Roman Vatandaşların Yaşam Koşullarını İyileştirmek İçin Yeni Stratejiler

Akdeniz Üniversitesi Genel Sosyoloji ve Metodoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Suat Kolukırık, Romanların yoğun yaşadığı 25 ilde yürütülen çalışmalarla, konut sorununu çözmeye ve kadın istihdamının artırılmasına yönelik projelerle, çocukların özellikle eğitim ve okulda kalma süreçlerine ilişkin ciddi artırımlar olduğunu belirtti.

Prof. Dr. Suat Kolukırık, Romanların yaşam koşullarını iyileştirmek ve sosyoekonomik refah seviyelerini yükseltmek için Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hayata geçirilen, "Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi ve 1. Aşama Eylem Planı" ile ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

Türkiye'de kimlik tartışmalarının gündemde olduğu dönemde Romanlarla ilgili doktora tezi hazırladığını belirten Kolukırık, "1980 sonrası küresel sistemde yaşanan değişimler farklı grupları toplumsal tartışmaların merkezi haline getiriyordu. Ben de sosyolog olarak sosyal içermeyi, toplumsal bütünleşmeyi düşünerek ve katılımcı demokrasiyi öncelemem nedeniyle Romanlarla ilgili bir çalışma yapmanın son derece önemli olduğunu düşündüm." diye konuştu.

Kolukırık, Romanların refahı, kalkınması, sosyal sisteme sunacağı katkılar gibi olguların, ülkenin kalkınmasında ve insan kaynağının daha rantabl kullanılmasında son derece önemli olduğu için bu konuda çalışmalar yürüttüğünü dile getirdi.

"2000'li yıllardan sonra Türkiye'de Roman farkındalığı oluştu"

Romanlarla ilgili çeşitli yıllarda yürütülen çalışmalarda görev aldığını anlatan Kolukırık, 2023-2030 yıllarını kapsayan "Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi ve 1. Aşama Eylem Planı" için de Bakanlıkta görevlendirildiğini belirtti.

Türkiye'deki Romanlarla ilgili farkındalığın 2000'li yıllardan sonra oluştuğunu ve politikalarda ciddi şekilde değişikliğe gidildiğini aktaran Prof. Dr. Suat Kolukırık, şöyle konuştu:

"Bu değişimlerde bizim de katkılarımız oldu, sivil toplum kuruluşlarının da destek verdiğini gördük. Romanlara yönelik ön yargılar, kanunlarda, yasalarda yer alan aşağılayıcı birtakım ifadeler kaldırıldı. 2009'a gelinceye kadar birtakım yasal düzenlemeler yapıldı. Sonrasında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde Roman sivil toplum kuruluşları ile bir araya geldik ve 'bu işi artık bir strateji belgesi haline getirelim' dedik. 2014 yılında yaptığımız taslak eylem planını Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile paylaştık ve 2016-2021 yıllarını kapsayan strateji eylem planını ortaya koyduk."

Prof. Dr. Suat Kolukırık, Roman vatandaşların hayatına dokunmak için onların yaşadığı mahalleleri görmek gerektiğine işaret ederek, Romanların yoğun yaşadığı 25 il başta olmak üzere ülke genelinde çalışmalar yürüttüklerini bildirdi.

Kolukırık, "Roman mahalleler, kentsel yapılar içerisinde kalmış bir sürü sosyal sorun barındırıyor. Ciddi şekilde eğitim, istihdam, barınma ve sağlık ve kamusal hizmetlere erişim noktasında Roman nüfusumuzun ne yazık ki birtakım sorunları var. Bu durum sosyal dışlamaya yol açtığından bu sorunlarla baş etmek gerekiyordu. 6 başlık altında Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi ve 1. Aşama Eylem Planı hayata geçirildi." bilgisini verdi.

Bazı Roman mahallelerinde uyuşturucu kullanımının yaygın olduğunu aktaran Kolukırık, şöyle konuştu:

"Uyuşturucu kullanımının yaygın olduğu mahallelerde özellikle suça yatkınlığın pekiştirildiği, dışarıdan birtakım mekanizmaların çalıştığı bir süreç var. Sosyal rol ve modeller uygun olmadığında bu gruplar, sosyal dışlanma ve kendilerini izole edip toplumsal katılımda birtakım eksikliklerin ortaya çıkmış olduğu bir durumla karşı karşıya kalıyor. Strateji belgesi bu noktada 'Roman nüfusun potansiyelini nasıl ortaya çıkarabiliriz ve hep birlikte daha iyi nasıl yaşayabiliriz'in çabasıdır.

Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi ve 1. Aşama Eylem Planı sayesinde Romanlara yönelik atılan adımlarda çok ciddi ilerleme kaydedildi. Özellikle Roman vatandaşların yoğun yaşadığı 25 ilde yürütülen çalışmalarla, konut sorununu çözmeye ve kadın istihdamının artırılmasına yönelik projeler ile çocukların özellikle eğitim ve okulda kalma süreçlerine ilişkin ciddi artırımlar oldu."

Strateji belgesi ve eylem planı kapsamında ekiplerin hane ziyaretleri yaparak, ailelerin sorunlarını bizzat dinlediğini ve çözüm ürettiğini anlatan Kolukırık, bugüne kadar 8 bin aileye konut desteği verildiğini bildirdi.

Kolukırık, Romanlara yönelik atılan adımların Roman vatandaşlar ve toplum tarafından benimsenmiş olmasının son derece önem arz ettiğini sözlerine ekledi.