Sosyal Medya Yasası TBMM Adalet Komisyonu'nda. Özgür Özel'den İktidara: "Ayarını Bozduğun Kantar Gün Gelir Seni Tartar"

ŞEYMA PAŞAYİĞİT

TBMM Adalet Komisyonu'nda, AKP'nin internet medyası ve sosyal medyaya yeni yaptırımlar getiren kanun teklifi üzerindeki görüşmeler başladı. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, "Ayarını bozduğun kantar gün gelir seni tartar" sözünü anımsatarak, "Yaptığınız kanun, bir sene sonra bizim atayacağımız iletişim başkanının basın kartı dağıttığı noktaya gelecek. O asliye ceza mahkemesine düşündüğünüzden başkası atanır. Bu yönden bakarsak çok mahsurlu bir iş yapıyorsunuz" dedi. Görüşmeler sırasında CHP ve MHP'liler ile MHP ve HDP'liler arasında kısa süreli atışmalar yaşandı.

AKP ve MHP'nin 26 Mayıs'ta TBMM Başkanlığı'na sunduğu, basın kartı verilmesi ve iptaline ilişkin düzenlemelerin yanı sıra 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçunun tanımlandığı 40 maddelik Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri, TBMM Adalet Komisyonu'nda başladı.

TEKLİF SAHİBİ FETİ YILDIZ, TEKLİFİN MUĞLAK OLMADIĞINI SAVUNDU

Teklif sahibi MHP İstanbul Milletvekili Feti Yıldız, geçen hafta tali olarak Dijital Mecralar Komisyonu'nda yapılan müzakereleri anlattı. 'Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngören 29. maddeyi savunan Yıldız, "Sosyal ağ sağlayıcıların, ihtiyaç duyulan önleyici ve koruyucu mekanizmaları geliştirmedikleri ya da etkin tedbir almak için kullanıcıların taleplerine direnç gösterdikleri görülmüştür. Bu alanda yeni düzenlemeye ihtiyaç duyulduğu muhakkaktır. Teklif edilen ceza normu, tartışmaya keyfi vermeyecek şekilde açıktır. Suç tanımında belirsizlik yoktur. Hangi fiilin hangi yaptırıma bağlanacağı bellidir… Dezenformasyon olarak bilinen haber alma hakkıyla karıştırılmaması için failin halk arasında endişe korku panik yaratma kastı bulunması şarttır. Neredeyse imkansız bir suç yaratıyoruz. Bu suçun taksirle işlenmesi mümkün değildir" diye konuştu.

YILDIZ: "SANSÜR YASASI DİYEBİLMEK İÇİN ALTILI MASANIN MÜTEMMİM CÜZÜ OLMAK GEREKİR"

Dijital Mecralar Komisyonu'nda muhalefetin tepkilerini anımsatan Yıldız, "Bu yasa toplumsal muhalefeti bastırma yasası, bu yasa sansür yasası diyebilmek için altılı masanın mütemmim cüzü olmak gerekir" dedi.

AKP'Lİ ÖZDEMİR: DEĞİŞİKLİK YAPILABİLİR

Teklif sahibi AKP Kahramanmaraş Milletvekili Ahmet Özdemir, 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuyla bir yıldan üç yıla ceza getirilmesine ilişkin maddedeki 'suçun, failin gerçek kimliğini gizlemek suretiyle ceza yarı oranda artırılır' ibaresinin değiştirilmek üzere görüşülebileceğini belirtti. Özdemir, ayrıca basın kartı iptalinin kademeli olarak yapılması yönünde değişiklik yapılabileceğini söyledi.

MUHALEFET, ANAYASA AYKIRILIKTAN TEKLİFİN GÖRÜŞÜLMEDEN GERİ ÇEKİLMESİ ÖNERGESİ VERDİ

CHP, Anayasa'ya aykırılıktan dolayı teklifin görüşülmeden geri çekilmesi önergesi ile 16 Şubat 2021'de TBMM Başkanlığı'na sundukları teklifin görüşülen teklif ile aynı maiyette olmasından dolayı birleştirilmesi önergesi verdi.

Önergelerin gerekçesini açıklayan Komisyon Üyesi ve CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre, basın kartıyla ilgili düzenlemeler için "Basın kartı, basın mensuplarının daha etkin çalışmalarını sağlayan, akreditasyon vazifesi gören, toplumun doğru bilgilendirilmesinde araç olan karttır. Bu kartın keyfiliğini önleyecek şekilde düzenlenmesi gerekir" dedi. İnternet medyasının Basın Kanunu kapsamına alınmasındaki düzenlemeler hakkında da Emre, "Basının geneli kontrol altına alınmak isteniyor" yorumu yaptı. Emre, "Antidemokratik sürecin içindeyiz. Burada en fazla nasibini basın mensupları alıyor. Bu maddelerde birçok sakınca görüyoruz" ifadeleriyle teklifin geri çekilmesini istedi.

