Polonya'da İkinci Dünya Savaşı anma töreniPolonya Cumhurbaşkanı Duda: "Yeni savaşların,...

- Polonya'da İkinci Dünya Savaşı anma töreni

Polonya Cumhurbaşkanı Duda : "Yeni savaşların, soykırımların yaşanmaması için 2. Dünya Savaşı'nı unutmamalıyız"

VARŞOVA - İkinci Dünya Savaşı'nın 80'inci yıl dönümü anma törenleri kapsamında 40'a yakın lider Polonya'nın başkenti Varşova'da düzenlenen törende bir araya geldi. Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda törende yaptığı konuşmada, yeni soykırımlar, savaşların yaşanmaması için insanlığın 2. Dünya Savaşı'nı hep hatırlaması gerektiğini söyledi.

İkinci Dünya Savaşı'nın 80'inci yıl dönümü savaşın başladığı ülke Polonya'da düzenlenen bir dizi törenle anılıyor. Başkent Varşova'nın odağını oluşturduğu anma törenleri Türkiye saatiyle 13.30'da Pilsudski Meydanı'nda başladı. 40'a yakın cumhurbaşkanı ve başbakanın yanı sıra parlamento başkanları, dışişleri bakanları, savunma bakanları ve kraliyet aileleri temsilcisi 250'ye yakın kişinin katıldığı tören misafirlerin karşılanmasının ardından Polonya milli marşının çalınmasıyla devam etti. Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'ın temsil ettiği törenlere Rusya davet edilmezken, Dorian Kasırgası nedeniyle ziyaretini iptal eden ABD Başkanı Donald Trump'ı ise Başkan Yardımcısı Mike Pence temsil etti.

Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda törende yaptığı konuşmada, insanlığın bugün bile boyutlarını tahayyül etmenin çok zor olduğu 2. Dünya Savaşı afetini hep hatırlamak zorunda olduğunu söyledi. İnsanların özgür yaşaması için Nazizme, faşizme karşı savaşan, özgür dünya için canlarını verenler ve gaziler karşısında saygıyla başını eğdiğini belirten Andrzej Duda, bu trajediyi yeni trajedilerin yaşanmaması için unutmamak zorunda olduklarını söyledi.

"Topraklarımızda Auschwitz'i inşa ederek bizleri aşağıladılar"

"İnsanlık maalesef yeterli dersi almadığı için çok da uzak olmayan bir zamanda Yugoslavya'da, Ruanda'da etnik temizlik, soykırım olayları yaşandı. Böylesi acıların yaşanmaması için, böylesi zalimliğin olmaması için 2. Dünya Savaşı'nı hatırlamalı ve harekete geçmeliyiz" diyen Cumhurbaşkanı Duda, 2. Dünya Savaşı'nın ülkesi Polonya'ya bıraktığı korkunç mirasa ve aynı zamanda korkunç travmaya şu sözlerle değindi:

"Şehirlerimiz yerle bir edildi, milyonlarca vatandaşımız hayatını kaybetti. Polonya Nazi Almanyası'nın batıdan, 17 Eylül'de Sovyetler Birliği'nin doğudan saldırmasıyla haritadan silindi. On binlerce Polonyalı asker, Alman ve Sovyet ordularına esir düştü. Yalnızca 22 bin Polonyalı subay Sovyetler tarafından Katyn'de kafalarına kurşun sıkılarak öldürüldü. Halk çalışma kamplarına yollandı, aileler katledildi, çocuklar öldürüldü, milyonlar gettolara kapatıldı, damgalandı, insanlık dışı muamelelere maruz bırakıldı. En meşhur ölüm kampı Auschwitz'de 1 milyon 100 bin Yahudi, 140 bin Polonyalı, 22 bin Roman ve Sinti, 20 bin esir Sovyet askeri ve tüm Avrupa'dan getirilen binlerce insan öldürüldü. Hitler Almanyası bizim toprağımızda Auschwitz gibi ölüm makineleri bırakarak bizleri aşağıladı. Bizler bu ölüm makinesinin mirasçısıyız, bu ölüm makinelerinin ne anlama geldiğini tüm dünyadan gelen ziyaretçilerimize gösteriyoruz, bu anı sürsün diye, sürmek zorunda olduğu için."

