Somali'de Çok Partili Seçimlerin 2025'te Yapılması Kararlaştırıldı

Somali'de çok partili sisteme geçişi öngören eyalet seçimlerinin, Somali hükümeti ile üç eyalet başkanı arasında yapılan mutabakat sonucunda 2025'te yapılmasına karar verildi.

Yerel basına yansıyan haberlere göre, Somali hükümeti ile üç eyaletin başkanı arasında haftalardır süren tartışmaların ardından eyalet seçimleri takvimi belirlendi.

Başkent Mogadişu'da Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, Başbakan Hamza Abdi Barre ile üç eyalet başkanı arasında yapılan toplantının ardından çok partili sisteme geçişi öngören eyalet seçimlerinin gelecek yıl gerçekleştirilmesine karar verildi.

Somali hükümeti ve üç eyaletin oluşturduğu Ulusal Danışma Konseyi (NCC), 2024'te yapılması planlanan eyalet seçimlerinin, 2025'in haziran ve eylül aylarında yapılacağını açıkladı.

Konsey, Somali'de ilk kez gerçekleştirilecek çok partili seçimlere, kritik konumda olan Puntland ve Jubaland eyaletlerinin katılmayacağını açıkladı.

Bu arada, hükümet, eyalet başkanlarının görev sürelerinin seçimlere kadar uzatıldığını açıkladı.

Yaklaşık bir ay süren tartışmaların ardından imzalanan mutabakata göre, Somali halkı ilk kez oy kullanarak doğrudan seçim sürecine dahil olacak ve kendi temsilcisini seçebilecek.

Somali hükümeti ve eyalet liderleri, çok partili seçim sisteminin ülkeye büyük bir değişim sağlayacağını ve demokratik kurumları daha da güçlendireceğini savunuyor.

Seçim gözlemcileri ve analistler, çok partili sistemin başarıya ulaşması için Puntland ve Jubaland'ın da sürece dahil olması gerektiğini belirterek, bölgesel liderler arasındaki diyalog ve işbirliğinin Somali ulusal birliğinin korunmasına katkı sağlayacağını vurguluyor.

Somali Cumhurbaşkanı Hassan Şeyh Mahmud, Mayıs 2023'te yaptığı açıklamada, kabile sistemiyle seçimlere gidilen ülkede 2024'ten itibaren doğrudan oylama sistemine (bir kişi bir oy) geçileceğini ve herkesin oy kullanabileceğini açıklamıştı.

Açıklanan yeni sisteme göre, başbakanlık makamı kaldırılacak, yerine cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı yardımcısı doğrudan halk tarafından seçilecek.

Tüm eyaletlerde yerel meclis seçimlerinin 30 Haziran 2024'te, temsilciler meclisi, valiler, eyalet başkan ve yardımcısı seçimlerinin ise 30 Kasım 2024'te yapılması planlanıyordu.

"4,5 sistemi" olarak adlandırılan kabile merkezli sistemle yönetilen Somali'de, ülkenin 4 büyük kabilesi eşit sayıda, diğer kabileler ise bunun yarısı oranında meclise kendi seçtiği vekilleri gönderiyor.