Steven Harold Hanke: "Türkiye Ekonomisinin Yükselişine Endişelenmelisiniz"
İstanbul Kültür Üniversitesi tarafından onursal doktora unvanı verilen Prof.Dr.Steven Harold Hanke, Türkiye'de ekonominin uzun vadede sürdüremeyeceği kadar çok büyüdüğüne dikkat çekerek, "Bu yükselişin ardından gelecek bir gerileme durumunda ne"...
İstanbul Kültür Üniversitesi tarafından onursal doktora unvanı verilen Prof. Dr. Steven Harold Hanke, Türkiye'de ekonominin uzun vadede sürdüremeyeceği kadar çok büyüdüğüne dikkat çekerek, "Bu yükselişin ardından gelecek bir gerileme durumunda ne yapılacağı konusunda endişelenmelisiniz. Çünkü Türkiye ekonomisi benim inişli çıkışlı olarak adlandırdığım türden bir ekonomi" dedi.
Dünya para ve ticaret piyasalarının duayeni olarak kabul edilen ve World Trade Magazıne tarafından 1998 yılında dünyanın en etkili 25 ismi arasında gösterilen John Hopkins Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Forbes NY Dergisi yazarı Prof. Dr. Steven Harold Hanke'ye İstanbul Kültür Üniversitesi tarafından onursal doktora unvanı verildi.
İstanbul Kültür Üniversitesi, kuruluşunun 15. yılında 6. onursal doktora törenini ekonomi literatürüne para ve ticaret piyasalarına ilişkin yaptığı çalışmalarla geçen Prof. Dr. Steven Harold Hanke için düzenledi. Törene çok sayıda akademisyen ve öğrenci katıldı.
Piyanist Hüseyin Kaya ve Mezzo Soprano Nesrin Gönüldağı'nın müzik dinletisinin ardından İstanbul Kültür Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dekanı Prof. Dr. Durmuş Dündar Hanke'nin özgeçmişini ve onursal doktora senato kararını açıkladı.
İstanbul kültür Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Dursun Koçer, üniversitenin
çok mutlu bir gün yaşadığını belirterek şöyle konuştu: "Üniversitemiz ilk onursal doktora unvanını 2007 yılında Prof. Dr. Erdal İnönü'ye vermişti. Erdal İnönü'ye bu doktora unvanı verilirken, senatoda konuşulurken senatomuz şöyle bir karar aldı. İstanbul Kültür Üniversitesi'nin onursal doktora vereceği kişiler kendi alanlarında dünyaca ün yapmış, insanlığa, ülkelere, bilime büyük katkı yapmış değerli insanlardan oluşur. Bunun da
bir anlamda üniversitemizin onursal doktora konusundaki çıtasını oluşturuyor"
İstanbul Kültür Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Dr. Bahar Akıngüç Günver de, "Onursal doktora unvanı bilime, kültüre, araştırmaya, deneyime, uzmanlaşmaya ve emeğe duyulan saygının akademik sembolüdür. Onursal doktora payesini paylaşan isimler ise üniversitenin vizyonuyla benimsediği değerlerin birer temsili niteliğindedir" dedi.
Konuşmaların ardından İstanbul Kültür Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Dursun Koçer ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Pof. Dr. Durmuş Dündar, Prof. Hanke'ye cübbesini giydirdi.
Programın ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Prof.Dr. Steven Harold Hanke, Türk halkının çok dikkatli olması gerektiğine değinerek şunları söyledi: "Çok tehlikeli bir dünyada yaşıyoruz. Türkiye Merkez Bankası, devasa bir toplam talep balonu şişiriyor ve ekonomi, uzun vadede sürdüremeyeceği kadar çok büyüyor. Normalde sürdürebileceği büyümenin iki katı oranında büyümeye devam ediyor. Bu yükselişin ardından gelecek bir gerileme durumunda ne yapılacağı konusunda endişelenmelisiniz. Çünkü
Türkiye ekonomisi benim inişli-çıkışlı olarak adlandırdığım türden bir ekonomi. Ekonomide Çin ve Endonezya gibi büyük bir patlama yaşadınız. Bu iki ülkeye göre Türkiye, 2008 krizi sonrası başarılı oldu"
Bu büyümenin ardından gelecek gerilemenin yavaş olabileceğini ifade eden Prof. Dr. Steven Harold Hanke, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İnsanlar, böyle bir yavaş gerileme durumunda yeni ekonomik durumlara adapte olabilir. Ama eğer bu gerileme hızlı olursa ne olur ve böyle olması ihtimali nedir? Bu ihtimal Yunanistan'daki duruma bağlı. Birincisi, Yunanistan'daki en önemli sorun ekonominin bu yıl içinde hızlı bir küçülme kaydetmesi, çünkü para kaynakları yılda neredeyse yüzde 18 oranında daralma kaydetti.
Yunan ekonomisinin küçülmeye devam edeceğini düşünüyorum ve bu da ekonomi için büyük bir sorun olacak. Eğer bu sorunlar uluslararası piyasalardaki duyarlılıkları değiştirirse ki ben böyle olacağını düşünüyorum,
piyasa için olumsuz bir görünüm arz ederse, yabancı yatırımcılar paralarını yükselen piyasa ekonomisi olan bütün ülkelerden çekecektir. Bunlar arasında Latin Amerika ülkeleri, Türkiye, Çin, Kore ve Endonezya var. Bu, Türkiye için büyük bir sorun"
Merkez Bankası'nın toplam talep balonunu şişirerek işlerin çok hızlı ilerlemesine yol açtığını belirten Prof. Dr. Steven Harold Hanke, şunları söyledi: "Türkiye'de büyük bir cari açık oluştu ve bu cari açığı biri kapatmak zorunda. Bunu yapacak olan, cari açığı uygun şartlar altında kapatmaya istekli yabancılardır. Şayet böyle olursa, Türkiye büyük bir sorunla karşı karşıya kalacaktır. Bu noktadan sonra, ekonomik yükseliş yerini hızlı bir inişe bırakacaktır. Yunanistan'ın yanı sıra, bir diğer sorun da
Suriye."
Suriye'deki sorunun daha ziyade siyasi olduğunu fakat iki açıdan oldukça tehlikeli olduğunu anlatan Hanke, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bunlardan birincisi, Ortadoğu'da Lübnan ve Türkiye'nin de dahil olabileceği daha büyük bir çatışmaya yol açmasıdır. Diğer bir sorun ise Kürtlerle ilgili. Şu an Irak'ta Kürtler neredeyse tamamen özerk durumdadır. Türkiye'de ve Suriye'de de büyük bir Kürt nüfusu var. Bütün bunlar birleşince, ortaya sorunlu bir karışım çıkıyor. Türklere tavsiyem, çok çok dikkatli olmaları."
Şirket sahiplerini ikaz eden Hanke, sözlerini şöyle tamamladı: "Özellikle yeni yatırımları için borçlanırken çok dikkatli olmalı çünkü son 4-5 yılda, hatta 2002'den beri, Türkiye'de işler yolunda gitti, fakat bu şekilde süreceğini düşünmek dünyayı toz pembe görmektir. Bu yıl yüzde 5 büyüme olursa şanslısınız. Büyüme yüzde 5'ten az olacak. 2012 ve 2013 yıllarında büyüme çok daha az olacak. Bu, herkesin üzerinde uzlaştığı bir konu, benim Yunanistan ve Suriye ile ilgili ön gördüğüm gerçekçi ve olumsuz
senaryonun ötesinde bir durum. Riskli bir dönem ve dikkatli olunmalı" - İSTANBUL