"Yaşasın özgür dünya, yaşasın NATO, yaşasın demokrasi"

Savaşın sona ermesinin ardından zafere sevinemediklerini, çünkü bu kez Sovyetler Birliği'nin işgali altına girdiklerini aktaran Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, işgalin 1989 yılına kadar sürdüğünü söyledi. "Eğer gerçekten egemen, bağımsız bir ülkede yaşamıyorsanız bu özgürlük değildir, bu durum 1989 yılına kadar sürdü, özgürlüğümüzü kazanmamızda bizlerle dayanışan tüm dostlarımıza, Atlantik ötesindeki müttefiklerimize teşekkür ediyoruz" diyen Duda konuşmasında isim vermeden Rusya'yı eleştirdi. İkinci Dünya Savaşı gibi korkunç derse, tüm teknik ilerlemelere rağmen son dönemde hala Avrupa'da ülkelerin sınırlarının ihlal edilmeye çalışıldığını, başka ülkelerin topraklarının koparılmaya, vatandaşlarının esaret altına alınma çabalarının sürdüğünü ifade eden Duda, "Bu durum bugün Avrupa Birliği ve NATO için, Avrupa'nın, dünyanın liderleri olarak bizler için büyük bir ders, bu açıdan her türlü saldırganlık kararlı bir şekilde karşılık bulmalı, ambargolar devam etmeli" şeklinde konuştu.

Özgür Polonya ve özgür Avrupa için hayatını kaybedenlere başını eğerek saygılarını, olağanüstü teşekkürlerini sunduğunu belirten Duda konuşmasını "Yaşasın özgür dünya, yaşasın NATO, yaşasın demokrasi, özgürlük, yaşasın adalet ve özgürlüğün insanları" şeklinde tamamladı.

"Almanya'nın tarihi suçu için af diliyorum"

Duda'nın ardından kürsüye gelen Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ise 80 yıl önce ülkesinin komşu ülkeye saldırarak 50 milyon insanın hayatına mal olan bir savaşı başlattığını, bu savaşın Almanya'nın suçu olduğunu söyledi. "Çekilen acıları ölçmek mümkün değil, geçmiş kapanmış, sona ermiş değil, bu miras acı verici ancak biz Almanlar bu acı mirası kabul ediyor ve geleceğe taşıyoruz, Almanların Polonyalılara yaşattığı acıları asla unutmayacağız. Hiçbir eylem yitirilenleri geri getirmeyecek, hiçbir söz acıyı hafifletmeyecek. Ancak buna rağmen bugün burada Polonya ulusunun önünde çıplak ayaklarla duruyor, Polonya ulusunun mücadelesine müteşekkirlikle bakıyor, Almanya'nın tarihi suçu için af diliyorum" şeklinde konuşan Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier, bugün Avrupa'nın bir insanın görebileceği en büyük kötülüğü yaşamasına rağmen birlik olmayı başarabildiğini söyledi. Almanya'nın Avrupa'nın güvenliğine daha fazla katkı sunması, Avrupa'daki tüm devletlere kulak vermesi gerektiğini bildiğini ifade eden Steinmeier, Avrupa'nın ABD'nin partnerliğine duyduğu ihtiyacı ise şu sözlerle dile getirdi:

"ABD, Avrupa'nın özgürlüğe ve demokrasiye kapalı olan gözlerini açtı. Biz Avrupalılar olarak ABD'nin ileri görüşlülüğüne, büyüklüğüne şaşırdık. Bugün Avrupa daha güçlü olmalı, kendine daha bir güvenmeli ama bunun ABD'siz olmayacağını biliyoruz. Avrupa partnere ihtiyaç duyuyor, biliyoruz ki ABD'nin de partnere ihtiyacı var."

Almanya Cumhurbaşkanı konuşmasını, "Nasyonalizme hayır, bir ulusun kendini diğer uluslar, ırk ve dinlerin üzerinde tutmasına bir daha asla" sözleriyle tamamladı.

Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier'in ardından kürsüye gelen ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, Polonyalıların savaş süresince asla umutlarını kaybetmeyip çaresizliğe kapılmadıklarını belirterek, "Polonyalıların karakter, inanç ve kararlılıkları fark oluşturdu" dedi.

Pilsudski Meydanı'ndaki tören liderlerin daha sonra Polonya Cumhurbaşkanlığı tarafından özel olarak yaptırılan, daha sonra Nazi Almanyası'nın ilk saldırdığı Polonya kenti Wielun'a hediye edilecek olan ve üzerinde "Bellek ve Uyarı" (Pamiec i Przestroga) yazan çana sembolik olarak vurmasıyla sona erdi. Anma törenleri saat 17.00'da Cumhurbaşkanı Duda'nın Kraliyet Sarayı'nda davetlilere vereceği öğle yemeği ve akşam Büyük Tiyatro'daki Polonyalı ve Alman opera sanatçılarının Polonyalı besteci Krzysztof Penderecki'nin Polonya Requiemi eserini seslendireceği konserle devam edecek.