Ramazan Bayramı'nı Şeker Gibi Geçirmek Için Bu Sağlık Önerilerine Kulak Verin
Acıbadem Mobil Sağlık'tan Beslenme ve Diyet Uzmanı Merve Güler, Ramazan Bayramı'nın sağlıkla geçmesi için diyabet hastalarının neler yapması gerektiğini detaylarıyla anlattı.
Diyabet hastaları bayramda beslenmelerine çok daha dikkatli etmelidir. Özellikle Ramazan'da oruç tutan diyabet hastaları için bu konu daha da önemlidir. Ramazan sonrası, aşırı yeme isteği ve tatlı tüketiminin artması, diyabet hastaları için büyük tehdittir.
Ramazan'da gün içerisinde dinlemeye alışmış olan sindirim sistemi normal düzeye geçerken dikkatli olunmalıdır. Beslenmeye tüm besin grupları dahil edilerek, sistemin oturması sağlanmalıdır. Ramazan'ın ardından gelen bayram, özellikle diyabet hastalarının beslenmelerine dikkat etmesi açısından hassas bir dönemdir. Acıbadem Mobil Sağlık Beslenme ve Diyet Uzmanı Merve Güler, Ramazan Bayramı'nda diyabet hastalarının yapması gerekenleri ve örnek menüleri paylaştı.
Gün içerisinde tüketilmesi gereken 4 besin grubu; süt, et, sebze – meyve, tahıl
Beslenme ve Diyet Uzmanı Merve Güler ilk olarak, bayramda da süt, et, sebze-meyve ve tahıl gruplarının ihmal edilmemesi gerektiğini ifade etti: "Güne kahvaltı ile başlanmalıdır. Kahvaltısız bir beslenme planı olamaz. Güne zinde başlamak ve akşam saatlerinde çok acıkmamak için, dikkat edilmesi gereken en önemli öğün kahvaltıdır. Bunun yanı sıra, su yaşam kaynağıdır. Bayram dönemlerinde de günde en az 8-10 bardak su içilmelidir. Günlük mutlaka 5 porsiyon sebze – meyve tüketilmelidir. Şeker oranı, insülin endeksi yüksek olan meyveler daha dikkatli ve az tüketilmelidir. Ayrıca az ve dikkatli ekmek tüketmek, mümkünse tahıllı ekmekleri tercih etmek de faydalıdır. Tahıllı ekmekler hazmı da kolaylaştırmaktadır. "
20 dakikaya dikkat!
Özellikle diyabet hastalarının yemek yerken hızlı olmamalarını öneren uzmanımız; "Acele etmeden, besinler arasında ara vererek, bir öğünü en az 20 dakikaya yaymak faydalıdır. Çünkü hızlı yemek yendiğinde, kan şekeri çok hızlı yükselmeye başlar. Bu durum, hem şeker hastaları için hem de kilo problemi yaşayan veya kilosunu korumak isteyenler için olumsuz bir durumdur. Televizyon karşısında veya koltukta oturarak yemek tercih edilmemelidir, çünkü özellikle televizyon karşısında dikkat dağınıkken insanlar genellikle hızlı ve çok yerler. Bu sebeple, masa düzeninde ve kısa süreli molalar vererek yemek daha sağlıklıdır."
Geleneksel bayram sofralarında iradenizi zorlayan tatlılara dikkat
Acıbadem Mobil Sağlık Beslenme ve Diyet Uzmanı, zengin bayram sofraları ve tatlıların da diyabet hastaları için büyük zorluk olduğunu belirterek şu açıklamaraı yaptı; "Evdeki diğer aile bireyleri hastaya destek olmalı, hastanın beslenme düzenine mümkün olduğunca uyum sağlamalıdırlar. Bayram sofralarında servis edilen tatlılar karşısında bir diyabet hastasının beslenme programına uyum sağlaması oldukça zorlaşacaktır. Bu sebeple, hem diyabet hastalarının programını bozmamak hem de sağlıklı bireylerin beslenmesini kontrol altında tutmak için, alışkanlıkları değiştirmek, tatlı menüsünü azaltmak gerekmektedir."
"Özellikle uzun süren oruç döneminden sonra, bayram sofralarında tatlı yerine meyve servis etmek, herkes için daha faydalı bir seçim olacaktır. Unutulmamalıdır ki, bir besin bir diyabet hastası için uygun ise, tüm aile bireyleri için uygundur. 200 gram süt ya da yoğurtta yaklaşık 9 gram karbonhidrat bulunmaktadır. Ölçüsüne dikkat etmek şartıyla rahatlıkla tüketilebilir. Havuç ve bezelyenin ise karbonhidrat değeri diğer sebzelere göre daha yüksektir. Bu sebeple dikkatli ve kontrollü tüketilmelidir."
