Serbest Piyasada Döviz Açılış
"Zülüf Dökülmüş Yüze”, “Gönül Dağı”, “Mühür Gözlüm”, “Zahidem” gibi klasikleşmiş yüzlerce eserin sahibi, abdallık geleneğinin son büyük temsilcisi Neşet Ertaş, 25 Eylül'de hayata veda etti Çocukluğu babasıyla köy düğünlerinde bağlama çalıp türkü söyleyerek geçen Ertaş, "Devlet Sanatçılığı” unvanını " Hepimiz bu devletin sanatçısıyız, ayrıca bir devlet sanatçısı sıfatı bana ayrımcılık geliyor' diyerek kabul etmedi TBMM Üstün Hizmet Ödülü'ne layık görülen, UNESCO tarafından “yaşayan insan hazinesi olarak kabul edilen Ertaş'ın bağlamadaki tavrı ve türküleri, konservatuvarlarda ders olarak okutuldu
Abdallık geleneğinin son büyük temsilcisi Neşet Ertaş, 1938 yılında Kırşehir'in Çiçekdağı ilçesinde dünyaya geldi.
Annesinin ölümünden sonra ailesiyle köyde yaşamaya başladı. İlkokula gittiği yıllarda önce keman sonra da bağlama çalmayı öğrendi. Babası Muharrem Ertaş ile yörenin düğünlerinde bağlama çalıp türküler söyledi.
"Bozkırın Tezenesi" olarak bilinen Ertaş, 1957 yılının sonunda İstanbul'a gelerek, babası Muharrem Ertaş'a ait "Neden Garip Garip Ötersin Bülbül" adlı türküyle ilk plağını çıkardı.
Halk tarafından çok beğenilen bu plağın ardından çok sayıda plak, kaset yaptı, halk konserleri verdi.
Daha sonra Ankara'ya yerleşen Neşet Ertaş, sağlık sorunları nedeniyle kardeşinin daveti üzerine Almanya'ya gitti. Çocuklarının eğitimi ve sanatsal çalışmaları dolayısıyla uzun bir süre bu ülkede kalan sanatçı, 2000 yılında İstanbul'da verdiği konserle sahne hayatına döndü.
Ertaş, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel döneminde, kendisine teklif edilen "Devlet Sanatçılığı" unvanını " Hepimiz bu devletin sanatçısıyız, ayrıca bir devlet sanatçısı sıfatı bana ayrımcılık geliyor' diyerek kabul etmediğini açıkladı.
TBMM tarafından üstün hizmet ödülünü layık görülen Ertaş, UNESCO tarafından Yaşayan İnsan Hazineleri Türkiye Ulusal Envanterine alınarak "yaşayan insan hazinesi" kabul edildi.
25 Nisan 2011 tarihinde İTÜ Devlet Konservatuvarı tarafından fahri doktora ödülüne layık görüldü, bağlamadaki tavrı ve türküleri konservatuvarlarda ders olarak okutuldu.
25 Eylül 2012'de İzmir'de tedavi gördüğü hastanede ileri evrede prostat kanseri nedeniyle yaşamını yitiren Ertaş'ın Zülüf Dökülmüş Yüze", " Gönül Dağı", " Mühür Gözlüm", "Zahidem" gibi klasikleşmiş yüzlerce eseri bulunuyor.
-Belli başlı öteki olaylar
23 Eylül
1856- İzmir-Aydın hattı demiryolu imtiyazı, bir İngiliz şirketine verildi. 1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demiryolu hattının imtiyazı 15 Ekim 1950'de dolacaktı. Ancak hükümet bu hattı 30 Mayıs 1935'te satın aldı.
1939- Psikanalizin babası sayılan Sigmund Freud, Londra'da öldü.
1942- Naziler, Auschwitz'te gazla öldürme katliamlarına başladı.
1947- Bulgaristan Partisi lideri Nikola Petkov asıldı.
1954- Doğu Almanya polisi, 400 kişiyi ABD ajanı olmak iddiasıyla tutukladı.