HDP de Anayasa'ya aykırılıktan dolayı teklifin görüşülmeden geri çekilmesi önergesi verdi. Önergenin gerekçesini açıklayan Komisyon Üyesi ve HDP Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki, "Düşünce ve ifade özgürlüğünü kısıtlayacağını söylemek için kahin olmaya gerek yok. Bunun örneklerini gördük. Darbe girişiminden daha önceydi. Bu hükümet tarafından belediyelere kayyım atanmasını yetkilerini genişleten bir yasal düzenleme yapıldı. Herkes dedi ki 'yarın öbür gün İçişleri Bakanlığı istediği zaman belediye başkanlarını görevden alabilir.' Teklif sahipleri, 'halkın idaresinin yok sayılması o kadar kolay mı' dedi. ve biz 2014 seçimleri sonrası belediye başkanlarının sorgusuz sualsiz nasıl görevden alındığını gördük" değerlendirmesi yaptı.

KABOĞLU: YER ALAN ÖLÇÜTLERİN AİHS VE ANAYASA'DA TEMELİ YOK

CHP İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu, teklifin içerik, kurumsal ve siyasal rejim başlıklarıyla üç açıdan Anayasa'ya uygun olmadığını belirtti. Tartışmalı 29. maddeye ilişkin Kaboğlu, "Yer alan ölçütler ne Avrupa Sözleşmesi'nde ne bizim Anayasa'mızda temelleri olan kavramlardır. Bu kavramlar mevcut değildir. Mevcut olsa dahi genel ifade özgürlüğü kapsamında yorumlamamız gerekirdi. Bu kavramları kullanırken anayasal temeli önemsememiz gerekir" dedi.

YILDIZ VE CHP'LİLER ARASINDA TANSİYON YÜKSELDİ

Feti Yıldız ise Türk Ceza Kanunu'nda yer alan on yıla kadar hapis cezası verilen "savaşta yalan haber yayma" suçunu işaret ederek, "Bununla 323'ü birbirine karıştırmanız. Hayret. Bunlar teknik konular" ifadelerini kullandı.

Kaboğlu'nun konuşmasının devamında kullandığı "Birbirimizi aldatmayalım" ifadelerine Fethi Yıldız'dan tepki geldi. Kaboğlu ise "Altılı masaya hiç gereği yokken yollama yaptınız" yanıtı verdi. Yıldız, "Altılı masa cumhurbaşkanının yetkilerini sınırlıyor siz de 'evet' diyorsunuz sonra bize laf atıyorsunuz" dedi. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Feti Yıldız'a, Kaboğlu'nu dinlemediği için "Saygıyla dinleyin. Burada kimseyi ezdirmeyiz. Kabadayılıkla sindiremezsiniz" tepkisi gösterdi. CHP İstanbul Milletvekili Turan Aydoğan da Komisyon Başkanı Abdullah Güler'e "Hocanın sözü kesildi, neden sözünü kesene müdahale etmediniz" diye seslendi.

Siyasi bir konuşma yapmadığını söyleyen Kaboğlu, "Siyasal iktidara giden yolun bariyerlerle tıkanması söz konusu. Benim siyasal söylemim bu olsun. Teknik alanda kalmak isterdim ama mecbur ettiniz" diye konuşmasını sonlandırdı.

CHP ve HDP'nin önergeleri reddedildi.

Önergelerin ardından teklifin tümü üzerinden görüşmelere geçildi.

HDP VE MHP ARASINDA KÜRT MEDYASI TARTIŞMASI

Komisyon Üyesi ve HDP Ağrı Milletvekili Abdullah Koç, Mezopotamya ajansı başta olmak üzere Kürt gazetecilerin üzerinde baskı olduğunu anlattığı sırada MHP Kırıkkale Milletvekili Halil Öztürk, "Hepsi PKK'lı" dedi. Koç, "Bunlar Kürt'tür, Kürt gazetecilerdir. Siz yasa teklifiyle de bunu getireceksiniz. Türkiye'de ikili bir hukuk sistemi var. Kürtlere gelince farklı. Sabah TÜİK'in önüne giden gazetecileri gözaltına almaya çalıştınız. Kürt gazetecilerin hepsine operasyon yapacaksınız" diye tepki gösterdi. MHP İstanbul Milletvekili Hayati Arkaz ise "PKK'yı kınar mısınız" diye laf attı. Koç, konuşmasına kaldığı yerden devam etti.

ÖZEL: AYARINI BOZDUĞUN KANTAR GÜN GELİR SENİ DE TARTAR

Teklifin geneli üzerinde söz alan Özgür Özel, "Selanik doğumlu anneannem, kardeşime oyunda haksızlık yaptığımda 'ayarını bozduğun kantar gün gelir seni de tartar' demişti. 'Acaba iktidar değişirse rövanşist bir anlayış olur mu?' Yapmayacağız ama… Bir düşünün ki bu yaptığınız kanun bir sene sonra bizim atayacağımız iletişim başkanının basın kartı dağıttığı noktasına gelecek. O asliye ceza mahkemesine sizin atayacağınızı düşündüğünüzden başkası atanır. Bu yönden bakarsak çok mahsurlu bir iş yapıyorsunuz… Madem buna ihtiyaç var diyorsunuz, ihtiyaç olmadığını kimse söyleyemez; meslek örgütleri telaşla geziyorlar ve diyorlar ki 'bize soran olmadı, bu bu bu haksızlıklar yapıldı.' Vakit var, çağırın meslek örgütlerini" diye konuştu.