Somali ve Etiyopya Arasında Ankara Süreci Kapsamındaki Teknik Müzakerelerinin İlk Turu Ankara'da Yapıldı

(ANKARA) - Somali ve Etiyopya arasındaki Ankara Süreci çerçevesinde 11 Aralık 2024 tarihinde kabul edilen Ankara Bildirisi kapsamındaki teknik müzakerelerin ilk turu, bugün Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın ev sahipliğinde Ankara'da yapıldı. Etiyopya Dışişleri Bakanı Gedion Timothewos ve Somali'nin Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Ali Muhammed Ömer başkanlığındaki heyetlerin katıldığı toplantı olumlu geçti.

11 Aralık 2024 tarihinde kabul edilen Ankara Bildirisi kapsamındaki teknik müzakerelerin ilk turu Dışişleri Bakanı Fidan'ın ev sahipliğinde ve Etiyopya Dışişleri Bakanı Timothewos ile Somali'nin Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Ömer'in başkanlığındaki heyetlerin katıldığı toplantı bugün Ankara'da yapıldı. Toplantının sonunda üç ülkenin kabul ettiği açıklamada şunlar kaydedildi:

"Her i ki heyet de Ankara Bildirisi'nin lafzına ve ruhuna bağlılıklarını göstermiştir "

"11 Aralık 2024 tarihinde kabul edilen Ankara Bildirisi kapsamındaki teknik müzakerelerin ilk turu Somali ve Etiyopya arasında bugün Sayın Bakanımızın ev sahipliğinde, Etiyopya Dışişleri Bakanı Sayın Dr. Gedion Timothewos ve Somali'nin Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Sayın Ali Muhammed Ömer başkanlığındaki heyetlerin katılımıyla Ankara'da gerçekleştirilmiştir.

Ankara Bildirisi ile Sayın Başbakan Abiy Ahmed Ali ve Sayın Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, Sayın Cumhurbaşkanımızın kolaylaştırıcılığında, daha müreffeh ve istikrarlı bir geleceğe giden yolu açan bir vizyon ortaya koymuşlardı. Bugün, teknik müzakerelerin ilk turunda her iki heyet de Ankara Bildirisi'nin lafzına ve ruhuna bağlılıklarını göstermiştir. Heyetler, bu vizyonu hayata geçirmek ve karşılıklı faydaya dayalı sürdürülebilir kalkınmaya temel teşkil etmek üzere somut çalışmalara başlamışlardır.

Her iki heyet de, Türkiye'nin Mart 2025'te yapılması öngörülen bir sonraki teknik müzakereler için zemin hazırlama konusundaki kararlılığını takdirle karşılamaktadır."

Bölgesel sahiplenme ve iş birliği vurgusu

Dışişleri Bakanı Fidan, müzakerelere katılmak üzere Ankara'da bulunan Etiyopya Dışişleri Bakanı Timothewos ve Somali'nin Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Omar ile ayrı ayrı görüştü. Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkiliden edinilen bilgiye göre Fidan, toplantıda yaptığı konuşmada, bölgesel sahiplenme ve iş birliğinin aşırı kutuplaşmış dünyada hayati önem taşıdığına vurgu yaptı. Bu çerçevede teknik müzakerelerin başarısının her zamankinden daha önemli olduğunu kaydeden Fidan, bunun Afrika Boynuzu'nun geleceğini yeniden şekillendirmek ve zorlukları fırsatlara dönüştürmek için tarihi bir fırsat teşkil ettiğini ifade etti.

Afrika Boynuzu'nun istikrarlı ve müreffeh hale dönüşmesinin bir zorunluluk olduğuna işaret eden Bakan Fidan, bu süreçte atılacak adımların başka ülkelere de örnek teşkil edeceğini belirtti. Fidan, sürecin tüm kıta için siyasi bir vizyonu teşkil ettiğini belirterek, geçtiği güzergahların çok ötesine refah ve istikrar getirmeyi vaat eden, Kalkınma Yolu projesine benzer kapsamlı bir stratejik girişim olduğunu kaydetti. Bakan Fidan, Türkiye'nin bu süreci kolaylaştırmaya, desteklemeye ve ileriye dönük olarak uygulanmasında rol oynamaya hazır olduğunu söyledi.

