Tanzanya'daki Demoryolu İnşaatında Çalışırken İşten Çıkarılan İşçiler İstanbulda Eylemde: "İnşaat İşçisi Köle Değildir"

EDDA SÖNMEZ

Afrika ülkesi Tanzanya'da bin kilometrelik demiryolu projesinin yapımını üstlenen Yapı Merkezi isimli firmada çalışan işçiler 7 aydır maaşlarını alamıyor. İşçilerin Tanzanya'da başlattığı grev 12'nci günüde sürerken, işten çıkarıldıkları halde maaş ve tazminat alacaklarını alamayan işçiler ise Üsküdar'daki Yapı Merkezi Holding önünde direnişe geçti. Dün eyleme başlayan işçiler bugün de baretlerini yere vurup ses çıkararak "İnşaat işçileri köle değildir" dediler.

Tanzanya'da bin kilometrelik demiryolu projesini yapan Yapı Merkezi firmasında çalışan yaklaşık 2 bini aşkın Türkiye vatandaşı demiryolu işçisi, maaşlarını alamadıkları gerekçesiyle başlattıkları grevi 12 gündür sürüyor.

Öte yandan, bu süreçte işten çıkarılan ya da istifa eden işçilerin geriye dönük alacak ve tazminatları da ödenmedi. Geçen hafta şirket yönetiminin "2 aylık maaşınızı ay sonuna, kalanını da taksitle ödeyelim" teklifini kabul etmeyen işçiler, Dev Yapı-İş Sendikası'nın öncülüğünde şirketin Üsküdar'daki binası önündeki eylemlerinin ikinci gününde basın açıklaması yaptı.

İşçiler, talepleri karşılanana kadar eylemlerini sürdüreceklerini bildirdiler. İşçiler, baretlerini yere vurup ses çıkararak "İnşaat işçileri köle değildir" dediler.

Eylemde konuşan Dev Yapı-İş Sendikası Genel Başkanı Özgür Karabulut da daha fazla para kazanmak için evlerinden kilometrelerce uzakta çalışmaya giden işçilere aylardır verilen sözlerin tutulmadığını söyledi. Tanzanya demiryolu inşaatında çalışan işçilerin tüm hakları ödeninceye kadar mücadelelerini devam edeceğini belirten Karabulut, şunları söyledi:

"FİRMA, DÜNYANIN DÖRT BİR YANINDA TÜRKİYE'DEN AKTARDIĞI UCUZ İŞGÜCÜ İLE ÇARKLARINI DÖNDÜRÜYOR: Türkiye'nin en büyük inşaat şirketlerinden Yapı Merkez firmasında 7 aydır maaşları ödenmeyen işçiler greve başladı. Çanakkale Köprüsü, Avrasya Tüneli, TOGG gibi projelerin ortağı olan firma, dünyanın dört bir yanında Türkiye'den aktardığı ucuz işgücü ile çarkları döndürmeye devam ediyor. Slovenya, Casablanca, Dubai, Suudi Arabistan gibi ülkelerde de projeler yapan firma, Tanzanya'da çalışan yaklaşık 3 bin işçinin 7 aydır maaşlarını ödemiyor. Tanzanya'da çalışmaya devam eden işçiler greve başlarken, süreç içerisinde istifa eden, istifaya zorlanan ve işten çıkarılan işçiler ise İstanbul'da emeklerinin karşılığını almak için holding binası önünde nöbete başladılar.

BEYAZ YAKALILARIN İLK 6 AY, MAVİ YAKALILARIN İSE İLK BİR TÜRKIYE'YE GELIŞLERİNE İZİN VERİLMİYOR: Tanzanya'da, ailelerinden kilometrelerce uzakta, bin kilometrelik tren hattının yapımında çalışan işçiler, hattın belirli bölgelerinde kurulmuş kamp alanlarında yaşamlarını sürdürmeye çalışıyor. Sözleşmeye göre, 8+2 saatlik mesai süresinin sonunda, kamp alanlarına dönen işçiler sadece iki haftada bir izin kullanabiliyorlar. Beyaz yakalıların ilk 6 ay, mavi yakalıların ise ilk bir yıl hiçbir şekilde Türkiye'ye gelişlerine izin verilmiyor. Eğer gelmek isterlerse, saatliği 4-6 dolar arasındaki ücretlerinden, 3 bin dolarlık kesinti yapılacağı için gelemiyorlar."