1996- Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun, evli erkeğin
zinasına ayrıcalık tanıyan maddesini iptal etti.
2012 - Milli motosikletçi Kenan Sofuoğlu, Dünya Supersport Şampiyonası'nın 12. ayak yarışı Portekiz koşusunu ikinci sırada tamamlayarak sezonun bitmesine bir yarış kala şampiyonluğunu ilan etti.
24 Eylül
1566- On birinci Osmanlı Padişahı II. Selim tahta çıktı.
1882- İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu.
1947- Hindistan'da Müslüman mültecileri taşıyan tren, Pencap sınırında durduruldu.
Sihler, 1.200 mülteciyi kurşuna dizdi.
1956- Türk Dil Kurumunun "En İyi Yapıt Ödülü"nü, "Ali" adlı
romanıyla Orhan Hançerlioğlu kazandı.
1960- Yüksek Adalet Divanı kuruldu.
1973- Şair Şükufe Nihal (Başar) 77 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.
1973- Şilili şair Pablo Neruda, Santiago'da öldü.
1996- Türk sanat müziği sanatçısı "Sanat Güneşi" Zeki Müren
vefat etti. Müren, TRT İzmir Stüdyosu'nda katıldığı program
sırasında fenalaşarak yaşamını yitirdi. Sanatçı, 27 Eylül'de
Bursa'da toprağa verildi.
1999- 12 Mart 1971 Muhtırası'nda imzası bulunan eski Hava
Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Batur öldü.
2010- 1950'li yılların tanınmış pop yıldızı Eddie Fisher yaşama veda etti.
25 Eylül
1396- Yıldırım Bayezid, Niğbolu Zaferi'ni elde etti.
1561- Şehzade Bayezid idam edildi.
1911- İtalya, Osmanlı devletine savaş ilan etti.
1925- İstanbul'da, tulumbacı teşkilatı yerine, modern motorlu
itfaiye teşkilatı kuruldu.
1956- İstanbul'da geniş çaplı istimlak çalışmaları başlatıldı.
1960- Yassıada'da tutuklu bulunan eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar,
kemeriyle intihar girişiminde bulundu. Bayar, nöbetçi teğmen
tarafından kurtarıldı.
1974- Bilim adamları, spreylerin ozon tabakasını tahrip ettiği
konusunda uyarıda bulundu.
1979- Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron'un eşi Eva Peron'un
yaşam öyküsünü anlatan "Evita" müzikalinin prömiyeri, Broadway
Tiyatrosu'nda yapıldı.
1982- Türkiye'nin ilk kadın büyükelçisi Filiz Dinçmen,
Amsterdam'da görevine başladı.
2001- Tekel'in Küba ile ortak kurduğu TEKA Puro Fabrikası
İstanbul'da açıldı.
2005- "En Kalabalık Halk Oyunları Gösterisi" dalında Guinnes
Rekorlar Kitabı'nda rekora aday olan Burdur'da 20 bin 328 kişi
yöresel "Teke Zortlatması" oyununu aynı anda oynadı.
2010- Devlet Tiyatroları yönetmeni ve oyuncu Ensar Kılıç 56 yaşında hayatını kaybetti.
2010- İngiltere'de muhalefetteki İşçi Partisi'nin genel başkanlığına
Ed Miliband seçildi. Seçim, Ed ile David Miliband kardeşler arasındaki yarışa sahne oldu.
2011- Perge Antik Kenti'nden kaçırılan "Yorgun Herakles" heykeli, 31 yıl sonra ABD'den Başbakanlık uçağı ile Türkiye'ye getirildi ve Antalya Müzesi yetkililerine teslim edildi.
2011- İspanya'nın doğusundaki Katalonya özerk yönetimi, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren tüm Katalonya bölgesinde boğa güreşlerini yasakladı. Barcelona'daki ünlü "La Monumental" arenasında ise son boğa güreşi yapıldı.
2012 - Türk Halk Müziği bestecisi, söz yazarı ve yorumcu Neşet Ertaş, İzmir'de tedavi gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını kaybetti.
