Doğduğu topraklara yeniden kazandırılan "efsane renk" akademik çalışmalarla canlanıyor

Edirne'de efsane renk olarak anılan "Edirne kırmızısına" rengini veren "rubia tinctorum" bitkisinin hasadı amacıyla düzenlenen şenlik kapsamında çeşitli programlar düzenlendi.

Osmanlı döneminde rengin formülünün Avrupa'ya casusluk olaylarıyla çıkarıldığı için efsane renk olarak anılan rengin kente yeniden katma değer sağlaması için çalışmalar sürüyor.

Trakya Üniversitesinin rengin marka değerinin artması amacıyla akademik, ekonomik ve tarımsal anlamdaki çalışmaları kapsamında "Edirne Kırmızısı Hasat Şenliği" düzenlendi.

Edirne Valisi H. Kürşat Kırbıyık, Sultan 2. Bayezid Külliyesindeki şenliğin açılışında, Edirne kırmızısının kadim medeniyetin bir göstergesi olduğunu söyledi.

Kırbıyık, Edirne kırmızısının derinlemesine yapılan bir akademik çalışma sonucu şehre tekrar kazandırıldığını ifade etti.

Rengin geniş alanlarda kullanılabilecek ve sergilenebilecek bir marka olduğunu vurgulayan Kırbıyık, bu süreçte şehrin iş adamlarına büyük işler düştüğünü söyledi.

Edirne'ye şu ana kadar sınır kapılarından 4,7 milyon giriş yapıldığını vurgulayan Kırbıyık, "Gurbetçisiyle, ticari anlamda burada bulunanlarla 4,7 milyon büyük bir rakam. Bizim burada çok büyük bir pazarımız var bu insanlara sunulacak çok fazla ürünümüzün olması lazım. Şehrimizin iş adamlarına, ticaret insanlarına bir çağrıda bulunuyorum. Edirne kırmızısını kullanılabileceğimiz her alanda kullanmamız lazım. Bunu markalaştırmamız lazım, ticari anlamda da şehrin bir ürünü olarak sergilememizin önemli olduğunu değerlendiriyorum." dedi.

Trakya Üniversitesi (TÜ) Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu da Edirne kırmızısı renginin tamamen doğal olduğunu anlattı.

Rengin antimikrobiyal olduğunu dile getiren Tabakoğlu, "Bir çorabınız bir atkınız olsa ve sizi mikroplardan korusa. Bir müzik aletini, kemanı bu renge boyadık çocuk oyuncakları da boyanabilir. Çocukların zarar görmeden oynayabilecekleri güzel oyuncaklar olur. Geniş bir pencere açılmış oldu ve bunu değerlendiriyoruz." ifadelerini kullandı.

Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek ise rengi ortaya koyan bitkinin yetişmesi ve tedariki anlamında önemli adımlar atacaklarını belirtti.

Edirne Kırmızısı Projeler Koordinatörü Öğr. Gör. Orkun Akman da iki yıldır hem bilimsel hem akademik hem de sanatsal yönde çalışmalar yaptıklarını anlattı.

Kiğılı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hilal Suerdem de Edirne kırmızısı rengini ürünlerinde kullandıklarını ifade etti. Şal, kravat ve mendil gibi ürünlerin firmanın mağazalarında yer aldığını anlatan Suerdem, rengin daha fazla üründe kullanılmasına destek vereceklerini kaydetti.

Programda "efsane renk"te kıyafetle sema gösterisi sunuldu, Edirne kırmızı rengine boyanan kemanla Balkan Senfoni Orkestrası Şefi Prof. Dr. Ahmet Hamdi Zafer ve Borusan Yaylı Çalgılar Dörtlüsü Viyola Sanatçısı Efdal Altun konser verdi.

Edirne Fotoğraf Sanatı Derneği'nin "kırmızı" adlı fotoğraf sergisi yanında Sabriye Camboluk da "Edirne kırmızısı" kitabını okurları için imzaladı.

Kiğılı firmasının Edirne kırmızısından ürettiği tekstil ürünleri sergisi gezildi.

Şenlik gün boyu panel, bitki hasadı ve kazanda Edirne kırmızısı rengi elde etme gibi etkinliklerle devam edecek.

Edirne kırmızısının öyküsü

Dünya tekstil sanayisinde önemli bir yere sahip olan Edirne kırmızısı, 15. yüzyılda şehirde kök boya olarak üretildi.

"Tuğla kırmızısının daha parlağı" olarak nitelenen rengi elde eden ve adına "Edirne kırmızısı" diyen iki boya ustası, formülünü bir süre sonra Fransa'ya götürerek bu rengin Avrupa'daki tekstil sanayinde yaygınlaştırılmasını sağladı.

Fransa'da 1740'lı yıllarda üretildikten sonra "Rouge d'Adrinople" (Edirne kırmızısı) adıyla sektörde yer edinen renk, özellikle tekstil alanında kullanıldı.

Edirne'de tarihi yapıların süslemelerinde ve şehrin geleneksel el sanatlarında kullanılan renk, aradan geçen süreçte unutulmaya yüz tuttu.

Trakya Üniversitesi iki yıl önce akademik anlamda başlattığı çalışmalarla rengin doğduğu topraklarda yeniden gündeme gelmesi için çalışma başlattı.