Şanlıurfa'nın Son Kalaycısı

ŞANLIURFA'da 70 yıllık son kalaycı ustası Mustafa Ozan, (79) mesleğin unutulmaya yüz tuttuğunu, ilgisizliğin devam etmesi halinde bir sonraki neslin kalaycılığın ne olduğunu bilmeyeceğini söyledi.

Şanlıurfa'da Bakırcılar Çarşısında 70 yıldır kalaycılık mesleğini yapan Mustafa Ozan, daha önce sayıları 40 olan kalaycının şimdilerde 3 dükkan kaldığını ifade ederek atadan kalma mesleğin teknolojiye yenik düştüğünü belirtti. Mesleklerinin her geçen gün tükenme noktasına geldiğini belirten Ozan, "1960'lı yıllardan sonra alüminyum alaşımlı paslanmaz mutfak gereçleri ortaya çıktı ve kalaycılık mesleğine olan ilgi o günden günümüze düşüşe geçerek şimdilerde tükenme noktasına geldi" dedi.

Çocukluğundan bu yana kalay tezgahında yıllarını geçiren Mustafa Ozan, mesleğinin eskisi kadar gözde olmadığını, zamanla unutulacak meslekler arasında gireceğinin üzüntüsü içinde şunları söyledi:

"Ben 70 yıldır bu işi yapıyorum. Eskiden memleketimizde bir adet vardı. Çocuğun oldu mu babası elinden tutar getirir ustanın yanına 'Eti senin kemiği benim' derdi. Bu benim evladım değil, senin evladın. Benim babam 8-9 yaşında elimden tuttu getirdi buraya. 40 dükkandık, kaldık 3 dükkan. Hepsi rahmete kavuştu. O zamanda bilmiyorlardı annemler bakırı ona buna çerçilere verdiler. Şimdi baktılar ki bütün kıymet bunda."

Gelişen teknoloji ile birlikte, bakır eşyanın yerini krom, çelik ve alüminyum alaşımlı mutfak ürünlerinin aldığını ifade eden Mustafa Ozan, bakırın insan sağlığı açısından çok önemli olduğunu ifade ederek, "Bakır insan için sağlıklı. Bunda su içmek lezzetli. Bakırda pişen bir yemeğin tadına doymazsın. Eskiden Urfa'da çok bağ bahçe vardı. Geceye kadar çalışırlardı. Şimdi onlar kalktı, millet bakıra dönüş yapıyor. İstanbul, Bursa, Ankara lokantalara gitmişiz, millete bakır serviste geliyor. Bakır oldu mu temiz ama alüminyum, çelik yaparsan kansere birebir. Bunu kullanırsan 1 sene gider, başka yerde 10 gün sürmez. Bizim kullandığımız dışarıdan geliyor, Türkiye'de onu bulamazlar" diye konuştu

'BİZ ÖLDÜKTEN SONRA ARTIK YOK'

İnsanların çok ucuz fiyatlara ellerindeki bakırı sattığını kaydeden Mustafa Usta, zamanla tekrar bakıra dönüşün başladığını ancak artık usta yetişmediğini söyledi. Kalaycı Mustafa Ozan, kendisinden sonra mesleği yapacak kimsenin kalmayacağını belirterek, "Tava, tencere var, sarma- dolma olacak tabaklar var. Pilav leğenler var, büyük kazanlar var içinde pekmez, bastık olur. Onlar pahalı olur. Millet eskiden sattı 5-10 liraya, bundan kurtulalım dediler. Şimdi bir çelik kazan alıyor 70-80 liraya oysa 5 kuruş etmez.  Biz öldükten sonra artık yok. Benim 1 kalfam var uğraştırmışım, 2 tanede öyle var başkada yok" ifadelerini kullandı.

- Şanlıurfa