Sivas Valisi Barut: Sorumlu Vali, Hükümet Değil İşverendir

Sivas Demir Çelik İşletmeleri'nde (SİDEMİR) çalışan ve yaklaşık 5 aydır ücretlerini alamayan işçilerin eylemlerinde tepki gösterdiği Vali Alim Barut, yaptığı açıklamada tesisin özel bir işletme olduğunu, piyasaya olan toplam borcunun 630 milyon liraya çıktığını belirterek, "İşçinin ücretini ödemiyorsa sorumlu vali, bakanlık veya hükümet değil işverendir" dedi.

Maaşları ödenemeyen ve sözleşmeleri feshedilen Erol Evcil'e ait SİDEMİR Demir Çelik fabrikası işçilerinin, günlerdir kentte yaptığı ücret eylemleri sırasında kendileriyle ilgilenmediği gerekçisi ile tepki gösterdikleri Vali Alim Barut açıklama yaptı. Vali Alim Barut adına yapılan yazılı açıklamada bir süredir basın organlarında işçilerin durumunun konu edildiği ve valinin ilglenmediği hususuna değinildi. Konunun anlaşılması için kamuoyunu bilgilendirme gereği duyulduğu belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi: 'Konuyla ilgilenenler önce şu soruyu sorup cevaplandırsınlar. İşçiler ücret alamıyorlar, ücretini kim öder? Çok basit cevabı var. İşçiyi kim çalıştırıyorsa, işveren kim ise işçinin ücretini de o öder. Ödemesi gerekir. Bu daima her yerde, her konumda böyledir. Özel veya özelleştirilmiş tüm şirketlerde de böyledir. Kent meydanında, bir şirketin işçilerine valilikçe ücret ödendiği ne görülmüş ne de duyulmuştur. Bunu işçiler de bilir. O halde neden valilik binasına yürüyerek, valiyi protesto ederek ücretlerinin ödenmediğini belirtiyorlar? Evet ücretlerinin valilikçe ödenmeyeceğini işçiler de biliyorlar, valilikten istedikleri işletmenin çalışır hale getirilmesidir. Neden SİDEMİR işletmesi çalışmıyor? Vali SİDEMİR'i çalışır hale getirmiyor? Bugüne kadar nasıl çalıştı? Bugün niye çalışmıyor? İşte olayın görünmeyen, gürültüden görülemeyen yönü bu soruların cevabında yatıyor. Geçmişte elektrik ücreti ödenmemiş valilik aracı olmuş işletme güya çalışmış. SİDEMİR işletmesi işçileri çalıştırma ve ücretlerini ödeme karşılığı olarak, devlete vergisini ödememiş ödemiyor. SGK'ya prim borcunu yatırmıyor, (işçi ücretlerinden kestikleri halde) kullandığı elektriğin parasını ödemiyor ve sendika aidatını (sendikaya) ödemiyor. İş ilişkilerinden doğan alacaklarından bahsetmiyorum. Özele girmiyorum.'

RESMİ BORÇ 630 MİLYON LİRA

SİDEMİR'in bütün bu parasal yükümlülüklerini yerine getirmeden, işçileri istihdama devam etmesi için valiliğin geçmişte aracı olduğu ve bu sayede işletmenin faaliyetine devam edebildiği hatırlatılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: ' Sivas Valisi'nden devlete vergiyi ödemeden, SGK'ya primi ödemeden, elektrik idaresine borcu ödemeden ve işçi sendikasına aidatı ödemeden çalışmasına aracılık etmesi isteniyor. Evet, vali de beklentilere cevap vermiyor. Vermesi de gerekmiyor. Devletin vergi alacağı gecikme zamlarıyla birlikte 567 milyon 400 bin 698 lira SGK'ya prim borcu 51 milyon 531 bin 252 lira, elektrik dairesine 13 milyon 600 bin lira ve sendikaya aylık 30 bin lira civarında aidatını ödememektedir. Geçmişte yasal danışmanlığı bahane ederek borcunu ödemeden valiliği aracı yaparak işletme sürdürülmüştür. Günümüzde resmi borçlar 630 milyon liraya ulaşmıştır. İşveren işçinin ücretini ödemeyerek, arada işçi çıkardığını bildirip, yükümlülüklerini yerine getirmeden işletmeyi çalıştırmak için işçisini şantaj objesi olarak kullanmaktadır.'

KAYYIMLIKTAN ÇEKİLDİK

SİDEMİR AŞ ile Valiliğin geçmişte yasal danışmanlık (tasdik kayyımı) olarak ilişkisi olduğu hatırlatılıp, 'Vali, Vali Yardımcıları, Defterdar, Defterdarlık Muhakemat Müdürü ve Eski Genel Müdür Mahkeme tarafından 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 429. Maddesi uyarınca yasal danışman, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 133. Maddesi uyarınca tasdik kayyımı olarak 2006 yılından bu yana atanmışlardır. Ücret olarak ayda 5 bin lira alabiliyorlardı. Vali yasal danışman olarak ilgileniyordu. Ancak Devlet'e vergiyi, SGK'ya primi ödemeyen şirketten aylık ücret almak tarafımdan kabul görmemiştir. Geçtiğimiz Nisan ayında TMK 429 ve CMK 133 maddelerin verdiği yetki ile vergiyi ödettiremediğimiz, SGK primlerinin yatırılmalarını sağlayamadığımız için yasal danışmanlıktan çekildim, çekildik. Mahkeme de kabul etti. Haziran ayından itibaren Vali ve diğer üyeler yasal danışman değildir. Mahkemece konulan tedbir kararları hariç SİDEMİR özel bir anonim şirkettir. İşçinin ücretini ödemiyorsa sorumlu Vali, Bakanlık veya Hükümet değil işverendir. Yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverene karşı işçinin hakları Anayasa'da, İş Kanununda, Toplu İş Sözleşmesi Kanununda, Medeni Kanun ve Borçlular Kanununda düzenlenmiştir. İşçiler Kanunların verdiği hakları kullanabilirler. Kanuni haklarını kullanmak yerine Valiliğe yöneltiliyor olmaları sebebiyle Valinin sorumluluk alması düşünülemez. Vali yasal danışmanlıktan çekilmiştir. Sivas Valisi olarak görevinin başındadır' denildi. - Sivas