"Tatlı isteği karşı konulmaz bir hal aldığında, tatlandırıcıyla yapılmış sütlü tatlılar tüketilebilir. Satın alınan hazır bir diyabetik ürünü kullanırken de çok dikkatli olunmalıdır. Bir ürünün üzerinde yazan 'diyabetik' sözcüğü, o ürünün sınırsız tüketilebileceği anlamına gelmez. En yaygın yanlış bilgilerden biri de, diyabetik ürünlerin sınırsız tüketilebileceği, sağlığa yararlı ve hatta tedavi edici olduklarıdır. Fakat diyabetik ürünlerin tek özelliği, yağ ve kalori oranlarının normal besinlerden biraz daha azaltılmış olmasıdır. Diyabetik besinler, diyete ek olarak ve yemeklerden sonra değil, aksine, yemekler yerine öğün olarak tüketilmelidir."
Tatlı krizlerinin çaresi: Glisemik indeksi düşük atıştırmalıklar
Acıbadem Mobil Sağlık'tan Beslenme ve Diyet Uzmanı Merve Güler, fazla şeker ve tatlı tüketimine özellikle dikkat çekti: "Tatlı krizlerinin tutmaması için aralarda glisemik indeksi düşük atıştırmalıklardan tüketebilirsiniz.
1 kutu light süt (200 ml) + 1 meyve veya 3 kayısı ya da erik + 2 tam ceviz veya ½ paket light bisküvi + 1 su bardağı ayran veya 2 dilim tahıllı ekmek arasına beyaz peynirli tost gibi ara öğünler, bu krizlerin önüne geçecektir."
"Fazla şeker ve tatlı tüketimine dikkat edilmelidir. Unutulmamalıdır ki, bunlar besin değeri düşük, boş enerji kaynaklarıdır ve en önemlisi kan şekerinin ani yükselmesine neden olmaktadır.
Nefsinize yenik düşüp tatlı yerseniz arkasından mutlaka protein içeriği yüksek besinler alın. Proteinli gıdalar mideden geç boşalarak kan şekerinin hızlı yükselmesini engeller. Ayrıca kesinlikle 'Bugün çok yiyeyim yarın az yerim' gibi bir düşünceye kapılmayın. Mutlaka almanız gereken toplam enerji miktarını tamamlayın."
Bayramda sağlıklı beslenmenin ilk kuralı: "HAYIR" diyebilmek
Merve Güler, sözlerine şöyle devam etti: "Bayram günleri genellikle erken kalkıldığı için, kalabalık aile kahvaltıları da vazgeçilmez bir öğündür. Sağlıklı bayram kahvaltılarının 3 püf noktası: Lifli gıdalar, kızartmalardan ve yağdan uzak durmak, şeker tüketmemektir.
Diyabet hastaları kahvaltıda daha fazla lifli gıdalar tüketmelidir. Yağda kızartılmış patates- biber gibi yemeklerden uzak durulmalıdır. Reçellerin de şeker oranı yüksektir. Bu sebeple, reçel yerine 1 tatlı kaşığı bal tüketilebilir."
"Tüm bunların yanında besinleri daha fazla tüketecek hale de getirmemeliyiz. Örneğin; kızarmış ekmek genellikle üzerine yağ sürülerek yendiği için, günlük ihtiyaç duyulan yağ miktarından fazlası kahvaltıda alınmış olabilir, bu da sağlık için zararlı olacaktır. Kahvaltıda tokluk sağlayan en önemli besin ise yumurtadır. Yumurta protein açısından zengin bir besindir ve uzun süre tokluk sağlamaktadır. Kolesterol veya kalp hastalığınız var ise, yumurta gibi besinleri tüketme konusunu doktorunuza danışmalısınız."
Bayram için altın değerinde beslenme önerileri
Acıbadem Mobil Sağlık Beslenme ve Diyet Uzmanı Merve Güler, diyabet hastaları için beslenme önerileri de verdi:
Günde en az üç ana üç ara öğün beslenilmelidir.
Kalsiyum içeriği yüksek besinler tüketilmelidir.
Ekmek ve diğer tahıllar yeterli miktarda tüketilmelidir.
Posa tüketimi artırılmalıdır.
Diyette posayı daha fazla tüketmek için:
• Beyaz ekmek yerine kepekli ekmek tercih edilmeli,
• Pirinç yerine bulgur tercih edilmeli,
• Meyve suyu yerine meyve yenilmeli, kabuklu yenebilen meyveler iyice yıkandıktan sonra kabukları soyulmadan yenmeli,
• Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve yenilmeli,
• Öğünlerde salata yenilmeli,
• Kuru baklagiller sıklıkla tüketilmelidir (haftada 2-3 kez)