Pandemi döneminde israf azaldı

BOLU Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nde görevli akademisyenlerin yaptığı araştırmaya göre pandemi döneminde Türkiye'de gıda israfının azaldığı ortaya çıktı. Araştırmaya göre, insanlar dışarıdan yemek siparişi vermek yerine yiyeceklerini evlerinde hazırlıyor.

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümünde akademisyenler Dr. Öğretim Üyesi Osman Çavuş, Dr. Öğretim Üyesi İsa Bayhan ve Çin Zhejiang Üniversitesi Biyosistem ve Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Balarabe B. Ismail, 'Türkiye'de Covid- 19, ev mutfaklarındaki israfı nasıl etkiledi?' konulu araştırma yaptı. Akademisyenler, Türkiye'deki 75 farklı şehirde 1500 kişi üzerinde araştırma gerçekleştirdi. Araştırma kapsamında 1098 kişinin görüşleri değerlendirmeye alındı. Araştırma sonucunda katılımcıların yüzde 80'inin dışarıdan paket servis yemek alışverişi yapmadığı ortaya çıktı. Araştırmada ayrıca, katılımcıların büyük çoğunluğunun evde ekmek ve yemek yaptığı, ekmeklerin ve diğer gıdaların da israf edilmediği sonucuna varıldı.

Araştırmayla ilgili bilgiler veren Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Osman Çavuş, "Bütün dünyanın üzerinde durduğu iklim krizi ve israf konuları mevcut. Biz de bu pandemi krizinin Türkiye'de özellikle mutfakta israfı nasıl etkilediğini, nasıl sonuçları olduğunu araştırmaya çalıştık. Akademisyen arkadaşlarımızla beraber araştırmayı yürüttük. Biz bu amaç çerçevesinde 75 farklı ilden 1500 kişiye ulaştık. Ancak bu kişilerin 1098'ini değerlendirmeye aldık. Araştırmamızın yöntemi bu şekildeydi" dedi.

'EKMEK VE DİĞER GIDA MADDELERİNDE İSRAF AZALDI'

Türk halkının pandemide gıda problemini evde çözdüğünü belirten Çavuş, şunları söyledi:

"Araştırma sonuçları çok dikkat çekici. Özellikle tüm dünyada herkesin kapanmaya gittiği dönemde paket servis olayının artması ve bu paket servisinden bu paketlerin bu çevreye, dolayısıyla doğal dengeye zarar vereceği ön görülüyordu. Bizler bunu yaparken Türkiye'de bu durumun nasıl olduğuna baktık. Özellikle Türk toplumunun çok tükettiği ve çok israf ettiği ekmek konusunu sormak istedik. Evlerde özellikle pandemi döneminde başta ekmek olmak üzere birçok gıdada israfın anlamlı bir azalma görüldüğünü fark ettik. Katılımcıların yüzde 80'inin fazla dışarıdan alışveriş yapmadığını, paket servis almadığını, ekmek alımını durdurduğunu ve kendilerinin yaptığı ekmeğin israf edilmediği sonucuna vardık. Bu bizim için çok önemli bir gelişmeydi. Amacımızla orantılı olarak sonuca baktığımızda bütün diğer dünya halklarının bu tip pandemi döneminde dışa bağımlı bir haldeyken, bunun da problemlere sebep olacağını düşündüğümüzde Türk halkının bunu kendisinin evde çözdüğünü görüyoruz. Bu mutluluk verici. En önemli sonuç başta ekmek ve diğer gıda maddelerinde israfın ciddi anlamda azaldığı sonucuydu."

'AMERİKA, AVRUPA VE ÇİN'DE İSRAF ARTTI'

Yurt dışında yapılan araştırmalara da değinen Çavuş, "Amerika'da yapılan araştırmalara baktığımızda üretilen gıdanın yüzde 40'ı israf ediliyor. Pandemi döneminde Amerika, Avrupa ve Çin'de yapılan araştırmalara baktığımızda israfın arttığı yönünde bir eğilim olduğunu görüyoruz. Paket yiyeceğe bağlı olarak gelen yiyeceği beğenmeme gibi çöpe gitme durumu var. Ama Türkiye'de bu durum tam tersi. Türkiye'de israfta bir azalma olduğu, özellikle paket gıdalardaki alışın da azaldığını gördük. Bunun için Türkiye'nin daha az israf yaptığını söyleyebiliriz" dedi.