Reisi Kadın Olan Her Dört Haneden Biri Yoksul

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, Betam, Yrd. Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Araştırma Görevlisi Mine Durmaz tarafından hazırlanan "Reisi Kadın Olan Her Dört Haneden Biri Yoksul" başlıklı araştırmasına göre, Türkiye'de yaşayan yaklaşık 72 milyon kişi içinde 7.7 milyon kişinin, aile reisinin kadın olduğu hanelerde yaşıyor. Araştırma sonuçları, hane reisi kadın olan hanelerde yoksulluğun daha yaygın olduğunu ortaya koyuyor.

Yrd. Doç. Dr. Gökçe Uysal, Türkiye'deki hanen sayısını 17 milyon olduğunu ve bunların 3 milyonun aile reisinin kadın olduğunu belirterek, "Kadın olan hanelerin yüzde 25.8'i maddi yoksulluk çekiyor. Bu durumda, kadınların eğitim seviyesinin daha düşük olmasının bir etkisi var. Ayrıca çalışan kadınların iş gücü piyasasında ki yeri de önemli. Hane reisi olarak kabul ediliyorsanız ciddi bir geliriniz olmalı. Kadınların hane reisi olduğu hanelerde çalışan kadın oranı yüksek" dedi.

"SOSYAL YARDIMLARIN, KADINLARIN ÇALIŞMASINI ENGELLEMEYECEK ŞEKİLDE DÜZENLENMESİ GEREKLİ"

İş dünyasından kadınların daha az para aldığının görüldüğünü belirten Uysal, "Hane reisi olup da çalışmayan kadınların bir kısmının sosyal yardımlardan faydalandığını düşünüyoruz. Sosyal yardımlarda kadının çalışmama koşulu var. Örneğin; eşinizi kaybettiyseniz, eşinizde önceden SGK'lı ise buradan bir gelir alabiliyorsunuz. Bu da kadınları zor durumda bırakıyor, ikilemde bırakıyor. Sosyal yardımların, kadınların çalışmasını engellemeyecek şekilde düzenlenmesi gerekli. Sadece yardımların eşini kaybetmiş kadınlara yapılmamalı" diye konuştu.

"EVİNİ YETERİNCE ISITABİLİYOR MU?"

Gökçe Uysal, ayrıca maddi yoksunluğun hanede yaşayan diğer kişilere de yansıdığına dikkat çekerek, "Bu oldukça yüksek bir oran. Bu alanda politika geliştirilmesi gerekiyor. Sadece eşini kaybetmiş değil, boşanmış kadınlara karşıda sosyal yardımlar genişletilmeli. Sadece çocuğuyla yaşayan kadınlara da yardım yapılmalı" dedi. Uysal araştırmada, kadınların çeşitli maddi ihtiyaçlarını giderip gideremediğine dikkat çektiklerini belirterek, "Beslenme bir bölümü, iki günde bir protein alıyor mu? Isınma bir diğer konu. Evini yeterince ısıtabiliyor mu? ve giyim. Eskiyen kıyafetlerini yenisiyle değiştirebiliyor mu? Araştırmada yoksunluk, bu en basit 3 ihtiyacını yerine getiremeyen insanlardan oluşuyor" diye anlattı.

"KADINLARIN, İŞ GÜCÜ PİYASASINA ULAŞMASI, BU KONUDA Kİ ENGELLERİN KALDIRILMASI LAZIM"

Uysal, yalnız yaşayan kadınlara da sosyal yardım yapılması gerektiğine dikkat çekerek, hane reisinin kadın olduğu durumlarda kadının tek başına olmadığını belirterek, "Kadınların güçlenmesi için eğitim seviyelerinin artırılması, iş gücü piyasası ile bağlarının güçlendirilmesi gerekir" dedi ve ekledi:

"Sorunların bir kısmı iş gücü piyasasının düzeltilmesi ile ilgilidir. Bu anlamda, tacize önlem, kreş olanakları, gelir düzenlemesi ve iş yerine kolay ulaşım gibi konular var. Ama daha derin araştırılmaların da yapılması gerekiyor. Sosyal politikalar yeterli olmadığı için böyle bir yoksunluk tablosu ortaya çıkıyor. Kadınların, iş gücü piyasasına ulaşması için bu konudaki engeller kaldırılmalıdır."

ARAŞTIRMA SONUÇLARI

Betam, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla Türkiye'deki kadın aile reisleri ve hanelerinin durumunu inceledi. TÜİK'in 2011 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Anketi verileri kullanılarak yapılan araştırmada Türkiye'de yaşayan yaklaşık 72 milyon kişi içerisinde 7.7 milyon kişinin, aile reisinin kadın olduğu hanelerde yaşadığı belirtiliyor. Araştırma sonuçları hane reisi kadın olan hanelerde yoksulluğun daha yaygın olduğunu ortaya koyuyor. Bu hanelerde yaşayan bireylerin yüzde 27.2'si, aile reisi erkek olan hanelerde yaşayan bireylerin ise yüzde 20'si yoksulluk içerisinde yaşıyor.

Araştırma, kadın aile reislerinin, genç, eğitimli ve işgücü piyasasına bağlılığı nispeten kuvvetli kadınlar ile yaşlı, eğitim seviyesi düşük ve yalnız yaşayan kadınlar olarak iki farklı profile sahip olduğunu ortaya koyuyor. Ancak hangi profilden olursa olsun aile reisinin kadın olduğu hanelerde maddi yoksunluk daha yaygın.

DOĞU-BATI FARKLILAŞMASI

Uysal ve Durmaz'ın yaptığı araştırmaya göre en yüksek kadın hane reisi oranına sahip iki bölge Akdeniz ve Ege iken en düşük orana sahip iki bölge ise Orta Doğu Anadolu ile Kuzey Doğu Anadolu'dur. Güney Doğu Anadolu'da kadın hane reisi oranının ülke ortalamasına oldukça yakın ve beklenenin üzerinde olması dikkat çekicidir. Gerek toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması gerek bu hanelerde yetişen çocukların fırsat eşitliğine sahip olması açısından kadın aile reislerinin görece durumlarının düzeltilmesini amaçlayan politikalara önem verilmesi gerektiğini vurgulayan araştırmacılar bu bağlamda tasarlanacak politikaların kadınların işgücü bağlılıklarını kuvvetlendirmeye yönelik bileşenler içermesinin elzem olduğunun altını çiziyor.

(OSS) - İstanbul