bunun okunması bile 8-10 saat sürer. Bu, Meclis'in tatil edilmesi, kanun çıkaramaması anlamına gelir. Böyle bir değerlendirme, kesinlikle ne İçtüzük'e ne de mantığa uygun" dedi.
MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, aleyhte yaptığı konuşmada, hukukun, hukuk içinde kalınarak uygulanması gerektiğini söyledi.
"Buranın hukuku İçtüzük'tür, İçtüzük 'derhal sunun' diyor" diyen Şandır, genel görüşme önergesinin Hükümete ve Genel Kurul'a hemen sunulması gerektiğini kaydetti. Sunulmazsa İçtüzük'ün ihlal edilmiş olacağını ifade eden Şandır,
"Genel görüşme bir ihtiyaçtan kaynaklanıyor. Biz 2-B uygulamalarının, Suriye sınırındaki illerin ekonomik durumlarının görüşülmesini istiyoruz. Bunlar milletin gündemi. Siz milletin gündemini, 'teamül böyle' diyerek geçiştiremezsiniz" diye konuştu.
Şandır, "Biz yarın genel görüşme önergelerinin Genel Kurul'a getirilmesini isteyeceğiz. Okunmadan nasıl getireceğiz-" diye sordu.
Başkanvekili Yakut, konuşmaların ardından, tutumunda bir değişiklik olmadığını söyledi.
İtirazlarını sürdüren Vural, "Oslo'nun konusu mu önemli, milletin konusu mu önemli-" dedi.
Yakut, "Bu uygulama geçmişten bugüne kadar böyle devam ediyor. Bu İçtüzük ihlali ise bu ihlalin altında her Meclis Başkanı ve parti kalır o zaman" diye konuştu.
Başkanvekili Yakut, bu tartışmalar sırasında birleşime bir kaç kez ara verdi.
Sadık Yakut, 21. Dönemde, bir genel görüşme önergesinin 1 Mart 2001'de Meclis'e sunulduğunu, 22 Mart 2001'de Genel Kurul'da okunduğunu ve Başbakanlık'a da 27 Mart 2001'da sunulduğunu ifade ederek, başka bir genel görüşme önergesinin ise 25 Eylül 2001'de Meclis'e geldiğini, 9 Ekim 2001'e okutulduğunu, 12 Ekim 2001'de ise Başbakanlık'a gönderildiğini söyledi.
-"Gelen kağıtlara neden alınmadı-"-
Vural, genel görüşme önergelerinin "gelen kağıtlara" neden alınmadığını sordu. Vural, önergelerine ambargo konulamayacağını ifade ederek, "Gelen kağıtlarda yayınlamayarak, denetim yetkimizi yok sayıyorsunuz. Derhal kağıda basmak zorundasınız, milletten niye saklıyorsunuz-" dedi.
Yakut da milletten bir şey saklamadıklarını belirtti.
Daha sonra Vural, "gelen kağıtlardaki uygulamayla" ilgili usul tartışması açılmasını istedi.
Canikli, lehte yaptığı konuşmada, gelen kağıtlara alınmada farklı bir uygulama olmadığını, geçmiş dönemde de aynı uygulamanın bulunduğunu belirtti.
Canikli, Meclis Başkanlığı'nın, teknik olarak, Genel Kurul'da okunduktan sonra gelen kağıtlara aldığını, sıraya konulmasının dahi, gelen kağıtlar listesine konulduğu anlamına geldiğini kaydetti.
Oktay Vural da tutumun aleyhinde yaptığı konuşmada, 13 ilin büyükşehir olmasına ilişkin tasarı ne kadar ötelenirse, millet için o kadar hayırlı olacağını belirterek, hayırsız bir işin TBMM'de görüşülmemesini arzu ettiklerini belirtti.
Vural, İçtüzük'e göre genel görüşme isteminin, derhal gelen kağıtlar listesine alınması gerektiğini, genel görüşmenin gelen kağıtlarda yer almasının, milletvekillerine saygının gereği olduğunu söyledi.
Lehte söz alan CHP Sinop Milletvekili Engin Altay, muhalefetin işini yapmasının hazmedilememesini anlamadığını vurgulayarak, "Dünyada bir siz varsınız, muhalefete dönüp, 'işinizi niye yapıyorsunuz-' diyen" dedi.
MHP Antalya Milletvekili Mehmet Günal da aleyhte yaptığı konuşmada, bunun, açık şekilde muhalefetin sesini kısmak ve İçtüzük ihlali olduğunu öne sürdü.
Yakut, Meclis araştırma ve genel görüşme önergelerinin, Genel Kurul'da okutulup, bilgiye sunularak, aynı tarihteki gelen kağıtlar listesine alındığını belirtti. Yakut, tutumlarında bir değişiklik olmadığını söyledi.
Daha sonra Genel Kurul'da, BDP'nin grup önerisinin görüşmelerine geçildi.
Muhabir: Coşkun Ergül - Meltem Yılmaz
Yayıncı: Sefa Salantur - TBMM