26 Eylül
1669- Girit Adası, Türk egemenliği altına girdi.
1887- Emile Berliner gramofonun patentini aldı.
1907- Yeni Zelanda, İngiltere'den bağımsızlığını ilan etti.
1932- Birinci Türk Dil Kurultayı toplandı.
1960- Küba lideri Fidel Castro, 4 saat 29 dakika ile BM tarihindeki
en uzun konuşmayı yaptı.
1961- Orgeneral Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı seçildi.
1984- Çin ile İngiltere, Hong Kong'un 1997'de Çin kontrolüne
geçmesi konusunda anlaştı.
1989- Vietnam'daki son ABD askerleri, Kamboçya'dan ayrıldı.
1999- Devlet İstatistik Enstitüsü, 17 Ağustos depreminin
konutlara 2,1 milyar dolar hasar verdiğini açıkladı.
1999- Ankara Ulucanlar Kapalı Cezaevinde, jandarmanın tünel
kazıldığı ihbarı üzerine arama yapmak istemesi nedeniyle çıkan
olaylarda 11 tutuklu ve hükümlü öldü, 20 tutuklu ve hükümlü
yaralandı.
2003- Tiyatro sanatçısı Kerim Afşar vefat etti.
2010- Oyuncu, yönetmen, araştırmacı, eğitmen, tiyatro sanatçısı Beklan Algan 77 yaşında vefat etti.
2010- Türkiye'de ilk kol nakli yapıldı. Doç. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, trafik kazasında ölen bir kişinin iki kolunu, kolları bulunmayan bir kişiye nakletti.
2011- Manisa'nın Salihli ilçesinde ikamet eden 121 yaşındaki "Dünyanın en yaşlı kadını" Gaışhıkaan Sıhıkaan, evinde yaşamını yitirdi.
27 Eylül
1529- Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu
Viyana'yı kuşatmaya aldı.
1538- Kaptanı Derya Barbaros Hayrettin Paşa, Cenevizli Amiral
Andrea Doria komutasındaki Haçlı donanmasına karşı Preveze
Deniz Zaferi'ni kazandı.
1922- Yunan Kralı I. Konstantin Anadolu yenilgisi sonrasında
tahtını terk etmek zorunda kaldı.
1931- 1930'da Türkiye'nin de katılımıyla ilk kez resmi
nitelik kazanan Balkan Oyunları'nın ikincisi başladı.
1951- Kurtuluş Savaşı'nda yararlılıkları bulunan Yörük Ali Efe,
Nazilli'nin Kavaklı köyünde öldü.
1961- Suriye'de askeri darbe oldu. Yeni hükümet, Birleşik
Arap Cumhuriyeti'nden ayrıldığını ilan etti. Türkiye,
Suriye'nin yeni hükümetini tanıdı.
1970- Arap Zirvesi Mısır'da toplandı. Ürdün Kralı Hüseyin ile
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat, ateşkes
anlaşması imzaladı.
1971- Türk-İran demiryolu hattı, Van feribot iskelesinde
düzenlenen törenle açıldı.
1973- Seçim gezisi için Isparta'ya gelen CHP Genel Başkanı
Bülent Ecevit'e taş ve şişe atıldı.
2000- Zorunlu Deprem Sigortası uygulaması başlatıldı.
2003- TÜBİTAK-BİLTEN tarafından teknoloji transferiyle üretilen
Türkiye'nin ilk mini gözlem uydusu BİLSAT, Rusya'dan uzaya gönderildi.
2003- Türkiye'nin ilk milli maratoncularından, Balkan ve Doğu Akdeniz kupalarında
şampiyonlukları bulunan Şevki Koru 94 yaşında öldü.
2004- Sinema ve tiyatro sanatçısı Haluk Kurdoğlu vefat etti.
2008- "Ergenekon" soruşturması kapsamında gözaltına alınan Gazeteci Tuncay Özkan,
eski İstanbul Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürü Adil Serdar Saçan ve eski
Esenyurt Belde Belediye Başkanı Gürbüz Çapan'ın da aralarında bulunduğu altı kişi tutuklandı.
