Sultan 2'nci Mahmud'un fermanıyla yaptırılan sini, Tokat'ta sergileniyor

OSMANLI padişahlarından 2'nci Mahmud'un o dönem İstanbul'da yapılamadığı için 1813'te ferman çıkararak, Tokatlı ustalara yaptırdığı, bakır saray sinilerinden biri, Tokat Belediyesi Kent Müzesi'nde sergileniyor. Osmanlı padişahı 2'nci Mahmud döneminde, sarayda misafirleri ağırlamak için kullanılan siniler İstanbul'da yapılamayınca sultan, bakır işleme ustalarının varlığıyla bilinen Tokat'ta hazırlanması için ferman hazırladı. Bunun üzerine bakır siniler, Tokat'ta ustalar tarafından üretilerek, saraya gönderildi. Bu bakır sinilerden biri ve padişahın fermanının kopya görseli, Tokat Belediyesi bünyesindeki Kent Müzesi'nde sergilenmeye başlandı.
Tokat Şehir Müzesi'nde görevli arkeolog İbrahim Çetin, padişah fermanı üzerine yaptırılan ve biri müzede yer alan sininin nadide eser olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Tokat bakırcılığının nasıl kalitede olduğunu resmeden eserdir. Kaç adet yapıldığı hakkında kesin bilgi yok. Az miktarda yaptırıldığı rivayet ediliyor. Tokat bakırcılığı ve işçiliği 17'nci ve 18'inci yüzyılda dünyada 1 numaraya yerleşmiştir. Ergani'den gelen bakırlar Tokat kalhanelerinde işlenip daha sonra Samsun limanından tüm Osmanlı şehirlerine gönderilirmiş. Özellikle 17'nci ve 18'inci yüzyılda Tokat kalhanelerinde o kadar çok bakır işlemesi, bakır üretimi olmuş ki ham madde sıkıntısı yaşanmış. Yine fermanla tüm ham bakırlar Tokat kalhanelerine yönlendirilmiş. Tokat kalhanelerinde işlemesi yapılmış ve tüm dünyadaki Osmanlı şehirlerine iletilmiş. Tokat'ta o dönemde 33 kalhane, 8 de bakır kazan işi yapan bakır işçisi, dükkanı vardı."
Bakır sinilerin yapılması için hazırlanan ve bugün kopya görseli müzede bulunan ferman şöyle:
"Tokat Naibi'ne hüküm ki, Enderun-ı Hümayun'da görevli saray çukadarlarının büyük yemek sinileri zamanla eskimiş ancak çok büyük olmaları sebebiyle İstanbul'da imali mümkün olmadığından Tokat'ta imali gerek görülmüştür. Söz konusu sininin imali için bakırcı esnafından kıymeti ziyade olsun, Tokat'a gönderilmiştir. Sen ki mezkur kadımızsın, gerekli ücreti adı geçen şahıs (bakırcı esnafı) tarafından ödenmek şartıyla, söz konusu siniyi Tokat'ta en güzel bir şekilde, gönderdiğimiz görevlinin tavassutu ile imal ettirip, yine görevli şahsa teslim ederek Der-i Aliyye'me (Sarayıma) gönderilmesini temin etmen hususunda işbu fermanım yazılmış ve görevli bakırcı ile tarafına gönderilmiştir. İmal edilen sininin çok iyi bir ücretle adı geçenin tavassutu ile kısa bir süre zarfında imali ve görevli memurumuza teslim ederek, tarafımıza göndermen hususu benim özel talebimdir. Bu konuda tembellik gösterme veya ilgisizlik gibi davranışlara rızamın olmadığını bilmelisin. Açık açık ifade edildiği şekilde davranmaya özen göstermeniz ve buna aykırı davranmaktan kaçınmanız hususunda hükümdür."