İNŞAAT MÜHENDİSİ ÖNDER CİNDİOĞLU: ÇOK BÜYÜK BİR MAĞDURİYET YAŞAMAKTAYIZ

Eylemde konuşan inşaat mühendisi Önder Cindioğlu, Tanzanya'daki demiryolu projesinde üretim beton şefi olarak çalıştığını belirterek, şunları dile getirdi:

"Pandemiden sonra almakta olduğumuz maaşlarımız sekteye uğradı. Daha sonra sekteye uğrayan maaşlarımız giderek artmaya başladı. Dört maaş, 5 maaş, 6 maaş derken şu anki durumda da 7 maaşa ulaştı. Arkadaşlarla Yapı Merkezi'nin önüne tepki göstermeye, eylem yapmaya geldik. Sabah firma yetkileriyle sendika eşliğinde görüştük, kendilerine durumuzu anlattık. Kendilerinden sadece gün veremedikleri tarihlerle beraber 2 maaş ve akabinde takip ödemeler için söz verdiler. ve bunlarla ilgili kesin ve garanti hiçbir şeyde bulunamadılar. Daha sonar biz kendilerine bütün alacaklarımızı almak için geldiğimizi söyledik. Tamamen hepsini almak istiyoruz. Zaten kredi kartlarımız, çekmiş olduğumuz kredilerimiz, bankalarımız hepsi blokeli. Kimimiz hastasına bakamıyor, kimimiz çocuklarına bakamıyor, kimimiz ev kirasını ödeyemiyor, hatta depremden dolayı mağdur olmuş arkadaşlarımız var. Hep beraber çok büyük bir mağduriyet yaşamaktayız. Şu anda Tanzanya'da greve devam eden arkadaşlarımız da var. Onlar orada bizler burada sesimizi duyurmak istedik. Gasp edilen hakkımızı aramak istedik. Bunun için buradayız."

İŞÇİ MUSTAFA YILMAZ: HAKKIMIZI İSTİYORUZ, KİMSEDEN SADAKA TALEP ETMİYORUZ

Tanzanya'da 5,5 yıl Mustafa Yılmaz da şunları söyledi:

"2018'in şubat ayının 1'inde burada sözleşme imzalayarak Tanzanya'ya gönderildik. 5,5 sene orada görev yaptım. ve buraya geri döndüğümde mayısın 5'inde izne geldim. İzine geldiğimde seçimlerden sonra 15 Mayıs sabahı benim çıkışım verildi. Daha sonra Yapı Merkezi'ne geldim, burada bilirkişi aracılığıyla sözleşme imzaladım 15 Haziran ve 30 Haziran'da ödemelerim yapılacaktı. Ama söz verdikleri tarihlerde ödemelerim yapılmadı. Şu anda da 1,5-2 ay geçmesine rağmen hiçbir ödeme yapılmadı. Yapı Merkezi'ni aradığımızda hiçbir muhatap bulamıyoruz ve bize sadece 'İcraya verin, mahkemeye verin, onu deneyin, bunu deneyin' diye söylüyorlar. Biz de bugün arkadaşlarla toplandık hakkımız olan parayı almaya geldik. Biz buraya sadaka almaya gelmedik. Bizim hakkımız olan para neyse biz onu talep ediyoruz. Sadaka hiç kimseden talep etmiyoruz. Ben 5,5 sene çalıştığım haklı paramı istiyorum."

İŞÇİ MURAT YÜCE: SÖZ VERDİKLERİ TARİHTE ÖDEME YAPILMADI, KARŞIMIZDA MUHATAP BULAMADIK

Tanzanya'da demiryolu projesinde çalışan işçi Murat Yüce de 19 Mayıs'ta ödeme yapılacağı söylendiği halde yapılmadığını ve karşılarında muhatap bulamadıklarını belirterek, şöyle konuştu:

"2020 yılının ocak ayında bin bir umutla Tanzanya'ya Türkiye'den götürüldük, Yapı Merkezi tarafından çalışmak için. Bir-iki ay düzenli maaş verildi, sonrasında pandemi bahane edilerek maaşlarda gecikme olmaya başladı. İlk başta yüzde 30 verildi, geri kalanı içeride tutuldu. Bunlar 2 maaş, 3 maaş, 4 maaş derken artmaya başladı ve şu anda 7 maaşa ulaştı. Sonra Türkiye'ye geldik. Türkiye'ye geldikten sonra bize vaat edilen tarih 19 Mayıs'tı. 19 Mayıs'ta maaşlarımızın ödeneceği söylendi ama ödeme yapılmadı, karşımızda muhatap bulamadık. Hala bir cevap verilmedi. Biz de Yapı Merkezi önünde eyleme başladık. Hakkımızı alana kadar da bu eyleme devam edeceğiz."