2008- MİLGEM kapsamındaki ilk milli tasarım savaş gemisi "Heybeliada" ile mayın
avlama gemisi "Akçay", İstanbul'da denize indirildi.
2008- Bestekar Necdet Tokatlıoğlu İstanbul'da vefat etti.
2008- Amerikalı aktör Paul Newman 83 yaşında öldü.
2010- Titanik filminin yıldızlarından Gloria Stuart 100 yaşında öldü.
2011- Denizli'deki Laodikya Antik Kent'te sürdürülen kazı çalışmaları kapsamında Anadolu'nun gerçek boyutlardaki ilk Afrodit heykel başı bulundu.
28 Eylül
1730- Patrona Halil isyanı başladı.
1865- Fransız kimya ve biyoloji bilgini Dr. Louis Pasteur öldü.
1891- "Moby Dick"in yazarı, Amerikalı şair ve yazar Herman
Melville 72 yaşında öldü.
1920- Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, Doğu'da
Ermenileri yendi.
1950- BM emrine verilen Kore Birliği, Türkiye'den yola çıktı.
Birlik, önce özel trenlerle İskenderun'a nakledildi; buradan da
gemilerle Kore'ye doğru hareket etti.
1955- Türk Migros, İstanbul'da hizmete başladı.
1970- Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdül Nasır öldü.
1982- Halk arasında "Banker Kastelli" diye anılan Abidin
Cevher Özden, Tunus'ta yakalandıktan sonra Türkiye'ye
getirilerek tutuklandı.
1993- Şair Tevfik Akdağ 61 yaşında İstanbul'da öldü.
1995- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat ile İsrail
Başbakanı İzak Rabin, Batı Şeria'nın Filistin yönetimine devri
konusunda anlaştı.
2010- Devlet Tiyatroları sanatçısı A. Ecder Akışık 72 yaşında hayatını kaybetti.
2011- Küba'da vatandaşların otomobil alması ve satması yasal hale getirildi.
29 Eylül
1499- İnebahtı Kalesi fethedildi.
1902- Fransız romancı Emile Zola öldü.
1911- Trablusgarp topraklarının İtalya'nın eline geçmesiyle
sonuçlanan ve İtalya ile Osmanlı devletini karşı karşıya getiren
Trablusgarp Savaşı başladı.
1923- Filistin'de İngiliz mandası resmen yürürlüğe girdi.
1929- Muhsin Ertuğrul'un yönettiği "Ankara Postası"
filminin ilk gösterimi İstanbul'da yapıldı.
1933- Komünist Enternasyonal Genel Sekreteri Georgi Dimitrov'un
suçlandığı Almanya Meclisi Reichstag'ın yakılması soruşturmasında
öteki sanık Marinus Van Der Lubbe, yangını çıkardığını itiraf etti.
1960- Demokrat Parti kapatıldı.
1972- "Milliyet Sanat" dergisinin ilk sayısı çıktı.
1984- Yönetmen Atıf Yılmaz, 1984'de "Bir Yudum Sevgi", bir yıl
sonra da "Dul Bir Kadın" adlı filmleriyle iki yıl üst üste
Altın Portakal Ödülü'nü aldı.
1992- Hakkari'nin Şemdinli ilçesi Derecik Jandarma Karakoluna
saldıran teröristlerden 200'ü öldürüldü.
1994- Eski Adalet Bakanı ANAP'lı Mehmet Topaç, Ankara'daki
avukatlık bürosunda, yasa dışı Dev-Sol örgütü üyesi oldukları
iddia edilen dört kişinin silahlı saldırısı sonucu öldü.
2003- Gazeteci Tuğrul Şavkay vefat etti.
2007- Eski bakanlardan Dr. Yıldırım Aktuna, İstanbul'da
vefat etti.
2010- Yönetmen Arthur Penn, 88 yaşında yaşamını yitirdi. - Ankara