Suriye'deki Olaylar

Fadi İssa / Bülent Şahin Erdeğer - Suriye'de iki yılı aşkın süredir devam eden şiddet olaylarında, farklı dinlere ait tarihi ibadethaneler de hava bombardımanı, tank atışları ve havan toplarından payını alıyor.

Esed güçlerinin, Özgür Suriye Ordusu(ÖSO)'nun etkisini kırmak amacıyla düzenlediği saldırılarda Halep Emevi Camisi, Dera'nın Busra eş- Şam beldesinde Aziz Sergius Linus ve Bacchus Katedrali, Humus'ta Halid bin Velid Camisi ile Ummu'z-Zunnar Kilisesi ve Şam'daki Hızır Havrası zarar gördü.

Suriye yönetiminin, ülkedeki dini azınlıkların ve ibadethanelerinin korunmasına yönelik gereken tedbirleri aldığını iddia etmesine karşılık, farklı dinlere ait mabetler saldırılardan zarar gördü.

Suriye'nin güneyindeki Busra eş-Şam beldesindeki tarihi Aziz Sergius Linus ve Bacchus Katedrali'ne yönelik saldırı, milattan sonra 5. yüzyılda yapılan mabette büyük hasara yol açtı.

Başkent Şam'ın yaklaşık 140 kilometre güneyinde, Ürdün sınırına yakın bir bölgede bulunan Dera'nın Busra beldesi, Hristiyanlığın önemli merkezlerinden birisi olmasının yanı sıra, İslam dünyasında da Hazreti Muhammed'in 12 yaşında iken amcası Ebu Talib ile bu beldeye geldiği ve Rahip Bahira (Aziz Sergius) ile görüştüğü yer olarak kabul ediliyor.

-Suriye'de bin 962 yıllık kilise vuruldu-

Humus'ta milattan sonra 50 yılında inşa edilen Ummu'z-Zunnar Kilisesi de Esed güçlerinin havan topu saldırısında isabet aldı.

Füzelerle vurulan kilise, ordu ve Şebbiha milisleri tarafından yapılan baskınların ardından kullanılamaz hale geldi. Kilise daha önce de operasyonların hedefi olmuş ve çatısı çökmüştü.

Süryani Ortodoks Kilisesi Ummu'z-Zünnar'da Hazreti Meryem'e ait olduğu kabul edilen ve Hristiyanlarca kutsal emanet olarak bilinen zünnar (kuşak) da muhafaza ediliyordu.

Saldırıdan sonra kilise ve bahçesindeki piskopos mezarları büyük zarar gördü.

-Tarihi camiler işkence merkezine dönüştürülüyor-

Suriye'de yaşanan çatışmalarda tarihi kiliselerin yanı sıra, çevresinde mezar ve türbelerin de bulunduğu tarihi camiler de büyük zarar görüyor.

Halep'teki tarihi Emevi Camisi, Esed güçlerinin, bölgeyi kontrol altında tutan muhalifleri çıkarmak amacıyla düzenlediği operasyonlarda tahrip oldu.

Emevi Camisi'nde çıkan yangında cami ve çevresi zarar gördü.

Humus'un tanınmış tarihi mekanlarından biri olan Halid bin Velid Camisi, top mermileri ve havan topu izleri ile savaşın izlerini gözler önüne serdi. Hava saldırılarında caminin, tarihi ve arkeolojik değeri bulunan bazı kısımları yerle bir oldu.12 Ekim 2012'de Esed güçleri tarafından ateşe verilen cami, daha sonra depo olarak kullanılmıştı.

Diğer adı Hz. Zekeriya Camisi olan Emevi Camisi'nin yapımına Emevi Halifesi el-Velid bin Abdülmelik tarafından başlanırken, cami 717'de Halife Süleyman döneminde bitirildi. Memlüklüler ve Osmanlılar döneminde tamirler ve ekler yapılan camide, Hz. Yahya'nın babası Hz. Zekeriya'nın da türbesi bulunuyor.

Muhalif gruplar, saldırıların yıkımdan ibaret olmadığını, Esed güçlerinin,

"camilerin içinde kadınlara tecavüz etmek, alkollü içecekler tüketmek, cami duvarlarına ahlak dışı ve mezhepçiliği körükleyen sloganlar yazmak" yoluyla ibadethanelerin hürmetini çiğnediklerini, camilerin işkence merkezlerine dönüştürüldüğünü" iddia ediyor.

-Cami ve kilisenin ardından havra-

ÖSO'ya bağlı muhalif grupların Şam'ın banliyölerine girmeleri ve başkentin kuzeydoğusundaki Cobar Mahallesi'nde kontrolü sağlamaları üzerine, Esed güçleri bölgeyi uçaklarla ve top ateşiyle bombardımana tutmuştu. Bölgede Hz. İlyas'ın makamının da bulunduğu Hızır Havrası saldırıların hedefi olmuştu. Dünyada, Yahudilere ait en eski havra olarak bilinen ve milattan önce 720 yılında inşa edilen ibadethane, Hz. İlyas'ın ve Hızır Aleyhisselam'ın makamının yanı sıra, Tevrat'ın eski nüshalarından birine de ev sahipliği yapıyor.

Yayıncı: Ekrem Kaftan - İSTANBUL