Teknik müzakerelerde Türkiye'nin bağlantısallık projelerindeki rolü, Orta Koridor başta olmak üzere Bakü-Tiflis-Kars ve Kalkınma Yolu projelerinden örneklerle sunuldu. Bakanlık yetkilisi, gümrük mevzuatları, liman projeleri ile ulaşım koridorlarının kalkınmaya olumlu etkileri ve bu konulardaki uluslararası standartlar hakkında görüş alışverişi yapıldığını belirterek şunları kaydetti:

" Türkiye, bu süreci bölgesel bir kalkınma projesinin temeli olarak görüyor"

"Olumlu bir atmosferde gerçekleştirilen ilk tur teknik müzakerede, Ankara Bildirisi'ndeki vizyonun hayata geçirilmesi ve iki ülkenin ekonomik iş birliğinin geliştirilmesine dair somut hususlar, taraflar arasında akdedilebilecek bir çerçevenin olası unsurları ve atılacak müteakip adımlar hakkında kapsamlı görüşmeler yapılmıştır. Türkiye, Ankara Bildirisi ile kabul edilen ilkeler zemininde başlattığı bu süreci, Etiyopya ile Somali arasındaki iş birliğinin ötesinde, bölgesel bir kalkınma projesinin temeli olarak görmektedir."

Yetkili, tarafların ikinci tur teknik müzakerelerin yine Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında Mart ayında düzenlenmesi konusunda mutabık kaldıklarını aktardı.

Ne olmuştu?

Etiyopya-Somali arasında yaşanan gerginliğin giderilmesi amacıyla Türkiye'nin Temmuz 2024'te başlattığı arabuluculuk girişimi olan Ankara Süreci kapsamında Dışişleri Bakanı Fidan, iki kere Ankara'da ve bir kere New York'ta Etiyopyalı ve Somalili mevkidaşlarıyla görüştü. Fidan ayrıca, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile telefon diplomasisi yürütmüştü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti üzerine Somali Cumhurbaşkanı Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Ahmed, beraberlerinde Dışişleri Bakanları dahil birçok Bakanın yer aldığı geniş katılımlı heyetlerle, 11 Aralık 2024 tarihinde Ankara'da bir araya gelmişti.

Yapılan ikili ve üçlü görüşmeler sonucunda kabul edilen "Türkiye Cumhuriyeti'nin kolaylaştırıcılığıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti ve Somali Federal Cumhuriyeti'nin Ankara Bildirisi"nde, tarafların Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025 sonuna kadar teknik müzakerelere başlamasını ve sürecin dört ay içinde tamamlanmasını öngörüyordu. Bildiri'de tarafların ortak taahhütlerinin yorumlanmasına ve uygulanmasına ilişkin her türlü görüş ayrılığının diyalog yoluyla ve gerektiğinde Türkiye'nin desteğiyle barışçıl bir şekilde çözülmesi kayıt altına alındı.

Ankara Bildirisi'nin ardından iki ülke makamları ikili ilişkilerin normalleştirilmesine ilişkin adımlar attığını belirten üst düzey Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, bu kapsamda Somali Cumhurbaşkanı Mahmud'un Etiyopya Başbakanı Ahmed'in daveti üzerine 11 Ocak 2025 tarihinde Addis Ababa'ya resmi bir ziyaret gerçekleştirdiğini anımsattı. Bu ziyarette yayımlanan ortak açıklamada, Ankara Bildirisi'ne ve Bildiri'ye hayat veren dostluk ve dayanışma ruhuna bağlılığın yinelendiği vurgulandı. Ayrıca Ankara Bildirisi'nde öngörülen teknik müzakerelerin hızlandırılması hususunda mutabık kalındığı da belirtilmişti.

Ankara Bildirisi'nde kabul edildiği üzere teknik müzakerelerin hazırlıkları kapsamında Dışişleri Bakan Yardımcısı Burhanettin Duran'ın 6 Şubat'ta Addis Ababa ve 10 Şubat 2025 tarihinde de Mogadişu'yu ziyaret ettiğini belirten Bakanlık yetkilisi, ülkelerin teknik görüşmelerin ilk turundan beklentileri ile ilgili görüş alışverişinde bulunulduğunu kaydetti. Yetkili, Ticaret ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlıkları başta olmak üzere ilgili kurumların katılımlarıyla Dışişleri Bakanlığı'nın ev sahipliğinde hazırlık toplantıları yapıldığı bilgisini paylaştı.